> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > İslam Büyükleri > İmam Ebu Hanife > Müctehidler Ve Tahric Erbabı
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Müctehidler Ve Tahric Erbabı  (Okunma Sayısı 933 defa)
14 Eylül 2010, 20:18:05
Ekvan
Varlıklar, alemler, dünyalar. (Evren).
Tecrübeli Üyeler
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 19.233


« : 14 Eylül 2010, 20:18:05 »



MÜCTEHİDLER VE TAHRİC ERBABI


71- Îbn-i Âbîdln´in Fukahayı Yedi Tabakaya Taksimi, Müstakil Müctehtdler Kimlerdir?


İbn-i Âbidin fukahâyı yedi tabakaya taksim ediyor:



1. Tabaka


Birinci tabaka; Müctehid-i mutlak, şeîraîta ictihad hakkını hâ­iz müctehidler olup, Kitap ve Sünnetten hüküm çıkarırlar, ister hü­kümlerin istinad ettikleri umumî usulden olsun, ister o ur.ıumî usule göre halledilip çıkarılan mes´elelerde olsun, onlar bu ihtihad larmda kimseye tâbi değildirler. Bunlara müctehid-i mutlak nâmı verilir. Dört büyük imam unvanım taşıyan Ebû Hanîfe, Mâlik b. Enes, Şafiî ve Ahmed b. Hanbel Hazretleri ile Evzâî, Leys b. Sa´d ve diğer imamlar bunlardandır. Bunlar kimseyi taklid etmezler, ne delilde ne delilin tâbi olduğu umumî usulde, ne de bu usullere tat­bik olunarak çıkardan ve halîolunan mes´elelerde taklid yoluna gitmezler. Eğer usulleri birbirine uygun düşerse, bu -taklid neviden değildir, her ikisinin delili de o kanaati vermiştir. Eğer kendilerine kanaat gelmezse, muhalif taraftan delil getirip isbata güçleri yeter.

Şüphesiz ki, Hanefiyye mezhebinin üstadı Ebû Hanîfe Hazret­leri bu sınıf fukahâdandır. Fakat İmam Ebû Yusuf, İmam Mu-harnmed ve İmam Züfer gibi talebeleri ve onların tabakasından olanlar, acaba bu sınıf rnüctehidlerden addolunurlar mı? İbn-i Âbi­din, Hanefiyye Mezhebinin bâzı kitaplarına tâbi olarak onları bu tabakadan değil de ikinci tabakadan addediyor. Onları müstakil müctehid değil de, mezhepde müctehidler tabakasından sayıyor.. Diyor ki: «Mezhepde müctehidler tabakası, Ebû Yusuf, Muhammed ve Ebû Hanîfe´mn diğer ashabı olup bunlar üstadlarının kurduğu kaidelere göre delillerden hüküm çıkarmağa muktedirlerdir. Onlar bâzı fürû´ ines´efelerde üstadlarma muhalif dahi olsalar; usul kai­delerinde onu taklid ederler.»[1]

Bu hükmün söz götüren yerleri vardır. Zira îmam Ebû Yusuf, îmam Muhammed, îmam Züfer ve diğer ashabı bunlar fıkıh gö­rüşlerinde tamâmiyle müstakil idiler, taklidin hiç bir sahasında üstadlannm mukallidi değildirler. Üstadlannm reylerini okumuş olmaları, ondan ders almaları ve ilk tahsillerine onda başlayıp onun kültürü ile aşılanmış bulunmaları onların, fikir istiklâllerine ve ictîhad hürriyetlerine bir mâni teşkil etme?:. Yoksa bir kimseden ders alan kimse mutlaka onun mukallidi sayılmak icabeder ki ,bu neti­ce itibariyle Ebû Hanîfe´yi de müstakil müetehidler mertebesin­den indirmek gibi gülünç bir hükme varır.

Çünkü Ebû Hanîfe de bidayette üstadı Hamrnâd b. Ebî Süley­man´dan İbrahim Nahaî´nin fıkhı üzere ders almağa başladı. Bir çok mes´eleleri onun yolunda halleder. Ebû Hanîfe´nin fıkıh ve ictihaddan nasibini küçümsemek isteyenler böyle diyor. Fakat buna rağmen Ebû Hanîfe müstakil bir fakıhtır, müetehid-i mutlaktır. Çünkü İbrahim Nahaî´nin fıkhını öğrendiyse de bâzan ona muhale­fet eder, delile bakarak muvafakat eder. Yoksa mücerred taklid ederek tâbi olmaz. Ebû Hanîfe´nin talebeleri de böyledir. Onlar da onun fıkhını okudular, onun ietihad yolunu Öğrendiler. Bâzısında onunla ittifak ederler, bâzısında ihtilâf ederler, ittifakları taklid ettikleri için değildir, re´y´leri tevâkuf etmiş oluyordu. Delile ba­karak onunla birleşiyorlar, ayni kanaata varıyorlardı. Bunlar mukallid işi değildir.

Bu .talebeleri hüküm istinbatmda esas tuttukları usul ,üstad-larmir. usuüyic ekserisinde birleşir, hepsinde değil. Onun için bâ­zan muhalefet ederler ve onların müstakil müetehid vasfını kazan­maları için bu kadarı kâfidir. Sonra onlar üstadlariyle istinbat yolunda birîeşselcr bu, tâbi olduklarından değil, delilden edindik­leri kanaattan dolayıdır. Taklid edenle ietihad yapan arasını ayı­ran had ve doğru ölçü de budur.

Bu imamların hayatım inceleyen kimse onlardan taklid vas­fım tarnâmiyle uzak bulundurur. Onlar yalnız üstadları Ebû Hanî­fe´den ders almakla kalmadılar. Onun vefatından sonra da başka üstadlardan ders almağa devam ettiler. înîam-ı Ebû Yusuf hadîs ulemasına devam etti, onlardan bir çok Hadîsler öğrendi. Ebû Hanife belki de onların bir kısmına muttali olmamıştı. Sonra Ebû Yusuf yıllaraca kadılık makamında bulundu. İnsanlarla yakından icmas edip onların dâva ve mes´elelerini öğrendi. Üstadiyle ihtilâf etliği mes´elelerde de kadılık ve mahkeme işlerinde edindiği toerü-be ile silâhlanarak ona muhalefet etmiş oklu. Bütün bunlara rağ­men, bu akvâlin cümlesini Ebû Hanîfe bulmuştur, Ebû Yusuf val-mz onlardan seçmiştir, demek hakikatlere karşı haksızlık yap­mak olur.

îmam Muhammed ise Ebû Hanîfe´ye gayet az devanı etti. Gençliğinde ilmî hayata ilk onda başladı. Sonra İmam Mâük´den ilim aldı. Ondan Muvatta´ kitabını rivayet etti. İmam Muham-med´in bu rivayeti isnad bakımından Muvatta´nın en sahih riva­yeti addolunur. îmam Muhammed mukallid ise, hangi imamın mukallidi sayılacak. Ebû Hanîfe´nin mi, yoksa Mâlik´in mi? Yok­sa her ikisinin de mi? însaf ve mantık bize onun mutlaka mîista-´ il bir müetehid olduğunu söylememizi emrediyor. Diğer ashabı hakkında da ayni şeyi söyleyebiliriz.


2. Tabaka

72- Mezhepde Müctehid Olanlar Tabakası


İbn-i Âbidin´in taksimine porc ikinci tabakayı teşkil eden iukahâ mczlıcbde mücichidler inbnkasıdır. Bvm´nr Ebû HanîCc mezhebinde istinbatın istinad ettiği delillerden hüküm çıkarmağa muktedir olan Fukahâdır. Mezhebin kurduğu kaidelere göre ieti-î´id yaparlar. îmam Ebû Yusuf, îmam Muhammed, îmam Züfer ve Ebû Hanîfe´nin diğer ashabı bu ikinci tabakadan addolunmuş­lardır. Fakat adları geçen bu imamların bu tabakadan sayılmaları biraz yanlıştır. Eğer bunlardan başka bu tabakadan sayılanlar yoksa, Hanefiyye mezhebinde bu ikinci tabaka mevcut değilmiş demek olur. Zira imam Ebû Yusuf, îmam Muhammed ve emsal­leri müstakil müctehidlerden sayılmaları lâzım gelir. Her ne ka­dar Ebû Hanîfe´nin onları geçmiş olması, onları yetiştirin okutma fazileti varsa da.onların da üstadlan gibi müstakil görüşleri var­dır.


3. Tabaka

73- Mesâîlde Müctehîdler Tabakasıdır


Üçüncü tabakadaki fukahâ: Mcsâilde müctchidlerdir. Bun­lar mezheb sahibinden veya onun ashabından birinden nakil ve rivayet olunmayan mes´elelerde ietihad ederler. Bunlar mezhepde mukarrer usule göre, hakkında nas bulunmryan mes´eleler hakkında hüküm verirler. Mezhepde hakkında nas bulunan mes´ele-ler hakkında ictihad yapamazlar. Yalnız eskilerin hükümleri on­ları Örflerinde mevcut olrmyan bâzı itibarla verilmiş ise, o zaman bunlar o mes´ele hakkında yeni bir ictihad yapabilirler. Öyle ki, eğer eskiler onların zamanında bulunsalardı ayni hükmü verecek­lerdi.

Bu tabakadaki müctehidlerin yaptıkları iki şeyden ibarettir:


1- Ebû Hanıfe´den ve ashabından naklolunan fürû´ mes´elelerden onların hüküm istinbatmda tâbi oldukları umumî kaide­leri süzüp almak. Yerinde beyan ettiğimiz veçhile fürû´ mes´eleler

dağınık bir halde idi. tşte bu müctehidler onları bir araya topladılar, onları umumî kaideler, bir kayıt altına alan zabtedici fesaslar hâlinde tesbit ettiler, onları istinbatta esas olmuş birer asıl gibi itibar edip esas kaide yaptılar. Böylece fıkıh ahkâmını en salim bîr tarzda çıkarmak için bunlar bir ölçü oldular, ictihad için en doğru yol olarak kabul edildiler.

2- Mezhebde hakkında nas bulunrmyan mes´eleleri, mez-hebden ayrılmış olmamak için işbu kaidelere göre halledip bir hükme ve karara bağlamak. İşte üçüncü tabakadaki müctchid uf-kahânın yaptıkları böyle mühim işlerdir.

Bu tabakadakilerden başhcalan şunlardır:

Ahmed´Hassâf - 261 H., Tahâvî, 230-321 H., Ebû Hasan Ker-hî-340 H., Şems´ül - Eimme Haîvânî - 456 H., Mebsut Sahibi Şems´ül - Eimme Serâhsî - 500 H., Usul sahibi Fahr´ül-îslâm Pez-devî - 492 H., Fahreddin Kadıhân - 593 H.

Hanefiyye fıkhına değerli hizmetler yapan işte bu tabakadaki fu-kahâlardır. Mezhebin gelişmesini sağlayan esasları, tahric usulü­nü onlar vazetmişlerdir. O akvâle göre hükümler vermişlerdir. Ka­villeri tercih etmek, re´yler arasında mukayese yapmak, bâzısını sahih kavil olarak alıp zayıf olart1 kavilleri bırakmak, hep onların işidir. Hanefiyye Mezhebi fıkhına müstesna bir varlık yeren bun­lardır.

4. Tabaka


74- Tahrîc Erbabıdırlar


Dördüncü tabakadaki fukahâ tahric erbabı olanlardır. İbn-î Âhidin onlara akvâlini aldıkları kimseye tâbi olanlar nâmını veriyor. Bizse onlara müreccihler tabakası diyeceğiz. Bunlar hükmü bilinmiyen mes´eleleri istinbat etmezler. Yaptıkları iş üçüncü ta­bakanın tâyin ettikleri kaideler dahilinde tercih vasıtalarıyle, ri­vayet olunan re´yler arasından tahric yaparlar. Delil kuvvetine bakarak veya asrın ahvâline uygun olmasiyîe tatbik selâhiyetini göz önünde tutarak akvâli birbirine tercih etmek hakkını hâizdir­ler. Bu müstakil bir istinbat sayılmaz. Bu bir tercihtir, akvâli bir­birine mukayese ve muvazenedir. Bu tabakadaki müctehidlerden biri Ebû Bekir Râzî´dir.[2]

Bu tabaka ile önceki tabaka arasındaki fark belirsiz gibidir. Onun için bu ikisini bir tabaka sayan, hakikati aşmış olamaz. Çün­kü usulün icabına göre re´yler arasında tercih yapmak, imamlar­dan hükmü rivayet otunmtyan bir mes´ele hakkınd...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Müctehidler Ve Tahric Erbabı
« Posted on: 29 Mart 2024, 17:34:57 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Müctehidler Ve Tahric Erbabı rüya tabiri,Müctehidler Ve Tahric Erbabı mekke canlı, Müctehidler Ve Tahric Erbabı kabe canlı yayın, Müctehidler Ve Tahric Erbabı Üç boyutlu kuran oku Müctehidler Ve Tahric Erbabı kuran ı kerim, Müctehidler Ve Tahric Erbabı peygamber kıssaları,Müctehidler Ve Tahric Erbabı ilitam ders soruları, Müctehidler Ve Tahric Erbabıönlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes