|
Konu Başlığı: Pankreas kanseri sessiz öldürücü! Gönderen: Ekvan üzerinde 10 Ocak 2011, 02:04:43 Pankreas kanseri sessiz öldürücü! (http://image.haber7.com/haber/haber7/bigmanset/231020110109103414143.jpg) Yakın zamanda ünlü çini ustası Sıtkı Olçar ve sosyetenin tanınmış isimlerinden Ceyla Gölcüklü pankreas kanserinden hayatını kaybedince bir anda bu hastalığa dikkat kesildik. Veriler gösteriyor ki hastalığın görülme oranı geçtiğimiz yıllara göre % 10-15 artmış durumda. Peki bu hastalığın sebepleri, belirtileri ve tedavisi ne? Hastalık bir güzelin hayatına değdi, onu ölüme sürükledi. Sevimsiz bir sözcük olarak hayatımızda yer alan kanser gözümüze daha da bir sevimsiz göründü. Geçtiğimiz ay ünlü çini ustası Sıtkı Olçar hayatının en verimli döneminde, sosyetenin tanınmış isimlerinden Ceyla Gölcüklü çok genç yaşta pankreas kanserinden hayatını kaybetti. Sorular da zihinlerde ardı ardına sıralandı: Pankreas kanseri nedir? Belirtileri nelerdir? Hangi etkenler bu kanserin vücutta yayılmasını hızlandırır? Sözü burada işin uzmanlarına bırakmalı. Özel Bahar Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Ömer Kurt, pankreası midenin hemen arkasında yer alan 12 parmak bağırsağına salgı yapan 15-20 cm uzunluğunda, yaklaşık ağırlığı 100 gr olan ince uzun bir organ olarak tanımlıyor. Peki, bu hastalık karşımıza nasıl çıkabilir sorusunun cevabınıysa Memorial Hastanesi Organ Nakli ve Genel Cerrahi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Kamil Yalçın veriyor: "Pankreas kanserleri 'sessiz öldürücü' olarak tanımlanır. Başlangıçta sinsice başlar ve bulgu vermez. Sessiz ilerleyişi hastalığın geç evrede tanı konulmasına sebep olur. Özellikle pankreasın gövde ve kuyruk kısmında yerleşen tümörler geç bulgu vermektedir. Bunun için tanı konulduğunda genellikle hastalık ileri evrededir. Karın ağrısı, bulantı, kusma, kilo kaybı, iştahsızlık, ağrısız sarılık, depresyon gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Pankreas kanseri kimi zaman diyabet tablosu ile karşımıza çıkabilir. Diğer taraftan uzun süreli diyabet, pankreas kanseri için risk faktörü oluşturur." Son dönemde % 10-15 oranında artış gösteren pankreas kanseri, akciğer ve bağırsak tümörlerinden sonra ölüme sebep olan kanserlerin üçte birini oluşturuyor. Belirtiler hastalığın ilerlediğinin işareti Op. Dr. Ömer Kurt: Pankreas kanseri erken evrede belirti vermez. Belirtiler ortaya çıktığında genellikle hastalık ileri aşamaya gelmiş demektir. Kanlanmadan zengin ve birçok organa komşu oluşu, lenf yayılımına meyilli olması, hastalığı saldırgan durumuna getirmektedir. Belirtileri tümörün yerine ve büyüklüğüne bağlı olarak değişir. Zira kuyruk kısmındaki belirtiler çok geç ortaya çıkmasına karşın daha sık gözüken baş kısmındaki (2/3 oranında) belirtiler daha erken ortaya çıkar. Başlıca belirtileri şunlardır: En sık görülen belirti kilo kaybıdır. (1-2 ayda 5-10 kilo gibi), iştahsızlık, ağrı; mideden başlayıp sırta vuran ağrı, sarılık; gözlerdeki sararma, idrarın çay rengini alması ve büyük tuvaletinin renginin açılması, bulantı ve kusma, kaşıntı, halsizlik, çabuk yorulma... Erken teşhis için periyodik karın ultrasonu çektirmek ve tahlil yaptırmak gerekli. Alkol, sigara ve ileri yaşta ve ailesinde pankreas tümörü hikâyesi olanların mutlaka bu tetkikleri yaptırmaları gerekir. Bu şekilde erken tanı konulabilir. Erken teşhis konulmuş hastalarda ameliyat birinci tercihtir ve başarı şansı yüksektir. Fakat ameliyat edilen vakalar, erken tanı da konulmuş olsa, hastalıktan tamamen kurtulmuş anlamına gelmez. Ameliyatı, genel cerrahinin en büyük ameliyatlarındandır. İlerlemiş vakalar ameliyat edilmeyip kemoterapiyle küçültülmektedir. Bazen ilerlemiş de olsa safra akışını sağlamak için tedavi edici olmayan yardımcı ameliyatlar yapılır. Sigara en önemli etken Prof. Dr. Kamil Yalçın: Pankreas kanseri 60 yaş üzerindeki kişilerde daha sık görülür. Erkekler bu hastalığa kadınlara göre % 30 daha fazla yakalanır. Sigara içmek, sebze meyveden yoksun fakir diyetler, artmış kırmızı et tüketimi, obezite, kronik pankreatit pankreas kanserini artıran sebepler. Ailede pankreas kanseri hikâyesi olanların %5 ile 10'unda pankreas kanseri riski vardır. Alkolün pankreas kanserine etkisi tartışmalı bir konudur. Alkol kullanımı kronik pankreatite, kronik pankreatitin de pankreas kanserine dönüştüğü üzerine bir teori var. Fakat kanıtlanamamıştır. Pankreas kanserinin alkolle ilişkisi yoğun ve uzun süre kullanmayla ilgilidir. Alkol miktarı arttıkça pankreas kanseri riski artar. Günde 30 gramdan fazla alkol tüketimi pankreas kanseri riskini artırır. Amerikan Kanser Derneği araştırmalarına göre pankreas kanserinin % 20-30'undan sigara sorumlu. Sigaradan mutlaka uzak durulmalıdır. Sağlıklı kiloda kalma, bol sebze meyve tüketimi, aşırı kırmızı etten uzak durma pankreas kanseri riskini azaltır. Vitamin D için pankreas kanserine karşı koruyuculuğunu gösteren çalışmalar mevcuttur. Ailesinde pankreas kanseri olan, sigara kullanan ve diyabet hastası olan kişilerin mutlaka pankreas kanseri açısından yıllık kontrollerini yaptırması gerekir. Zaman / Pazar |