Kafir

KÂFİR

İslâm´ı inkâr eden, nimete nankörlük eden, uzak kalan, kaçınan, örten kimse. "Kefere" fiilinin ism-i fâili. Terim olarak, imanı olmayan kimseye verilen isimdir. Kalbinde imanı olmadığı halde, dışa karşı mü´min görünene "münâfık *", müslümanlığından sonra dinden dönene "mürted*" denir. İki ve daha çok ilâh olduğunu söyleyen, Allah´a başkasını ortak koşan kimseye "müşrik*", yahudilik veya hristiyanlık dinine bağlı olanlara "kitabî" veya "ehl-i kitap" adı verilir (et-Teftazâni, Şerhu´l-Makâsıd, İstanbul, t.y. II, 268 vd.).

Kur´ân-ı Kerîm´de "küfür" terimi ve türevleri pek çok âyette geçer ve imansız kimselerin nitelikleri, karşı karşıya bulundukları tehlikeler açıklanır. Yahudilerin İslâm´a çağrıldığı bir âyette şöyle buyurulur: "Elinizdeki Tevrat´ı tasdik edici olarak indirdiğin Kur´ân´a iman edin. Onu ilk inkâr edenlerden olmayın. Âyetlerimi basit bir değere değişmeyin. Ve yalnız Ben´den korkun." (el-Bakara, 2/41). Allah´a ortak koşanların durumu da şöyle açıklanır: Onlar Allah´ı bırakıp kendilerine fayda da, zarar da vermeyen şeye taparlar. Kâfir, Rabbine karşı olanların yardımcısıdır." (el-Furkân, 25/55).

Yahudi ve hristiyanların bozuk inançları yüzünden imansız durumuna düşmeleri hakkında şöyle buyurulur: "Şüphesiz ki: "Allah ancak Meryemoğlu İsa Mesih´tir", diyenler kâfir olmuşlardır. Ey Muhammed! Deki: "Allah, Meryemoğlu İsa Mesih´i, anasını ve bütün yeryüzündekileri helâk etmek istese, O´na kim engel olabilir? Göklerin, yerin ve ikisi arasındakilerin mülkiyeti yalnız Allah´a aittir. O, dilediğini yaratır. Allah her şeye kadirdir" (el-Mâide, 5/17) "Şüphesiz, Meryemoğlu Mesih (İsâ), Allah´ın kendisidir" diyenler kâfir olmuşlardır. Halbuki bizzat Mesih şöyle demiştir: "Ey İsrailoğulları, benim de Rabbim, sizin de Rabbiniz olan Allah´a kulluk edin. Çünkü kim Allah´a eş koşarsa, şüphesiz Allah ona cenneti haram kılar" (el-Maide, 5/72). "Allah, şüphesiz üçün (üç Tanrının) biridir" diyenler kafir olmuştur. Halbuki bir tek ilâhtan başka hiç bir ilâh yoktur" (el-Mâide, 5/73).

Yahudi ve hristiyanların ilâh inancının, inkârcıları taklitten ibaret olduğu şöyle belirtilir: "Yahudiler; "Uzeyr Allah´ın oğludur" dediler. Hristiyanlar da: "Mesih (İsa) Allah´ı n oğludur" dediler. Bu, onların ağızlarıyla geveledikleri sözler olup, güya bununla, daha önce yaşayan inkarcıların sözlerini taklit ediyorlar" (et- Tevbe, 9/ 30).

Yukarıdaki âyetlerde, Allâhu Teâlâ hakkında küfrü gerektiren başı bozuk akîde veya inkâr halleri belirlenmiştir. Buna göre; Allah´ı inkâr etmek, O´na şirk koşmak, Allah´ın oğlu olduğuna inanmak, O´nun sıfatlarından birini bilerek inkâr etmek, kişiyi küfre düşürür. Allah´a şirk küfrün en büyüğüdür. Çünkü Allah´ın eşi ve benzeri yoktur. İhlâs sûresinde Cenab-ı Allah: "De ki: O, Allah´tır, bir tektir. O Allah´tır. Herkes ve her şey O´na muhtaçtır. O, hiçbir şeye muhtaç değildir. Doğurmamıştır, doğrulmamıştır. Hiçbir şey, O´nun dengi ve benzeri değildir" (el-ihlas, 112/1-4) şeklinde tanımlar. Şirk´in af kapsamı dışında bırakıldığı şöyle belirlenir: "Şüphesiz Allah, kendisine şirk koşulmasını asla bağışlamaz. Bunun dışındaki günahları, dilediği kimseler için bağışlar. Kim Allah´a eş tutarsa, şüphesiz pek büyük bir günah ile iftira etmiş olur" (en-Nisâ, 4/48). Diğer yandan şirki bırakarak tevbe ve istiğfar eden, akidesini sağlamlaştıran kimsenin ise affedilebileceğinden şüphe yoktur. Çünkü böyle bir kimse artık "müşrik" sıfatından kurtularak mü´min sayılır.

Allahü Teâlâ´yı yüceliğine uygun olmayan bir şekilde nitelemek, isim veya emirlerinden birisiyle alay etmek, hafife almak veya Allah´a noksanlık isnat etmek kişiyi dinin sınırları dışına çıkarır (el-Fetâvâ´l-Hindiyye, Bulak 1310, II, 258).

Ebû Hanîfe´ye (ö. 150/767) göre, Allahü Teâlâ´nın sıfatları kadim (evveli bulunmayan) olup, sonradan olma ve yaratılmış (mahlûk) değildir. Bu yüzden O´nun sıfatlarının yaratılmış olduğunu söylemek veya bu konuda şüpheye düşmek kişiyi dinden çıkarır (Ali el-Kârî, Şerhu´l-Fıkhı´l- Ekber, Mısır 1323 h. s. 22). İmam Şâfiî, Mâlik ve Ahmed b. Hanbel´e göre, Allah´ın ilmini inkâr eden kimse kâfir olur (İbn Teymiyye, Mecmau´l Fetâva, Riyad 1381-1386 h. XXIII, s. 349). Diğer yandan, Allah´ın rahmetinden ümit kesen ve azabından emin olduğuna inanan da küfre düşer. Cenab-ı Hakk, Kur´an-ı Kerim´de şöyle buyurmuştur. "Şüphesiz, kâfirlerden başkası, Allah´ın rahmetinden ümit kesmez" (Yûsuf, 12/87), "De ki: Ey kendileri aleyhinde sınırı aşanlar, Allah´ın rahmetinden ümidinizi kesmeyin. Çünkü Allah, bütün günahları yarlığar. Şüphesiz O, çok bağışlayıcı ve çok esirgeyicidir" (ez-Zümer, 39/53). "Büyük zararı göze alanlar gürûhundan başkası, Allah´ın azabı geciktirmesinden emin olmaz" (el-A´raf, 7/99).

Bu şekilde akîde bozukluğu olan kimse, kelime-i tevhid veya kelime-i şehâdet getirmekle, İslâm´ın sınırları içine girmiş olur. Hz. Peygamber bir hadisinde şöyle buyurmuştur: "İnsanlarla onlar, Lâ ilâhe illallâh (Allah´tan başka hiçbir ilâh yoktur) deyinceye kadar savaşmakla emrolundum. Bunu söyledikleri zaman, haklı durumlar dışında kanlarını ve mallarını benden korumuş olurlar. Artık onların işi Allah´a kalmış bulunur" (eş-şevkânî, Neylü´l-Evtâr, VII, 197, vd.; Zeylaî, Nasbu´r-Râye, III, 379).

Peygamberlik müessesesini kökten kabul etmemek veya herhangi bir peygamberin nübüvvetini inkâr da küfürdür. Bu yüzden diğer peygamberleri kabul etmekle birlikte Hz. İsa ve Hz. Muhammed´i Allah elçisi olarak kabul etmeyen yahudiler, yine Hz. Muhammed´in peygamberliğini tanımayan hristiyanlar küfre düşmüşlerdir (Alîel-Kârî, a.g.e, s. 50; el-Fetâvâ´l Hindiyye, II, 263; el-Gazzâlî, el İktisad, Mısır, t.y. s. 112).

Peygamberlik müessesesini inkâr edenler, yalnız "Allah´tan başka ilâh yoktur" kelime-i tevhîdini söylemekle İslâm´a girmiş olmazlar. "Hz. Muhammed (s.a.s)´in, Allah´ın kulu ve elçisi olduğuna şahitlik ederim" anlamındaki kelime-i şehadeti de ilâve etmeleri gerekir. Yahudi ve hristiyanlar gibi başka bir dine mensup olanların ise İslâm´a girebilmeleri için inanarak kelime-i şehadet getirme yanında önceki dini ile bir ilişkisinin kalmadığını da ifade etmesi gerekir. Bu gibi kimselerin; "Ben mü´minim ben müslümanım, inandım ve İslam´a girdim" gibi sözleri yeterli olmaz.

Çünkü bu sözleri kendi dinlerini sürdürürken de söylemiş olabilirler. Bu takdirde hem yahudi, hem müslüman veya hem hristiyan hem de müslüman tipi ortaya çıkar ki, bu durum İslâm´ın özü ile bağdaşır nitelikte değildir, (el-Zühaylî, el-Fıkhu´l-İslâmî ve Edilletüh, Dımaşk, 1404/1984, VI, 427).

Bir peygambere ilâhlık isnat etmek de küfürdür. Nitekim hristiyanlar Hz. İsa´nın Allah olduğunu söyledikleri için kâfir sayılmışlardır (bk. el-Mâide 5/17, 72).

Kur´ân-ı Kerîm´in tamamını, bir sûre, bir âyetini veya bir hükmünü, bir emir ve yasağını inkâr etmek küfürdür. Yine Kur´an´dan oluşu konusunda icmâ (ittifak) bulunan bir kelimeyi veya tevâtür yoluyla sâbit olan bir okuyuş tarzını inkâr etmek, Kur´ân´a bir şey ilâve etmek küfürdür. Kur´ân´ı Kerim´in kendisi, -bir sûresi veya bir âyeti ile alay etmek, onu küçümsemek ve hafife almak da, kişiyi dinin sınırları dışına çıkaran hallerdendir (Ali el-Kârî, a.g.e s. 151; el-Fetâvâ´l Hindiyye, II, 266; A.Saim Kılavuz, İman Küfür Sınırı, İstanbul 1982, s. 114-115).

İslâm´da iman konuları bir bütündür. İnanılması gereken esaslardan herhangi birisini inkâr etmek bütünü inkâr anlamına gelir. Allah´la, Rasûlünün arasını ayırmak, Kur´ân´ın bir bölümüne iman edip bir bölümünü inkâr ederek (el-Bakara, 2/85) müslümanlığını sürdürmek mümkün olmaz. Kur´an-ı Kerim´de şöyle buyurulur: "Allâh´ı ve peygamberini inkâr ederek kâfir olan, biz bir kısmına inanırız bir kısmına inanmayız diyerek Allah ve Rasûlü´nün arasını ayırmaya kalkışan ve böylece imanla küfür arasında bir yol tutmaya çalışan kimseler, gerçek kâfirlerin ta kendileridir. Biz o kâfirlere alçaltıcı bir azap hazırlamışızdır" (en-Nisâ, 4/155 151). Allahü Teâlâ bu âyetlerle, kendisini ve peygamberlerini inkâr eden yahudi ve hristiyanları tehdit etmektedir. Çünkü onlar Allah´la elçilerinin iman konusunda arasını ayırmaktadırlar. Bazı peygamberlere inanırken, bazılarını da tanımamaktadırlar. Bu, sırf atalarını bu inanç üzere bulmaktan ve duygusal düşüncelerden kaynaklanan, delilsiz, hevâ ve hevese dayalı kanaatlerden ibarettir. Bunun sonucu olarak yahudiler Hz. İsa ve Hz. Muhammed´e iman etmediler. Hristiyanlar da kendilerinden sonra gelen Hz. Muhammed´i kabul etmediler. Halbuki peygamberlik müessesesine iman, Allah´ın yeryüzüne gönderdiği bütün peygamberlere imanı gerektirir. (İbn Kesir, Tefsir, İstanbul 1985, II, 396-397). İslâm´ın çıkışı sırasında Hicaz´da yaşayan yahudiler, Hz. Muhammed´in büyük bir peygamber olarak gönderilişini kıskandılar, bu yüzden ona karşı çıkarak, yalanladılar, hatta Medîne döneminde onunla savaş yaptılar. Ancak yenildiler ve daha sonra Hicaz bölgesinden sürgün edilerek uzaklaştırıldılar. Onların daha önceki peygamberlere olan eziyet, zulüm hatta öldürme hareketleri Kur´an-ı Kerim´de şöyle anılır:

"Hanisiz; "Ey Musa, biz yalnız bir çeşit yemeğe sabredemeyiz, bizim için Rabbine dua et de yerin bitirdiği şeylerden, bakla, salatalık, mercimek soğan çıkarsın" demiştiniz. Dedi ki: "Size daha hayırlı olanı, böyle daha aşağı olanla değiştirmek mi istiyorsunuz? Öyle ise Mısır´a çekip gidin, istediğiniz şeyler orada bulunur". Onlara zillet ve meskenet vuruldu, Allah´tan gelen bir gazaba uğratıldılar. Bu durum, Allah´ın âyetlerini inkâr etmeleri ve haksız yere (Zekeriya, Yahyâ ve Şuayb´ı ve diğer) peygamberleri öldürmelerinden dolayı başlarına geldi. Bu, onların isyan etmelerinden ve taşkınlıklarından dolayı idi" (el- Bakara, 2/61).

İslâm ümmeti Cenab-ı Hakk´ın yeryüzüne gönderdiği, Kur´an´da ismi zikredilen veya edilmeyen tüm peygamberlere inanır. Bu yüzden, önceki semavî dinleri...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın