İslâmî Hükümlere Göre Yapılan İlk Miras Taksimi

İslâmî Hükümlere Göre Yapılan İlk Miras Taksimi

Cabir b. Abdullah derki:

"Sa´d b. Rebi1, Uhud´da şehit oldu.

Resûlullah Aleyhisselam Medine´ye döndü, sonra Hamrâü´l-Esed´e gitti.[625]

O sırada, Sa´d b. Rebi´in kardeşi gelip Sa´d´ın mirasını aldı.

Sa´d b. Rebi´in iki kız çocuğu vardı. Zevcesi* de, hamile idi.

Müslümanlar, Cahiliye devrinde olduğu şekilde, birbirlerinden miras alırlardı.

Sa´d b. Rebi´ şehit olduğu zaman, miras âyeti daha inmemişti.[626]

Sa´d b. Rebi´in zevcesi, iki kızı ile birlikte Peygamber Aleyhisselamın yanına geldi ve:

´Yâ Rasûlallah! Şuncağızlar, Sa´d b. Rebi´in kızlarıdır. Babalan senin yanında Uhud günü çarpışırken şehit oldu.

Kızların amcası gelip bütün mallarını aldı, şuncağızlara hiçbir mal bırakmadı. Bilirsin ki, malları olmadıkça, hiçbir zaman evlenemezler!´ dedi.

Peygamberimiz Aleyhisselam:

´Her halde, Allah bu hususta hükmünü verir´ buyurdu.

Bunun üzerine, Yüce Allah, Peygamber Aleyhisselama miras âyetini indirdi[627] ve orada şöyle buyurdu:

"Allah size miras hükümlerini şöyle tavsiye ve emr eder:

Çocuklarınız hakkındaki hüküm:

Çocuklardan erkeğe, iki dişi payı kadar vardır.

Eğer çocuklar, hepsi dişi olmak üzere ikiden çok iseler, ölünün bıraktığı malın üçte ikisi onlarındır.

Dişi tek ise, o zaman, malın yansı onundur.

Ölünün bir tek çocuğu varsa, ölünün ana ve babasından her birine terikenin altıda biri verilir.

Fakat, çocuğu yoksa, ölüye yalnız ana ve babası varis oluyorsa, terikenin üçte biri anasınındır, geri kalan da babasının hakkıdır.

Eğer ölenin erkek, dişi kardeşleri varsa, annesinin hissesi altıda birdir.

Bu hükümler, ölünün borcu ödendikten ve yaptığı vasiyeti yerine getirildikten sonradır.

Siz, babalarınız ve oğullarınızdan hangisinin fayda bakımından size daha yakın olduğunu bilmezsiniz.

Bu hükümler, bu hisseler, Allah´tan birer farîzadır. Şüphesiz ki, Allah herşeyi bilen ve yerli yerince hükmedendir.[628]

Bunun üzerine, Peygamberimiz Aleyhisselam, Sa´d b. Rebi´in zevcesini ve Sa´d b. Rebi´in kardeşini çağırttı.[629]

Sa´d b. Rebi´in kardeşi Belharis b. Hazrecler arasında bulunuyordu.

Kendisi, çok yorgun bir halde Peygamberimiz Aleyhisselamın yanına geldi.[630]

Peygamberimiz Aleyhisselam, ona:

"Sa´d´ın iki kızına malın üçte ikisini, kızların annesine de sekizde birini ver!

Geri kalanı da senindir!" buyurdu.[631]

Amre Hatun kendisini tutamadı, yüksek sesle "Allahuekber!" diyerek tekbir getirdi.

Mescidde bulunanlar, onun tekbirini işittiler.[632]

İslâm´da ilahî hükümlere göre ilk miras taksimi, Sa´d b. Rebi´in veresesi arasında böylece yapılmıştır.[633]

[624] Al-i İmran: 121-179, İbn İshak, İbn Hişam.Sîre, c. 3, s. 112-1 28, Vâkıdî, Megâzî, c.1, s. 319-340.

M. Asım Köksal, İslam Tarihi, Köksal Yayıncılık: 4/224-231.

[625] Vâkıdî, Megâzî, c.1, s. 329.

* Amre binti Haim (İbn Sa´d, Tabakâtü´l-kübrâ, c. 8, s. 359).

[626] Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 329, Belâzurî, Ensâbu´l-eşrâf, c. 1, s. 338.

[627] İbn Sa´d, Tabakât, c. 3, s. 524, Ahmed b. Hanbel, Müsned,c.3, s. 352, EbuDâvud, Sünen, c. 3, s. 121, Tirmizî, Sünen, c. 4, s. 41 4, İbn Mâce, Sünen, c. 2, s. 909.

[628] Nisa: 11.

[629] Vâkıdî, Megâzî, c.1, s. 331, İbn Sa´d, Tabakâtü´l-kübrâ, c. 3,s.524,Ebu Dâvud, Sünen, c. 3, s. 121.

[630] Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 331.

[631] Vâkıdî, Megâzî, c. 1, s. 331, İbn Sa´d, Tabakâtü´l-kübrâ, c. 3, s. 524, Ebu Dâvud, Sünen, c. 3, s. 121, Tirmizî, Sünen, c. 4, s. 414, İbn Mâce, Sünen, c. 2, s. 909.

[632] Vâkıdî, Megâzî, c.1, s. 331.

[633] Ahmed b. Hanbel. Müsned. c. 3. s. 375.

M. Asım Köksal, İslam Tarihi, Köksal Yayıncılık: 4/232-233.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın