|
Konu Başlığı: Gayrimenkul ganimetlerin bölüştürülüşü Gönderen: Sümeyye üzerinde 04 Mart 2010, 15:20:43 Gayrimenkul Ganimetlerin Bölüştürülüşü Hayber arazisi ve varidatı; Şıkk, Natat ve Ketibe mülkleri olarak bölüştürüldü. Şıkkve Natat mülkleri, Müslümanların (beşte dört) hisselerine karşılık tutuldu. Ketibe mülkleri ise, Allah´a ait (beşte bir) hisse olarak Peygamberimiz Aleyhisselama bırakıldı.[476] Başka rivayete göre; batan Hayber mülkleri, ilk önce her biri yüzer hisselik 36 kümeye ayrıldı. Bundan, Natat ve Şıkk mülkleri, yüzer hisselik 18 küme halinde Müslümanlar arasında bölüştürüldü. Vatîh, Ketibe ve Sülalim mülklerini ise Peygamberimiz Aleyhisselam işletip; gelirlerinden, kendi ev halkının geçimleri ile karşılaşılacak önemli hadiseleri, musibet ve felaketleri, halkın umumî ihtiyaçlarını, Medine´ye gelecek heyetlerin masraflarını karşılamak üzere vakıf olarak elinde tuttu.[477] Peygamberimiz Aleyhisselam, bundan, akrabaları ile yetimlerin, yoksulların, yolcuların ve sulh için Medine´ye gidip gelmiş olanların yiyeceklerini de karşılamakta idi. Nitekim, Muhayyısa b. Mes´ud´a verdiği otuz vesk (deve yükü) arpa ile otuz vesk hurma bu mülk lerin gelirierindendi.[478] Ganimetin Allah´a ve Allah´ın Resûlüne ayrılan beşte bir parçası da, dörde bölünüp: Dörtte biri Allah ve Resûlü ve Resûlullahın akrabaları için, İkinci dörtte biri yetimler için, Üçüncü dörtte biri miskinler, yoksullar için, Dördüncü dörtte biri Müslümanların yanlarına gelen fakir konuklar için ayrılırdı.[479] Natat mülkleri 5´e, Şıkk mülkleri de 13´e bölündü. Bunlar da, 1400 piyade ve 200 süvari hissesi olmak üzere yüzer hisselik 18 gruba ayrıldı. Hisse sahiplerine hisselerini dağıtmak üzere, heryüz hisse için de birer başkan, yönetici tayin edil di. Yüzer hisselik onsekiz grubun isimleri: 1. Hz. Ali grubunun hisseleri, 2. Zübeyr b. Avvam grubunun hisseleri, 3. Talha b. Ubeydullah grubunun hisseleri, 4. Hz. Ömer grubunun hisseleri, 5. Abdurrahman b. Avf grubunun hisseleri, 6. Asım b. Adiyy grubunun hisseleri, 7. Useyd b. Hudayr grubunun hisseleri, 8. Belharis b. Hazrec grubunun hisseleri, 9. Benî Beyâzâlar grubunun hisseleri, 10. Benî Ubeydler grubunun hisseleri, 11. Benî Selimelerden Benî Haramlar grubunun hisseleri, 12. Benî Hâriselerden Ubeyd es-Sehham b. Evs´in hissesi (rivayete göre; Ubeyd bu hisseyi Hayber ganimet hisselerinden satın almıştı), 13. Benî Sâideler grubunun hisseleri, 14. Benî Neccarlar grubunun hisseleri, 15. Harise b. Hâriseler grubunun hisseleri, 16. Evsîler grubunun hisseleri, 17. Gıfârve Eşlemler gruplarının hisseleri,[480] 18. Nâim´deki hisseler (Avf b. Hazrec oğulları ile Müzeynelere ve ortaklarına ait) idi.[481] Peygamberimiz Aleyhisselam; Natat´ta Hav ve Süreyr mevkiinde ilk önce Zübeyr b. Avvam´ın hiss esini ayırdı. İkinci olarak Beyâzâların, Üçüncü olarak Useyd b. Hudayr´ın Dördüncü olarak Benî Haris b. Hazreclerin, Beşinci olarak Benî Avf b. Hazreclerie Müzeynelerve ortaklarının Nâim´deki hisselerini ayırdı. Bundan sonra, Şıkk´a çıktılar. Şıkkta ilk ayrılan hisse, Benî Aclanların kardeşi Asım b. Adiyy´in hissesi idi ki, Peygamberimiz Aleyhisselamın hissesi de onun yanında idi. Sonra, Abdurrahman b. Avf´ın, Sonra, Sâidelerin, Sonra, Neccariarın, Sonra, Hz. Ali´nin, Sonra, Talha b. Ubeydullah´ın, Sonra, Gıfârlarla Eşlemlerin, Sonra, Hz. Ömer´in, Sonra, Seleme b. Ubeyd ve Haram oğullarının, Sonra, Hâriselerin hisselerini, Sonra, Abdu´s-Sehham´ın hissesini, Sonra, Evslerin (ki, Ellefif diye anılan ve Cüheyneler ile sair Araplardan, Hayber savaşına katılan lara ait bulunan) hisseler topluluğunu ayırdı. En sonra da, Peygamberimiz Aleyhisselamın onların sırasındaki hissesi aynldı ki, Asım b. Adiyy´in hissesi içine düşmüş bulunuyordu.[482] [476] İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 3, s. 363. [477] İbn Sa´d, Tabakâtü´l-kübrâ, c. 2, s. 113, 11 4, Ebu Ubeyd, Kitâbu´l-emrâl, s. 79, E bu Dâvud, Sünen, c. 3, s. 159,160, Belâzurî, Fütûhu´l-büldân, c. 1, s. 28, 29. [478] İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 3, s. 363, 364, Taberı, Târih, c. 3, s. 97. [479] Ebu Ubeyd, Kitâbu´l-emvâl, s. 453. [480] İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 3, s. 364, 365, Vâkıdî, Megâzî, c. 2, s. 689, 690. [481] İbn İshak, İbn Hişam, Sîre, c. 3, s. 365. [482] M. Asım Köksal, İslam Tarihi, Köksal Yayıncılık: 6/107-110 |