> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > Çeşitli Konularda Eserler > İslamda Hükümet > Kanun Yapma, Şûra ve İcmâ'
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Kanun Yapma, Şûra ve İcmâ'  (Okunma Sayısı 899 defa)
25 Eylül 2010, 09:11:53
Ekvan
Varlıklar, alemler, dünyalar. (Evren).
Tecrübeli Üyeler
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 19.233


« : 25 Eylül 2010, 09:11:53 »



KANUN YAPMA, ŞÛRA VE İCMÂ'

 
Pakistan'da İslâmî kanunun icra kılınması bahsi meya­nın­da İslâmî kanun yapmaya ait muhtelif fikirler ileri sürüldü. Bu bağlamda bir dost, muğlak bir üslûp ile şu yazıyı yazmıştır:

"İslâmda kanun yapmanın hakikat ve mahiyeti ve bunun çalışma dairesinin tayini hakkında bir hayli ifrat ve tefrit yolu tutulmuştur. Bir taraftan şu mesele ileri sürülü­yor ki, İslâmda herhangi bir şekilde kanun yapmanın yeri yoktur. Kanunu Allah Taalâ ve O'nun Resulü koyar. Müslümanların vazifesi de bu kanuna göre işlerini tanzim etmek ve bu kanunu icra etmekten başka bir şey değildir. Diğer taraftan da bazılarının düşüncesine göre, kanun yapmanın çerçevesi o kadar geniştir ki, müslüman hü­kümdarlar da bu meselede kendilerine, bir hak tanınmış olduğunu düşünürler. Onlara göre Peygamber Sallallahu aleyhi ve sellem, sadece ibadetlere ait esas meseleleri kararlaştırmış fakat diğer işler üzerinde değiştirme ve düzeltmeler yapılabilir. Meselâ, namaz, oruç ve bunlar gibi amelî bir şekilde gösterilmiş olan hususlar hakkında da ilâveler veya çıkarmalar olabilir, diyorlar.

Şimdi lütfedip de şunu bize izah buyurun ki, İslâm'da kanun koymanın ölçüsü nedir ve bunun çeşitleri varsa nelerdir? Ve yine şunu da izah buyurmanız rica olunur ki, Hü­lefanın ferdî ve müşavereli hükümlerinin ve yine fa­kihlerinin ve Müctehidler görüşleri ve hükümlerinin kanun olma bakımından vasıfları nedir ve ne derecededir? Bu meyanda eğer Şûra ve İcmâ'ın hakikati üzerinde de bazı aydınlatmalarda bulunulursa çok münasip olacaktır."



KANUN YAPMANIN USULÜ

İslâmda ibadetler dairesi içinde kanun yapmanın asla yeri yoktur. Ve buraya herhangi bir kanun sığdırıla­maz. Elbette ki, ibadetler hariç, diğer muamelât için mu­ayyen bir hudud içinde kanun yapma imkânı vardır. Ve buraya kanun yapma sığar. Kitap ve Sünnetin sükût ile görüş belirtmeksizin geçtikleri noktalarda ve meselelerde herhangi bir şekilde kanun yapmak mümkündür ve olabi­lir.

İslamda kanun yapmanın esasen şu usul üzerine olması gerekir; İlkönce ibadetlere ait hiç bir noktaya te­mas edilmeyecektir. İbadetler hakkında ne yapılırsa, ne edilirse kararlaştırılmış gibi olması gerekir. Buraya her ne suretle olursa olsun, yeni bir ibadet şekli, uydurulup so­kulamayacaktır. Bunlara ait ne şekilde hükümler konmuş ise o hükümler devam edecektir. Ve kimse bunlardan ayrılmayacaktır. Ne yapılmış ise yapılacak, ne bırakılmış ise bırakılacaktır. Şâri' (Allahu Taalâ ve O'nun Resulü Sallallahu aleyhi ve sellem) herhangi hususta, elbette ki, muamelât hakkında da sükût ile geçmişse ve nedense bahsetmemişse, bunun üzerinde biz, kendi düşüncemize göre hareket etmekte serbest olduğumuzu anlayabiliriz.

imam Şâtıbî, Kitab El - İ'tisâm'da bu usulü şu şekilde beyan eder:

"İbadetlerin hükmü, âdetlerin hükmünden ayrıdır. Adetlerde kaide şudur ki, her neyin hakkında sükût ile geçilmişse, (yani bir şey söylenmemişse) bunlar üzerinde istendiği gibi düşünülüp çalışılmaya müsaade edilmiştir. Bunun hilâfına, ibadetlerde böyle bir mesele istinbat edi­lemez. Bu mesele Şeriatın aslında mevcud değildi. Nite­kim adetlerin hilâfına ibâdetlerin esası açık hükme ve açık izne tabidir. Şu farkla ki, âdetlerde bizim aklımız doğru yolu tayin edebilir. Fakat ibadetlerde aklın kendi­sine, Allaha yakın olmak yolunun nasıl olduğu malum değildir."

(Cilt: 2, S: 115)

II

MUAMELAT HAKKINDA KANUN YAPMANIN DÖRT BÖLÜMÜ

 
a. Tâbir: Şârı'in (kanun koyucunun) bir mesele hak­kın­da açık emrini veya açık nehyini tayin edip bu mesele hakkındaki Nassın menşeini belirtmek.

b. Kıyas: Şârı'in doğrudan doğruya açık hüküm  ver­di­ği hususlara değil de onlara benzer hususları ölçerek hükmün illetini somut hale getirip bu hükmün esası üzerine ikinci bir hüküm meydana çıkarmak. Ve bunların müşterek sebeplerini ortaya koymakla mümasil vak'alarda tatbik eylemek.

c. İstinbat ve içtihad. Şeriatın beyan ettiği geniş öl­çüdeki usulleri cüz'i meselelere ve muamelelere intibak ettirmek. Nass'ları belirtmek, delilleri ortaya koymak ve bunların niçin gerektiklerini bildirmek ve Şârı'in bizim yaşayışımıza ait işleri ne şekilde tanzim etmek istediğini ortaya çıkarmak.

d. Şeriat sahibinin bize hidayet yolu göstermediği ve açık bir hüküm vermediği hususlarda, İslâmın geniş maksat ve maslahatlarını gözönünde bulundurarak, za­rurî bulunan kanunları koyup bu hususu da tamamlamak.

Bununla beraber bu kanunlar da İslâmın ruhuna ay­kırı olmamalıdır. İslâmın mizacına muhalif bulunmamalı­dır. Nitekim Fakihlere göre ıstılah olarak bunlara Masâlih-i Mürsele veya istihsan ve başka isimler de verilmiştir. Masâlih-i Mür­selenin manası, "Umumî Maslahatlar" de­mektir. Biz muva­fa­katımızla bunları gözönüne alırız. "istihsân" dan da maksat şudur: Bir muamele hakkında zahirî kıyas ile hüküm verilir. Fakat bundan daha ehem­miyetli bir mesele için bu hüküm de­ğişir ve başka bir hü­küm verilebilir. O zaman birinci hükmün yerine, ikinci hükme tabi olmak icabeder. Buna "İstihsan" denir.

III

MASÂLİH-İ MÜRSELE VE İSTİHSAN

 
Kıyas ve istinbat tabiri için fazla detaya, girişmeye ihtiyaç yoktur. Fakat Masalih-i Mürsele ile İstihsan hak­kında biraz malumat vermek yerinde olacaktır. İmam Şatıbî, Kitab El - İ'tisâm'da bu konu üzerine ayrı ve müs­takil bir bölüm yazmıştır. Orada bu hususu güzel bir şe­kilde açıklamıştır. Hiçbir Usul-ü Fıkıh kitabında onun ka­dar bu meseleyi iyi anlatan esere rastlamadım. Bu mevzu hakkında detaylı deliller ileri sürerek ispat ediyor ki, Masâlih-i Mürsel'den maksat, bazılarının anladıkları gibi kanun yapmanın kapısını tamamen açık bırakmak, demek değildir. Belki bunun için üç şart lâzımdır:

Birincisi: yapılacak olan kanunun Öyle yapılması lâ­zımdır ki, Şeriatın maksatlarına tamamen uygun olmalı­dır.

İkincisi: Halkın önüne çıkacak olan bu kanunlar akla uygun olup, herkesin kabul edebileceği bir şekil arz et­melidir.

Üçüncüsü: Bu kanunlar hakikî ihtiyaçları karşılamalı­dır. Yahut da herhangi bir hakikî probleme cevap verecek bir mahiyette olmalıdır.

(Kitab El-İ'tisâm, Cilt: II, S: 110-114)

Sonra "İstihsan" bahsine geçerek, devamla şunları bildiriyor: Zahirî vaziyete göre, herhangi bir delil üzerine mukayese edilerek bir muamele için hususî bir hüküm verilmişse, fakat Fakihin nazarında, bundan daha iyi bir şekil bulunduğu takdirde ve ilk verilen hüküm maslahata muvafık olmazsa, yahut da verilmiş olan hükümde her ne suretle olursa olsun bir noksanlık bulunur ve yahut da karışıklık ortaya çıkma ihtimali varsa, İslâmî noktayı na­zardan bunu bertaraf etmek gerekiyorsa, yahut da veril­miş olan bu hüküm örf ve âdetlerin aksi bulunursa o za­man, bu hüküm bozulup, bunun yerine münasip hüküm vermeye "İstihsan" denir. Her ne suretle olursa olsun "îstihsan" için şu şart vardır ki, zahirî kıyası bırakıp da kıyas hilafı hüküm vermek için, kuvvetli bir şart ve durum olmalıdır ki, makul delillere istinad etmeli ve makul delil­lerle ispat edilmek imkânı mevcut olmalıdır.


[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Kanun Yapma, Şûra ve İcmâ'
« Posted on: 28 Mart 2024, 21:43:49 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Kanun Yapma, Şûra ve İcmâ' rüya tabiri,Kanun Yapma, Şûra ve İcmâ' mekke canlı, Kanun Yapma, Şûra ve İcmâ' kabe canlı yayın, Kanun Yapma, Şûra ve İcmâ' Üç boyutlu kuran oku Kanun Yapma, Şûra ve İcmâ' kuran ı kerim, Kanun Yapma, Şûra ve İcmâ' peygamber kıssaları,Kanun Yapma, Şûra ve İcmâ' ilitam ders soruları, Kanun Yapma, Şûra ve İcmâ'önlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes