İslâm Anayasasının ve Kanunlarının Kaynakları

İKİNCİ KISIM
BÖLÜM. 6

HAZIRLAYICININ NOTU

Kitabımızın ikinci bölümünü oluşturan bu kısımda, islâm'da Hükümetin esasları, temelleri ve çalışma sistemini değerlendireceğimiz gibi, aynı zamanda tatbikata ait plânlar hususu üzerinde de duracağız.

Ancak bu şekilde islâm'da Anayasanın açıklığa kavuşmuş bir plânı gözümüzün önünde bulunacaktır.

İlk önce, bu kısımda islâm'da Anayasanın ve kanunların kaynaklarından bahsetmek daha uygum olacaktır. Bu mevzu açıklandıktan sonra, sırasiyle diğer konulara geçeceğiz. islamın Anayasası üzerinde bu araştırma yapılırken, bu anayasanın asıl mehazının Kur'an ve Sünnet olduğu ispat edildikten sonra, diğer ülkelerde tatbik edilmekte olan tecrübeler hakkındaki birçok yanlış anlayışlar da kendiliğinden ortadan kalkmış bulunacaktır.

Müslüman ülkelerdeki mevcut hükümdarlıklar ve zamanımızın yenilik taraftarı ilericilerin fikirlerindeki hatalar da ortaya çıkmış bulunacaktır. Bunların bu hatalı uygulamalarının sebebi, islâm'da Hükûmet'in asıl kaynaklarına kadar gitmeyip, Avrupai usullere, İslâmî hükümeti dayandırmak yolunu tutmalarıdır. Şüphesiz biz diğer ülkelerin de tecrübelerinden faydalanmış bulunuyoruz. Fakat yine de kendi nizamımızın dairesinin dışına çıkmamamız lâzımdır. Bu nizamımızın ruhunu muhafaza etmeliyiz. İşte bunun için her şeyden önce Anayasanın kaynağı için istifade edilecek olan şekillerde de kendi önümüzde bir yığın engeller çıkarıp kendi kendimize problem çıkarıyoruz. Bu bahis üzerinde dururken zarurî olarak bir mesele ile karşılaşıyoruz. — Bu da Hadisi Şerifi inkar etmek gafletidir — Bazıları, Hadisi Şerifler hakkında zihinleri şüpheye sokmak yolunu tutarlar. Hadisi Şeriflerin hüccet ve kanun kaynağı olmasına itiraz ederler. İşte bu yüzden bu noktayı eleştirmek, bu hususu etraflıca açıklamak ve meselenin doğru şeklini ortaya koymak gerekiyor.

İslâm'da, devlet nizamı hakkında Hadisi Şeriflerden başka aydınlatıcı ve açık bir formülün ortaya konamıyacağı bir gerçektir.

Muhterem Müellifin bu husustaki muhtelif yazılarını bir araya getirip bir düzene koyduk. Dipnotlarda da bunların nerelerde ve ne zaman kaydedilmiş olduklarını belirttik.

Hazırlayıcı

İslâm Anayasasının ve Kanunlarının Kaynakları

islâm'da hükümet nizamı öyle bir kuruluştur ki, bu siyasî kuvvetin temeli ve memleket düzenimin esası İlâhî Hâkimiyet ve Nübüvvet gerçeklerine dayanan hilâfet'e (Hilâfet âlâ minhâc in nübüvve) dayanır. İslâm, bütün kanun ve nizamların bu noktaya dayandığını ve bu noktanın kapsamı dahilinde yürütüleceğini bildirir. Bu gün, dünyanın her neresinde böyle bir hükümet kurulmaya kalkışılırsa, bu hükümetin şekli, çalışma sistemi, memleket nizamı bakımından dayanacağı kanun kaynakları için, bir kaç önemli hususun gözönünde bulundurulması gerekir. Bu belli kaynaklar, Kur'an-ı Kerim, Sünnet-i Resulullah Sallallahû Aleyhi ve Sellem, Hûlefa-i Raşidîn'in teamülü ve Müctehid-i Ümmet'in işleri ne şekilde çözümlediklerine dair verdikleri örneklerdir.

İslâmın yazılı olmayan ve kâğıt üzerine geçmemiş bulunan Devlet Anayasası bu dört kaynaktan alınmaktadır. Bunları tetkik edip gözden geçirdiğimiz zaman islâm Hükümetinin şekli ve bu hükümetin mahiyetine ait bir harita önümüze serilmiş olacaktır. Usûlde, külliyatta, ahkâmda, hadiselerde, bizim dayandığımız esaslar bu dört kaynaktır. İslâm Devletinin Anayasası da bu dört değişmez kaynaktan alınmıştır.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın