> Forum > ๑۩۞۩๑ İslami İlimler Dunyası ๑۩۞۩๑ > Biyoğrafi Dünyası > İslam Alimleri > Yahya B. Galib Hayyat
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Yahya B. Galib Hayyat  (Okunma Sayısı 1371 defa)
12 Temmuz 2012, 19:12:26
Zehibe

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 31.681



Site
« : 12 Temmuz 2012, 19:12:26 »




YAHYA B. GÂLİB HAYYÂT
 (v.835)

İlk devir astronom ve astrologlarından.



Hayatı hakkında yeterli bilgi yoktur. Bağdat'ta yaşadığı, ünlü Bermekî ailesinden Yahya b. Hâlid ile iyi ilişkiler içinde bulunduğu ve dönemin önde gelen astronom-astrologlarından Mâşâallah b. Eserî'nin talebesi olduğu bilinmektedir. Kaynaklarda 210-240 (825-854) yılları arasında verilen farklı tarihlerden 220'de (835) öldüğü sanılmaktadır. İsim ve künye benzerliğinden dolayı, çağdaşı olan tarihçi Halîfe b. Hayyât ve meslektaşı Endülüslü Yahya b. Hayyât ile karıştırılmaması gerekir. Hayât, İslâm dünyasından çok Ortaçağ Avrupası'nda tanınmıştır; birçok Batılı müellifin ondan Albohali, Aboali, Alchait. Alghihac, Albenahait gibi isimlerle ve Mâşâallah'tan sonra en önemli astrolog olarak bahsettiği görülür.


Eserleri:

Çeşitli kaynaklarda adları geçen on iki kadar eser ona atfedilmekteyse de bunlardan ancak beşinin günümüze ulaştığı bilinmektedir.


1. Kitâbü'l-Mevâlîd. En meşhur eseri olup başta kişinin doğum zamanıyla ilgili meseleler olmak üzere çeşitli astrolojik konuları ihtiva eder. İbn Tavus (ö. 664/1266), nücüm ilminin tarihi ve önemli şahsiyetlerine dair yazdığı eserinde İslâm âleminde bu konuda yetişmiş büyük âlimler arasında Hayyât'ın adını bu eseriyle birlikte zikretmektedir. Hayyât'ın, hocası Mâşâallah'ın aynı adı taşıyan eserinden başka Dorotheos ve Batlamyus ile bazı Hermetik kaynaklardan da faydalandığı bu kitabı Ortaçağ Avrupası'nda büyük yankı uyandırmış, 1136'da Tıvolili Platon, 1153'te Sevillalı (İşbîliye) Johannes tarafından Latince'ye tercüme edilmiştir. Johannes'in tercümesi Nürnberg'de Albohali Arabis astrologi antiquissimi ac clarissimi de iudiciis nativitatum adıyla 1546 ve 1549 tarihlerinde basılmıştır. Avrupalı âlimler Hayyât'ın bu eserine sık sık başvurmuşlardır. Avusturyalı Leopold'un (XIII. yüzyıl) Compilatio de astrorum adlı eserinde Kitâbü'l-Mevâlîd'ın Johannes tercemesinden faydalandığı anlaşılmaktadır. Eserin aynı Latince tercümeye dayanılarak Fransızca'ya da çevrildiği sanılmaktadır. Kitâbü'l-Mevâlîd’in mevcut yazma nüshaları içinde İskenderiye nüshası otuz sekiz bölüm başlığı ihtiva etmektedir. Ancak eserde 8, 9, 14, 15 ve 37. başlıklar farklı konulan işlemekle birlikte mükerrer olup 12, 13, 27, 28. başlıklar ise atlanmıştır. Dolayısıyla bu nüshada toplam otuz dokuz başlık bulunmaktadır. Halbuki eserin Johannes tercümesini esas alan Nürnberg baskısında (1546) kırk beş başlık yer almaktadır ve bu durum, Latince tercümenin eksiksiz bir nüshadan yapıldığını düşündürmektedir.


2. Kitâbü'l-Mesâ'il. İskenderiye'de el-Mektebetü'l-belediyye'de bulunan bir nüshasından tam adının Kitâbü'l-Mesâ'il el-müstedelli aleyhâ mine'l-büyûti'l-isney aşer ve'l-kevâkibi's-seb’a olduğu öğrenilmektedir. Eserin Kitâbü Sırri'l-amel adını taşıyan bir nüshası da Berlin Staatsbibliothek'tedir. Gezegenlerin burçlar feleğine nisbetle bulundukları konumların yeryüzündeki olaylar üzerine tesirlerini ele alan kitabın bazı bölümleri başka müellifler tarafından aynen veya özetlenerek iktibas edilmiştir. Meselâ İbrahim en-Nâsırî'nin astroloji alanındaki eserinin alt başlıklarından biri "Bâbü'n-nazar fi'l-hurûb min kitabi Ebî Alî el-Hayyât" şeklindedir. Hayyât bu eserinde de hocası Mâşâallah'tan başka Dorotheos, Valens, Batlamyus, Eutokios ve Ömer b. Ferruhân et-Taberî'ye atıflarda bulunmaktadır.

3. Kitâbü Tahvili sini'l âlem.

4. Kitâbü'l-Kırânât.

5. Kitâbü Mefâtîhi'l-kazâ'


Bazı kaynaklarda müellife Fevâ'idü felekiyye adlı bir kitap daha nisbet ediliyorsa da bu eser, Kitâbü'l-Mesa'il'in Dârü'l-kütübi'l-Mısriyye'de, Fevâid min kelâmi Ebî Alî... tete’allak bi'l-ahkâm fî ilmi'l-felek adıyla kayıtlı muhtasarı olmalıdır. Klasik kaynaklarda zikredilen Hayyât'a ait diğer eserler de şunlardır: Kitâbü'l-Medhal, Kitâbü'l-Meânî, Kitâbü'd-Düvel, Kitâ­bü Tahvili sini'l-mevâlîd, Kitâbü'l-Menşûr, Kitâbü Kadîbi'z-zeheb, Kitâbü'n-Nüket.

                                                                                                                                                                                                                    (T.D.V. İslam Ans. 16/105)

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Yahya B. Galib Hayyat
« Posted on: 29 Mart 2024, 08:12:12 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Yahya B. Galib Hayyat rüya tabiri,Yahya B. Galib Hayyat mekke canlı, Yahya B. Galib Hayyat kabe canlı yayın, Yahya B. Galib Hayyat Üç boyutlu kuran oku Yahya B. Galib Hayyat kuran ı kerim, Yahya B. Galib Hayyat peygamber kıssaları,Yahya B. Galib Hayyat ilitam ders soruları, Yahya B. Galib Hayyatönlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes