|
Konu Başlığı: Hakimler Gönderen: Hadice üzerinde 11 Ocak 2011, 11:18:58 Hakimler 1571. Ömer (RA)’in akrabalarından Şifâ bint Abdallâh adlı hanım, İslâm’dan önce de okuma-yazma biliyordu. Bu sanatı Resulullah (AS)’ın hanımı Hafsa’ya da o öğretmişti. Elimizdeki bazı bilgilere göre, Resulullah (AS) kendisini bazı pazar (sûk) işlerinde görevlendirmişti. Bazı kaynaklara göre ise, bu görevlendirme Ömer’in halifeliği zamanında cereyan etmiştir.494 Muhtemelen, Ömer (RA), sadece Resulullah (AS)’ın bu hanıma vermiş olduğu görevi sürdürmesini sağlamakla yetinmiştir. Durum ne olursa olsun, bu hanım en azından ticarî ihtilâflar konusunda muhakeme yetkisini kullanmış olsa gerektir. Semrâ bintu Nuheyk el-Esediyye’nin başından da buna benzer bir olay geçmiştir. İbn Abd el-Berr’e göre (İstî’âb, “Kadınlar” bölümü, Nº 161): “O, Resulullah (AS)’ın sahabeleri arasında bulunuyordu ve uzun bir ömür sürdü. Çarşı ve pazar yerlerinde dolaşır, insanlara güzel ve doğru olan şeyleri yapmalarını emreder, kötülüklerden sakındırır ve aksi yönde hareket edenlere elindeki bir kırbaçla vururdu.” Onun bu davranışı, resmen bu işle görevlendirilmiş olmasından kaynaklansa gerektir. Ancak, bu anlatımda geçen olayın Resulullah (AS) dönemine mi, yoksa daha sonraki bir döneme mi ait olduğu hususunda kesin bir bilgi yoktur. 1572. Taberî’ye göre kadınlar, her türlü davada hâkimlik yapma yetkisine sahiptirler. Ebû Hanîfe ise, cinayet vb. ağır ceza davalarını bu kuralın dışında tutmuştur.495 Daha sonraki dönemlere ait olmak üzere, elimizde çeşitli durumlarla ilgili bir yığın dava örneği bulunmaktadır: Bunlar arasında, iki hakimden oluşan mahkeme heyetleri, boşanma davaları, alacak davaları vb. gibi değişik alanlarda yetkili hakimler ve haftanın belirli günlerinde çalışan hakimler sayılabilir.496 495 İbn Sa’d, I/II, s. 118; Makrızî, I, 443; Belazurî, I, § 758; Hz. Peygamber’in Savaşları adlı kitabım, (§ 274-277). 496 İbn Asâkir, Te’rih Dimaşk, 1951, I, 394 |