Ünite 5: Batı Endülüs Filozofları

Bu Özetler İlimdünyası Ailesi İlahiyat Yönetimi Tarafından Hazırlanmıştır. www.ilimdunyasi.com Lütfen Kaynak Gösteriniz.

ÜNİTE 5

BATI ENDÜLÜS FİLOZOFLARI

Endülüs,İslâm felsefe geleneğinin en özgün örneklerinin sunulduğu bir coğrafyadır.

İBN BÂCCE

Batı İslam dünyasında yetişen ilk müslüman filozoftur.Saiğ olarak da tanınan İbn Bâcce Batı literatüründe genellikle Avampace diye anılır.—Gözümüze çarpan en önemli özellik Aristo’nun ve Farabi’nin eserlerine yazmış olduğu şerhlerdir.Şerh yazım tekniklerinde Farabi’yi model almaktadır.—İbn Bacce felsefesinin temel konusu insan ve insan mutluluğudur.İnsanda üç boyut vardır.1)Tabii 2)Duygusal 3)Akli boyut --İnsanın en yüksek ve yetkin boyutu ise akıldır.

1-Cumhur mertebesi:Sıradan insanlar

2-Nuzzar:Bu sınıf tabiatleri ve matematiksel bilimlerle uğraşan kimselerdir.

3-Su’edâ (mutlu insanlar):Bu grup filozoflardır.

İbn Bacce’nin ahlak ve siyaset konusundaki görüşleri özellikle Farabi’ye oldukça benzerdir.
İbn Bâcce’nin ahlak ve siyaset konusundaki görüşleri özellikle Fârabi’ye oldukça benzerdir.Orjinal eseri Tedbirü’l-Mütevahhid’tir.Mütevahhid,yalnız adam,toplumun geneli gibi yaşamayan aykırı ve sıra dışı kişidir.Bu tür kimseler için şöyle der:’’onlar garîbdirler,çünkü;kendi vatanlarında ,akranlarıyla ve komuşularıyla beraber olsalar bile,fikirleriyle onlara yabancıdırlar.Bu fikirleriyle kendileri için vatan olacak başka bilgi ve idrak mertebelerine yükselerek zihinsel bir göç gerçekleştirmişlerdir.’’

Bu Özetler İlimdünyası Ailesi İlahiyat Yönetimi Tarafından Hazırlanmıştır. www.ilimdunyasi.com Lütfen Kaynak Gösteriniz.

İBN TUFEYL

Endülüs felsefe okulunun ikinci önemli ismi İbn Tufeyl’dir.—Hay b. Yakzan isimli eserinde İbn Tufeyl Farabi,İbn Bacce ve kısmen İbn Sina’yı eleştirir.Kendi meşrıkî hikmet tasavvurunu sunar.—İbn Tufeyl’e göre meşrikî hikmet teorik akıl yürütmeyle yetinmez.İbn Tufeyl’e göre Gazzali müşahade ve huzur hallerini yaşamış ve böylece en yüce mutluluğa erip,kutsi mertebelere ulaşmıştır.—Hayy tabiattan yola çıkarak yaratıcı Tanrı fikrine ulaşr.İbn tufeyl’e göre bozulmamış bir insan aklı metafizik alem hakkında bilgilere ulaşabilir.Hay evreni tam bir organik bütünlük olarak kavradığında onun bir yaratana muhtaç olduğunun da farkına varır.Bundan sonra ise evrendeki düzenin iki veya daha fazla yöneticiyle olamayacağını keşfederek Tanrı’nın bir olması gerektiği sonucuna ulaşır.—İbn Tufeyl,evrenin ortaya çıkışını ise Farabi’nin sudûr teorisiyle açıklar.—Hay b.Yakzan isimli hikayenin son bölümünde gerçek anlamda bir din felsefesi tahlili yer almaktadır.Bu tahlilde temel felsefi hakikatlerle sahih bir dinin yaygın kabul görmüş hakikatleri arasında bir mukayeseye gidilmekte ve bu hakikatlerin rasyonel,mistik ve sosyal kavranış biçimleri değerlendirilmektedir.—İbn Tufeyl’e göre nazari bilgiyle mistik bilgi arasında bir çelişki olmadığını gibi nazari ve mistik yolla ulaşılan metafizik gerçeklerle dini öğreti arasında da bir çelişki yoktur.—İbn Tufeyl’in din ile felsefe arasındaki bu çözümlemeleri karşılığını İbn Rüşd’de de bulacaktır.

İBN RÜŞD

Meşşai okulunun son temsilcisi,filozof,fakih ve hekimdir.Aristo’nun felsefi doktrinine sadık kalarak eserlerini şerh ettiğinden İslam aleminde ‘’şarih’’,Latin dünyasında ‘’commentator’’ unvanıyla tanınmıştır.

ESERLERİ:Bidâyetü’l-müctehid ve nihayetü’l-muktesıd,Faslul-makâl fi-ma beyne’ş-şer’ia ve’l-hikme mine’l-ittişâl (din-felsefe ilişkilerinde özgün ve analitik bir eserdir.) ,el-Keşf an menâhici’l-edille,Tehâfütü Tehâfüti’l-felsâsife (Gazzali’nin Tehâfütü’l-Fesâsife’sine reddiye olarak kaleme aldığı eserdir.

—İbn Rüşd’ün kullanmış olduğu yorum teknikleri kavramsal analiz,Aristo sonrası tarihsel birikimin analizi ve otoritelere başvuruş,sistematik olarak eleştirinin kullanılması ve problemler ve kavramlar düzeyinde sistem içi vurguların değiştirilmesi şeklinde özetlenebilir.—İbn Rüşd’e göre,felsefe her şeyden önce kâinattaki her türlü varlık hakkında bilgi edinme ameliyesi,varlığın hakikatını kavrama süreci ve sebep-sonuçilişkisine dayalı olarak varlığın ALLAH’la ilişkisini kurma ameliyesidir.—Varlığı mükemmel bir şekilde kavrayış varlığın yaratıcısını da mükemmel bir şekilde bilmek sonucunu doğurmaktadır.—Din ile felsefe arasında varolan uyumun gösterilebilmesinin biricik yolu tevildir,yani yorumdur. –İbn Rüşd’e göre ahlak,siyasetten ayrılamaz.—İbn Rüşd Eflatuncu çizgiye uygun olarak nefsin üç parçasının her birinin mükemmelliği ile özdeşleştirdiği hikmet,cesaret ve iffet erdemlerini temel erdemler kabul eder.

Bu Özetler İlimdünyası Ailesi İlahiyat Yönetimi Tarafından Hazırlanmıştır. www.ilimdunyasi.com Lütfen Kaynak Gösteriniz.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın