Cibt

CİBT

Cibt´in ne anlama geldiği konusunda çok çeşitli görüşler ileri sürülmüştür. "Müfredât" sahibi Râğıb el-İsfahânî´ye göre, "kendisinde hayır bulunmayan her bayağı şeye cibt" denir (el-Müfredât fî Garîbi´l-Kur´an, 85) Buradan hareketle Allah´tan başka ibadet edilen her şeye bu isim verilebilir. İmam Suyûtî´ye göre görüşlerin en doğrusu da budur (Mu´terekü´l-Akran fî i´câzi´l-Kur´an, Mısır 1970, II/60).

Bazılarına göre Habeşistan dilinde sihirbaz ve şeytan´a "cibt" denilir ve Kur´an´da da bu anlamda kullanılmıştır.

Kur´an-ı Kerim´in sadece bir yerinde (Nisâ 4/51) geçen bu sözcük "tâğût"la birlikte zikredilmektedir.

İbn Abbâs´tan nakledilen bir rivayete göre, adı geçen ayette bu sözcükle putlar sözkonusu edilmiştir. "Tâğût" sözcüğüyle de, insanları saptırmak için bu putlar hakkında yalan yorumlarda bulunanlar kastedilmektedir (Taberî, Câmiu´l-Beyân, Kahire 1968, V, 131 vd.; İbn Kesir, Tefsir, İstanbul 1985, II, 293).

Bu konuda daha başka görüşler ileri sürülmüşse de, hepsindeki ortak nokta; cibt´in son derece kötü ve çirkin şeylere bir isim olduğu gibi: Allah´ın vahdaniyyet ve hâkimiyetine karşı çıkan her türlü gayr-i İslâmî şahsiyet, düşünce, hukuk, devlet ve hâkimiyet anlayışını ifade ettiğidir. Tâğûtla birlikte aynı ayette zikredilmesi ona bu anlamı kazandırmıştır. Ayrıca tefsirlerde cibt´in sihir veya sihirbaz, put veya yönetici anlamına geldiği de ifade edilmektedir.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın