Ünite 14 Soru Cevap Ders Özetleri

Ünite 14 Soru Cevap Ders Özetleri

1)Haçlı seferleri ve 13. asrın ikinci yarısındaki Moğol istilasıyla dağılma sürecine giren İslam Dünyası 14. yüzyılın sonlarına doğru silkinip ayağa kalkmaya başladı. Bu toparlanmada öncü rol üstlenen iki dinamik kuvvet nedir?
Cevap:Timurlular Devleti ve Osmanlılar'dır.

2)İslam Dünyası'nın imparatorluklar dönemine girişinin müjdesi ve habercisi olduğunu gösteren imparatorluğun ve bu imparatorluğun devamını sürdüren imparatorluğun adları nelerdir?
Cevap:Timur İmparatorluğu, ardından da Timur'un torunları tarafından Hindistan'da kurulan Babür İmparatorluğu'dur.

3)Timur'un babası Emir Turgay hangi kabilenin liderlerindendir?
Cevap:Barlas Kabilesi

4)Timur'un soyu, ölümünden sonra mezarına dikilen bir yeşim taşı üzerine kaydedilmiştir.Bunu yapan kimdir?
Cevap:Torunu Uluğ Bey

5)Timur İmparatorluğu'nun oluşumunu anlamak için, onun doğup büyüdüğü topraklarda hüküm süren hanlığın adı nedir?
Cevap:Çağatay Hanlığı

6)Çağatay Devleti kimin tarafından kurulmuştur?
Cevap:Temelleri Cengiz Han'ın ikinci oğlu Çağatay tarafından katılmış olan bu devlet, gerçekte torunu Algu tarafından kurulmuştur.

7)Algu, Çağatay Devleti'nin ülke sıınırlarına hangi toprakları eklemiştir?
Cevap:Algu, asıl toprakları Yedisu, Moğalistan ve Maveraünnehir'den ibaret ülke sınırlarına Harezm ve Afganistan'ı da eklemiştir.

8)Çağatay Hanlığı neden ikiye ayrıldı? Bu iki grup kimlerden oluşuyordu?
Cevap:Algu, tahta geçtikten sonra İslamiyeti kabul eden Termaşirin Han'ın, Moğol geleneklerine fazla ehemmiyet veren çevrelerce tahttan indirilip öldürülmesi, Çağatay Hanlığı'nı ciddi bir krize soktu. Otuz yıl süren ve siyasi ve ekonomik açıdan büyük bir tahribata sebep olan bu karışıklıklar sonunda Çağatay Hanlığı ikiye ayrıldı.Bunlardan biri yerleşik ve Müslüman halkın çoğunlukta olduğu Maveraünnehir kolu, diğeri de atlı-göçebe kültürün hakim olduğu Moğalistan koludur,

9)Timurlular Dönemi'nde Semerkand'daki büyük hükümdarlar kimlerdir?
Cevap:Timur, Halil, Şahruh, Uluğ Bey, Abdüllatif, Abdullah Mirza, Ebu Said, Ahmed, Mahmud b. Ebi Said

10)Uluğ Bey'in ölümünden sonra Horasan'daki hükumdarlar kimlerdir?
Cevap:Babür, Mahmud b. Babür, Ebu Said, Yadigar Muhammed, Hüseyin Baykara, Bedi'üz-Zaman

11)Timur'un ölümünden sonra Batı Irak ve Irak'taki hükümdarlar kimlerdir?
Cevap:Miranşah, Halil, Ayyal, Eylenker

12)Çağatay sülalesinden olmadığı halde, Maveraünnehir'de devletin başına geçmeyi başaran kimdir?
Cevap:Emir Kazagan

13)Emir Kazagan'ın öldürülmesi ve ardından yerine geçen oğlu Abdullah'ın bir yıl bile geçmeden ölümü üzerine ülkenin yönetemini kim ele geçirdi?
Cevap:Timur'un mensubu bulunduğu Barlas Kabilesinden Emir Hacı Barlas ile Emir Bayan Sulduz.

14) Çağatay Han'ı , Timur'u Keş ve civarının hakimliğine tayin edince , yeni kabilesinin liderliğine getirmiştir. Fakat Tuğluk Timur, Maveraünnehir'den ayrılınca Maveraünnehir'in idaresine kim getirilmiştir? Tuğrul Timur bu durumu engellemek için ne yapmıştır?
Cevap:Kazagan'ın torunu Emir Hüseyin getirilmiştir. Tuğrul Timur, bu durumu engellemmek için , yeniden Maveraünnehir'de görünmüştür. Ve oğlu İlyas Hoca Oğlan'ı bölgeye han yapmıştır.

15)Çağatay Han'ı, Timur'u kimin maiyetine katmıştır?
Cevap: İlyas Hoca Oğlan'ın..

16)Timur'un , İlyas Hoca Oğlan'ın maiyetine katılması onun için başarı sayılırdı. Fakat O, bu konumda fazla kalamadı. Bunun sebebi nedir?
Cevap:İlyas Hoca Oğlan'ın yanındaki emirlerin zalimane hareketlerini görünce safını değiştirmiştir.

17)Timur, safını değiştirince kimle ittifak etmiştir?
Cevap:Emir Kazagan'ın torunu Emir Hüseyin ile ittifak etmiştir. Timur'un bu adımı onun hükümdarlığa giden yolda bir kavşak noktasını teşkil etmiştir.

18)Timur!a neden ''Aksak Timur'' denmiştir?
Cevap:Emir Hüseyin'le çıktığı seferlerden birinde, Sistan'da ayağına yara almış ve sağ eline ok isabet etmiştir. Bu yüzden ''Aksak Timur'' denmiştir.

19)Yeterli güce ulaşınca, Maveraünnehir'e dönen Timur, Çağatay tahtını oğlu İlyas Hoca Oğlan'ın elinden alıp kimi han ilan etmiştir?
Cevap:Tuva Han'ın torunlarından Kabilşah Oğlan'ı

20)Timur nerde kaç yılında tahta çıkmıştır?
Cevap:Semerkand'da, 9 Nisan 1370 tarihinde

21)Cengiz hukukuna aykırı olarak, Çağataylara ait Hive ve Kat şehirlerini kendi topraklarına katan Harezm emiri Kongrat'ı kimdir?
Cevap:Hüseyin Sufi

22)Timur, Horasan Bölgesi'ni ele geçirme sürecini Horasan'a kimi vali tayin ederek başlatmıştır?
Cevap:Oğlu Miranşah'ı

23)Timur, Herat'ı topraklarına katarak Horasan'da 140 yıl boyunca devam eden hangi hanedanlığa son vermiştir?
Cevap: Kert Hanedanı'na

24)Timur, oğlu Ömer Şeyh'e nerenin yönetimini vermiştir?
Cevap:Güney İran

25)Osmalılar, Memlükler, Altın Orda ve Sivas hükümdarı Kadı Burhaneddin arasında Timur'a karşı bir ittifak kurulmuştur. Bu ittifakı parçalamak için Sivas'a doğru ilerlerken neden yönünü Toktamış'a çevirmiştir?
Cevap:Toktamış'ın, Azerbaycan'a saldırıya geçtiğini öğrenince geri dönmüştür. Kuzey Kafkasya'da Terek ırmağı yakınında savaş yapılmıştır. Bu savaşı Timur kazanmıştır.
26)Toktamış ile Timur arasında yapılan savaş sonucunda neler olmuştur?
Cevap:Toktamış, Timur!a meydan okuyamaz hale gelmiştir. Altın Orda, ikinci derecede devlet durumuna düşmüştür.
NOT:Bu savaş Orta Asya, Güneydoğu Avrupa ve Rusya bakımından önemli bir hadise teşkil eder.

27)20 Temmuz 1402'de gerçekleşen Ankara Savaşı kimler arasında olmuştur? Zaferi kim kazanmıştır?
Cevap:Timur ile Osmanlı aarasında olmuştur. Zaferi, Timur kazanmıştır. Osmanlı sultanı Yıldırım Bayezid esir edilmiştir.

28)Timur'un Ankara zaferinin, Osmanlılar açısından doğurduğu olumsuz sonuçlar nelerdir?
Cevap:Yıldırım'ın sağladığı Anadolu'daki Türk birliği bozulmuştur, beylikler Timur tarafından yeniden kurulmuştur, İstanbul'un fethini elli yıl geciktirmiştir ve Osmanlılar fetret devrine girmiştir.

NOT:Timur ordusu ile Otrar'da konakladığında hastalanıp 69 yaşında vefat etmiştir. Ama vefatından önce ülkeyi dörde bölüp, oğulları Ömer Şeyh, Cihangir, Miranşah ve Sahruh ailelerine bırakmıştır.

29)Timur'un ölümünün ardından oğulları arasında büyük bir kavga çıkmıştır. Bu mücadeleden kim galip çıkmıştır ve nereyi başkent yapmışştır?
Cevap:Timur'un dördüncü oğlu Horasan valisi Şahruh mücadeleden galip çıkmıştır.Herat'ı başkent yapmıştır. Maveraünnehir'i de oğlu Uluğ Bey'in yönetimine vermiştir.

30)Şahruh'un ölümünden sonra Uluğ Bey, ilim ve kültür alanındaki başarısını siyasette gösterememiştir. Taht mücadelesinin aldığı mahiyet yüzünden kimin tarafından öldürülmüştür?
Cevap:Oğlu Abdüllatif tarafından öldürülmüştür. Babasının yerine geçen Abdüllatif çok geçmeden suikastla ortadan kaldırılmıştır. Timur ve Şahruh döneminin parlak günleri geride kalmıştır.

31)Toprakları Horasan, Eberkuh, Kirman ve Maveraünnehir'den ibaret kalan Timurlular'ın Abdüllatif'ten sonraki yöneticisi kim olmuştur ve nasıl bir siyaset izlemiştir?
Cevap:Timurlu hakimiyeti, Uluğ Bey kolundan, Miranşah'ın torunu Ebu Said olmuştur. Ebu Said, Harezm'i yöneten Özbek Hayr'ın yardımıyla Semerkand'ı Uluğ Bey kolundan çekip almıştır. Ardından, Horasan'daki karışıklıklardan yararlanarak Herat'ı ele geçirip başkent yapmıştır.Ebu Said, Akkoyunlular'ın yükselişini önlemek amacıyla Azerbaycan'ı yeniden ele geçirmek için askeri hareket başlatmıştır. Fakat kötü planlanmış askeri sefer sonunda Akkoyunlu Uzun Hasan tarafından öldürülmüştür.

32)Ebu Said'in ölümünün ardından yerine kim geçmiştir?
Cevap:Ömer Şeyh kolundan Timurlu Şehzadesi Hüseyin Baykara

33)Akkoyunlular'ı kim yıkmıştır?
Cevap:Safeviler

34)Maveraünnehir'i yöneten Ebu Said'in oğullarının ölümü, bölgede güç mücadelesi başlatmıştır.Bu mücadelede Özbek Şeybaniler'in hükümdarı Muhammed Şeybani Han öne çıkarak Maveraünnehir'i ele geçirdi. Hüseyin Baykara, Muhammed Şeybani'nin oluşturduğu tehlike karşısında yeterli bir tedbir ortaya koyamamıştır. Özbeklerle en fazla kim mücadele etmiştir?
Cevap:Ömer Şeyh'in oğlu Zahirüddin Babür (müstakbel Babür İmparatorluğunun kurucusu) mücadele etmiştir fakat onunda gücü kafi gelmemiştir

35)Timur İmparatorluğu'nda devleti yöneten hükümdarların dikkat ettiği iki temel referans nedir?
Cevap:Biri yasa yani Cengiz Han yasası, diğeri de İslam kurallarıdır
36)Timur'un sürekli kullandığı ''küregen'' (han damadı) lakabı nerden gelmektedir?
Cevap:Cengiz sülalesinden Kazan Han'ın kızı Saray Mülk ile evlendiği için ''küregen'' lakabını almıştır.

NOT:Timurlular'ın teşkilat yapısını Türk-Moğol gelenekleri ile İran ve İslam tecrübesi şekillendirmiştir. Timur Devleti'nin en bariz özelliği askeri bir devlet olmasıdır.

37)Devlet işlerini gören divanlar arasında ikisi öne çıkmaktadır. Bunlar nelerdir?
Cevap:En önemlisi Türkler ve Türkleşmiş Moğolların işlerini yürüten Divan-ı buzurg-i emaret idi. Tavacı divanı veya Türk divanı da denilen bu kurumun başkanı (beg) birden fazla olabilmekteydi (Ümera-yı Tavacı). Bu divanın çalışan katiplerine bahşi veya nüvissendegan-ı Türk denilmekteydi. Askeri hizmetlerde başarılı olan veya savaşlarda yararlılık gösterenlere ''suyurgal'' veriliyordu.
İkinci önemli divan ise, Türk-Moğol unsurları dışındaki reayanın işleri ile maliyenin idaresine bakan Divan-ı Mal veya Sart Divanı idi. Vergi işlerini yürütmek, maliye hesaplarını tutmak, para basmak, tarımda üretimin arttırılmasını sa...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın