Konu Başlığı: Ünite 4 Gönderen: Safiye Gül üzerinde 12 Ağustos 2012, 14:54:40 ÜNİTE 4 *Hattatlara verilen en eski isimler katip, muharrir, verraktır. *İslamın doğuşunda meşk ve cezm adıyla 2 ayrı forumda yazı bilinmekteydi. *Hz.Peygamber mescidi nebevinin suffe denilen bölümünde ashabına bizzat ders vermiş okuma ve yazma yaygınlaştırılmış ve kurumsallaştırılmıştır.. *Geometrik yazı farklı dönemlerde en fazla işlendiği bölgeye nispetle mekki medeni ve son olarak kufi adını almıştır.. *Geometrik yazı taş üzerinde meşk hattı ise devlet kurumlarında günlük işlerde ve mektuplarda kullanılmıştır.. *Peygamberin vefatından önce yazıya geçirilmiş ezberlenmiş olan ayet ve surelerin 2 kapak arasında toplanıp güvence altına alınması hz.ebubekir zamanında olmuştur.. *Hz.Osman devrinde Zeyd b. Sabitin başkanlığında mekki medeni hatla siyaha yakın koyu renkle mushaflar parşömen (deri )üzerine yazılmıştır. *Hz.Osman döneminde Kuran sayfalarını çoğaltarak kitap haline getirmiştir. *Hüsn-i hatla yazan emeviler devrindeki ilk celi yazı hattatı Halid b. Ebü'l Heyyacdır. *Emevi sarayında ücretle çalışan ve mushaf yazan malik b. dinarda adı geçen önemli hattatlardandır.. *Emevi devrinde yetişen ilk büyük yazı ıslahatçısı Kutbe el- muharrir dir.. *Arap hattının aslı fenike yazısına dayanan onun daha gelişmiş şekli olan nabati yazıya bağlanır.. *Mevzun ve asli harfler emevilerin son Abbasilerin ilk zamanlarında I.ve II.yüzyılda ortaya çıkmıştır.. *Arap alfabesindeki imla problemiyle ilgili ilk ciddi çalışmayı yapan Ebü'l Esved ed Düelidir.. *Dönem olarak ise Abdülmelik b. Mervan zamanıydı.. *Arap alfabesi ve imlasında en önemli ıslahatı yaparak bugünkü harekeleme usulünü ortaya koyan halil b. ahmeddir.. *Abbasiler zamanında dahhak adlı bir hattat kutbenin yapılarını daha da güzelleştirmiştir.. *11 yazının kurallarını koyan mem'un'un güçlü saray hattatı ahvel el muharrirdir.. *Abbasi döneminin 2 büyük hat üstadı abbasi veziri ibn mukle ve kardeşi ebü abdullah el hasandır.. *İbn Mukle aklamı sitte belirlenmesinde ilk önemli reformları yapmıştır.. *İbnül Bevvab aklamı sittede tespit ettiği estetik kaideleri daha ince geometrik nispetlere bağlamış 2.büyük hattatır.. *İbnül bevvabtan sonra aklamı sitteyi farklı biçimde ortaya koyan sanatkar yakut el müsta'sımdır.. *Aklamı sitte diye bilinen islami yazıları gelişme sırasına ve gruplarına göre tevki-rika, muhakkık, reyhani, sülüs, nesih yazılarıdır.. *Küfi islam doğuşundan itibaren mushaf yazımında kullanılan kitabe ve tezyinatında kullanılan celi şekline verilen isimdir.. *Kufi uslupları: -cahiliye dönemi kufisi (cezm) -asrı saadet kufisi(mekki, medeni) -celi küfi -tezyini ve çiçekli kufi -örgülü kufi -ma'kır, bannai, satanci *Tevki-rika:hat sanatında sultanlara ait büyün belgelerin yazıldığı yazı çeşididir. *Celi yazı her yazının tabii büyüklüğünden daha iri yazılara verilen addır.. *Sultan Mehmed zamanında aylıklı sanatkarların çalıştığı ehl-i hiref adı verilen bir teşkilatın varlığı bilinmektedir.. *Osmanlı hat ekölünün temeli büyük ölçüde amasyada atılmıştır.. *Hafız Osman Hilye-i şerifi düzenleyen ilk hattattır. *Ta'lik İstanbulun fethinden sonra osmanlı meşihat dairesi ve ilmiyye sınıfının resmi yazısı olmuştur.. *Divani yazı tevki ve ta'lik hususiyetleri taşır.. *Osmanlı padişahlarına ait en eski tuğra örneği sultan orhan tuğrasıdır.. *Osmanlı 2 rik'a uslubu geliştirilmiştir.. -babıali memuralrından mümtaz efendinin eski rikası (babıali rikası) -izzet efendi uslubu.. *Osmanlı ta'lik ekolünün kurucusu yesarizade izzet efendidir.. en güçlü üstatları sami efendi ve talebeleridir.. *Hz.Osman devrinde çoğalan mushaflar MEDENİ hatla yazılmıştır.. *Mevzun ve asli hatlar müsenna yazı tarzından geliştiği kabul edilmiştir.. *Hat sanatında birbirini takip eden ve aklamı sittenin doğmasında ve gelişmesinde rol oynayan üç üstad -ibn mukle, ibnül bevuda, yakut el müta'sım.. *Osmanlılarda mimari ve levhalardan celi şekli en çok kullanılan yazı türü sülüstür. *Osmanlı türk ta'lik ekolünün kurucusu Yesarizade Mustafa İzzet'tir. Konu Başlığı: Ynt: Ünite 4 Gönderen: Zehibe üzerinde 08 Temmuz 2014, 17:26:53 Hat sanatına benim de ilgim vardır fakat tarihi baya yoğun olduğundan okumak ve akılda tutmak güç oluyor. Rabbim fehmimizi arttırsın.
|