๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => İslam Tarihi => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 14 Mart 2010, 17:02:53



Konu Başlığı: Hırka i Şerîfin tarihçesi ve tavsifi
Gönderen: Sümeyye üzerinde 14 Mart 2010, 17:02:53
Hırka-i Şerîfin Tarihçesi ve Tavsifi


Rivayete göne; Muaviye b. Ebu Süfyan, halifeliği sırasında Ka´b b. Züheyr´e:

"Resûlullah Aleyhisselamın hırkasını bize sat!" diye haber saldı[120] ve kendisine 10.000 dirhem gönderdi. [121]

Ka´b b. Züheyr:

"Ben Resûlullahın hırkasını giymek hususunda hiç kimseyi kendime tercih edemem!" diyerek, Muaviye b. Ebu Süfyan´ın dileğini reddetti.

Ka´b b. Züheyr vefat ettiği zaman, Muaviye b. Ebu Süfyan, onu Ka´b´ın oğullarından 20.000 dirheme satın aldı. [122]

Bu mübarek hırka, halifeden halifeye tevarüs edile edile geçti. [123]

Emevî saltanatının çöküşünden sonra, ilk Abbasî halifesi Seffah Abdullah b. Muhammed (vefatı: Hicrî 136) tarafından 300 altına satın alındı. [124]

Bayramlarda halifeler tarafından giyilirdi. [125]

Halife Muktedir öldürüldüğü zaman, (Hicrî 320) kanı bulaşarak, bu mübarek hırka kiri endi. [126]

Abbasîler, Mısır´a gelirken onu yanlarında getirdiler.

Yavuz Sultan Selim Mısır´ı alıp halife olduğu zaman, Mısır´daki mübarek emanetler arasında o da İstanbul´a getirildi. [127]

İbn Esîr´in (vefatı: Hicrî 630) zamanına kadar halifeler, [128] Kastalânî´nin (vefatı: Hicrî 923) zamanı na kadar da sultanlar nezdinde bulunagelen[129] ve bugün İstanbul´da Hırka-i Saadet Dairesinde Müslümanlar tarafından ziyaret olunan bu mübarek hırka hakkında,

Sağ kolunda da eksiklik vardır.

Yer yer haraptır.

Uzun yıllardan beri kumaşlar üzerinde devam eden tedkiklerimiz, bu kumaşın o devre ait olduğu kanaatini vermektedir.

Hırka-i Saadet; müteaddit bohçalara sarılmış olduğu halde, 0,57 x 0,45 x 0,21 ebadında üstten açılır çifte kapaklı altın bir çekmece içindedir.

Bunun üzerinde, Sultan Aziz tarafından yaptın lan ve şefaat talebini hâvi uzunca bir kitabe de bulun maktadır. Topkapı Sarayı Müdürü Tahsin Özbey şöyle der:

"1,24 metre boyunda, geniş kollu olup, siyah yünlü kumaştan yapılmıştır.

İçi, kaba dokunmuş, krem renk yünlü kumaş kaplıdır.

Önünde sağ tarafında 0,23 x 0,30 metre ebadında bir parçası noksandır.

İşbu çekmece, aynca bohçalar içinde olarak büyük bir altın sandukaya konulur ki, bu da Sultan Aziz tarafından yaptırılmış olup, üzerinde "Lâ ilahe illallahu el melikül hakkul mübîn muhammedün resûlullah sâdıkul va´dil emîn" yazılıdır.

Dört ayaklı kaidesi de altın kaplamalıdır.

Not: Hırka-i Saadetin bu ebadda Sultan III. Murad tarafından yaptırılmış olan altın bir mahfazası daha mevcuttur.

Bu, sanat itibarıyla fevkalâde olup, ayrıca zümrütlerle de bezenmiştir.

Fakat, Sultan Aziz yeni mahfazayı yaptırınca, birinci boş kalmış ve şimdi Hazinenin üçüncü salo nunda teşhirdedir." [130]




[120] İbn Esir, Kâmil, c. 2, s. 276.

[121] Kastalânf, Mevâhibü´l-ledünniye, c. 1, s. 222, Diyarbekrî, Târîhu´l-hamîs, c. 2, s. 121, Halebî, İnsânu´l-uyûn, c. 3, s. 240, Zürkânf, Mevâhibü´l-ledünniye Şerhi, c. 3, s. 60.

[122] İbn Esîr, c. 2, s. 276, Kastalânf, c. 1, s. 222, Diyarbekrî, c. 2, s. 121, Halebî, c. 3, s. 240, Zürkânf, Mevâhib Şerhi, c. 3, s. 60.

[123] İbn Haldun, Târih, c. 2, ks. 2, s. 49.

[124] Ebu´l-Fidâ´dan naklen Halebî, İnsânu´l-uyûn, c. 3, s. 240.

[125] İbn Hacer, el-İsâbe, c. 3, s. 296.

[126] Ebu´l-Fidâ´dan naklen Halebî, İnsânu´l-uyûn, c. 3, s. 240.

[127] Corci Zeydan, Medeniyet-i İslâmiye Târihi, Türkçe terceme, c. 1, s. 110.

[128] İbnEsîr,Kâmilıc.2ıs.276.

[129] Kastalâni, Mevâhibü´l-ledünniye, c. 1, s. 222.

[130] Tahsin Öz, Hırka-i Seâdet Dairesi Emânât-ı Mukaddese, s. 23-24.

M. Asım Köksal, İslam Tarihi, Köksal Yayıncılık: 7/158-160.