Din dersinin öğretim yıllarındaki süreci

Din dersinin öğretim yıllarındaki süreci

Zorunlu din dersinin başladığı 4’üncü sınıftan 12’nci sınıfa kadar 2014-2015 öğretim yılında okutulacak din kültürü ve ahlak bilgisi kitaplarını Hürriyet tek tek taradı. Bir öğrencinin 9 yıl boyunca zorunlu olarak eğitim aldığı din kültürü kitapları toplam 1086 sayfadan oluşuyor. Ancak Alevilik-Bektaşilik için ayrılan sadece 16 sayfa. Yani kitapların sayfa toplamının yüzde 1.5’i Aleviliğe ayrılmış durumda.

Bu öğretim yılında okutulacak din kültürü ve ahlak bilgisi kitaplarını incelediğimizde 4’üncü sınıftan 7’inci sınıfa kadar ağırlıklı olarak Sünni İslam anlatılıyor. Hz. Muhammed’in hayatı, Kuran-ı Kerim ve İslam ibadeti ve inancının açıklandıktan sonra 7’nci sınıfta tasavvufi yorumlar içinde ilk olarak Alevilik- Bektaşilik’e 8 sayfa ayrılmış. Aynı bölüm 12’nci sınıf kitabında da 8 sayfa olarak yer alıyor. 10,11 ve 12’inci sınıf kitaplarında Atatürk’’ün İslam’a bakışı ile ilgili örnekler veriliyor. 12’nci sınıf kitabında ise birçok din ve mezhep ile yorum kısaca yer alıyor. Hürriyet’in bu yıl okutulan din kültürü ve ahlak bilgisi kitapları incelemesi şöyle:

İSLAM ANLATILIYOR

4. sınıf Bölümler: Din ve Ahlak hakkında neler biliyorum, Temiz olalım, Hz. Muhammed’i tanıyalım, Kur’an-ı Kerim’i tanıyalım, Sevgi, dostluk ve kardeşlik ile Aile ve din. Kitapta sık sık “Kuran-ı Kerim’de Allah’a dua etmemiz emredilir” gibi hatırlatmalar yapılıyor. Kuran, İslamda dostluğa yer veriliyor. Aile ilişkilerinde İslam’ın öğütleri ayrıntılı olarak aktarılıyor. Kitap 112 sayfa.

İBADET VE İSLAM

5. sınıf Bölümler: Allah inancı, İbadet konusunda bilinçlenelim, Hz. Muhammed ve aile hayatı, Kur’an-ı Kerim’in eğitici nitelikleri, Sevinç ve üzüntülerimizi paylaşalım, Vatanımızı ve milletimizi seviyoruz. Neden ve niçin ibadet yapılır, camiler, dua etmenin anlamı açıklanıyor. Hz. Muhammed, Kuran ile dini ve milli bayramlar var.Vatan ve millet kavramları da aktarılıyor. Kitap 140 sayfa.

İLAHİ KİTAPLAR VE AĞIRLIKLI İSLAM

6. sınıf Bölümler: Peygamberlere ve ilahi kitaplara inanç, Namaz, Son Peygamber Hz. Muhammed, Kur’an-ı Kerim’in ana konuları, İslamiyet ve Türkler.
Kuran’da adı geçen Peygamberler ile ilahi kitaplar anlatılıyor. Namaz fotoğraflarla aktarılıyor. Hz. Muhammed, Kuran, Türklerin Müslüman oluşu, Türkler’de İslam’ın yayılmasında etkili bazı isimler yer alıyor. Kitap 128 sayfa.

İLK KEZ ALEVİLİK

7. sınıf Bölümler: Melek ve ahiret inancı, Oruç ibadeti, Bir insan ve peygamber olarak Hz. Muhammed, İslam düşüncesinde yorumlar, Din ve güzel ahlak, Kültürümüz ve din. Meleklere iman, Kuran’a göre cin ve şeytan, ramazan, orucun kazandırdıkları var. Hz. Muhammed, İslam düşüncesinde din anlayışında yorum farklılıklarında tasavvufi yorumlar içinde Yesevilik, Kadirilik, Nakşibendilik, Mevlevilik ve son olarak da Alevilik-Bektaşilik açıklanıyor. (sf.68-76) 8 sayfa yer ayrılan Alevilik-Bektaşilik bölümünde Cem ve Cemevi, Razılık ve Kul Hakkının Sorulması, On İki Hizmet, Semah, Musahiplik (Yol Kardeşliği), Dua ve Gülbenkler ve Hızır Orucu başlıkları yer alıyor. Kitap 128 sayfa.

İLK KEZ HIRİSTİYANLIK BUDİZM VE YAHUDİLİK

8. sınıf Bölümler: Kaza ve kader, Zekat, Hac ve Kurban ibadeti, Hz. Muhammed, Kuran’da akıl ve bilgi, dinler ve evrensel öğütler. Kaza ve kader, emek ve rızk, zekat, hac ve kurban anlatılıyor. İçki, uyuşturucu, kumarın zararları aktarılıyor. Yaşayan dinlerin anlatıldığı bu bölümde Hinduizm ve Budizm, Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam yaklaşık 1.5 sayfa anlatılıyor. Kitap 118 sayfa.

ATEİZM ANLATILIYOR

9. sınıf Bölümler: İnsan ve din, Temizlik ve ibadet, Hz. Muhammed’in hayatı, Kur’an, laiklik ve din, İslamiyet ve Türkler. İnanmanın biçimleri, Tek, çok Tanrıcılık ve Tanrıtanımazlık açıklanıyor. Hz. Muhammed, Kuran, örf ve adet ile ahlaki değerlerin dinle ilişkisi, Atatürk, laik, din ve vicdan özgürlüğünün güvencesi, Türklerin müslüman oluşu, İslamda etkili Türk şahsiyetler anlatılıyor. Kitap 104 sayfa.

ATATÜRK’ÜN İSLAM ANLAYIŞI

10. sınıf Bölümler: Allah inancı, İnanç-İbadet ilişkisi, Kur’an’a göre Hz. Muhammed, Kur’an ve yorumu, Haklar, Özgürlükler ve Din, Atatürk ve Din, İslam ve bilim. Allah’ın varlığının dellileri, ibadet, tövbe, Kuran, meleklere, kitaplara, Peygamber’e iman anlatılıyor. Namaz, oruç, zekat, hac, kurban, haklar ve özgürlükler var. Yaşama, sağlık, eğitim hakkı, düşünce özgürlüğü, ibadet hakkı gibi kavramlar yer alıyor. Atatürk’e göre dinin vazgeçilmez bir kurum olduğu açıklanıyor. Kitap 120 sayfa.

HANEFİLİK, ŞAFİİLİK, CAFERİLİK, HANBELİLİK

11’inci sınıf Bölümler: İnsan ve kaderi, İslam’da ibadetlerde ilkeler ve ibadetin faydaları, Hz. Muhammed’in örnekliği, İslam düşüncesinde yorumlar, Aile ve din, Atatürk ve Cumhuriyet dönemi din hizmetleri, İslam ve estetik. Ecel ve ömür, afet, sağlık ve rızık, İslam’da ibadetin faydaları açıklanıyor. Haricilik, şia, mu’tezile, maturidilik, eş’arilik anlatılıyor. Hanefilik, Malikilik, Şafiilik, Hanbelilik, Caferilik yarımşar sayfa açıklanıyor. Atatürk ve din hizmetleri, estetik, Kuran ve güzellik dışında mimari, edebiyat, musiki de yer alıyor. Kitap 116 sayfa.

BÜTÜN DİNLER KISACA

12’nci sınıf Bölümler: Dünya hayatı ve ahiret, Tövbe ve bağışlama, Hz. Muhammed’i anlama, İslamda tasavvufi yorumlar, barış, Atatürk ve din öğretimi, Yesevilik, Kadirilik, Mevlevilik, Nusayrilik ile Alevilik-Bektaşilik de var. Cem ve Cemevi, Cemin yapılışı, Semah, dua ve gülbenkler, Muharrem ayı ve aşure (sf.51-58) bölümlerine yer veriliyor. Yahudilik, Hıristiyanlık, İslamiyet’le birlikte Hint dinleri Hinduizm, Budizm, Caynizm, Sihizm de var. Çin ve Japon dinleri Taoizm, Konfüçyanizm ve Şintoizm de anlatılıyor. Kitap 120 sayfa.

‘Milli Eğitim’e siyah çelenk

Alevi Dernekleri Federasyonu üyesi bir grup, zorunlu din dersini protesto etmek ve yeni öğretim yılındaki sorunları dile getirmek için İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne siyah çelenk bıraktı. Cağaloğlu’ndaki binanın önünde toplanan yaklaşık 50 kişi, ‘Mezhepçi eğitime karşı demokratik mücadele’ yazılı bir pankart açtı. “Zorunlu din dersi istemiyoruz” diye slogan atan grup adına yapılan basın açıklamasını ise Alevi Dernekleri Federasyonu Genel Başkanı Rıza Eroğlu okudu. Eroğlu, “İktidarınızı rahatsız etmeye devam edeceğiz ve bedeli ne olursa olsun çocuklarımızı din dersleri eğitimine göndermeyeceğiz” dedi. Özkan ARSLAN / DHA

Eylem yapacağız

Fevzi Gümüş (Alevi Bektaşi Federasyonu Genel Başkanı): Geçmişten beri din kitaplarında etnik ve dinsel ayrımcılık yapıldığını, eğitim araçlarında ayrımcı politikaların sona erdirilmesi gerektiğini belirten eylemler yaptık. Zorunlu din eğitimi hâlâ problemlidir, bir an önce bu uygulamaya son verilmeli. 12 Ekim’de Ankara’da zorunlu din dersi kaldırılması için eylem yapacağız.

İzzettin Doğan (Cem Vakfı Başkanı): Hükümetin uygulamasında birçok dini gruplar gözardı edilmekte, sözde İslam adına herkes peşinen Müslüman kabul edilerek Sünni İslam’ın yorumu kitaplarda okutuluyor. Müfredat tümüyle yeniden gözden geçirilip, din kültürü manasını taşıyan kitaplar olmalı.

Işık Tüzün (ERG Savunu ve Eğitim Programları Koordinatörü): En az sayfa sayısı kadar önemli olan, öğretim programlarının ve ders kitaplarının Alevilik ve diğer inançlara nasıl yaklaştığıdır. Örneğin Alevilik’e sayfalarca yer verse de cemevinin bir ibadet yeri olduğunu reddeden ders kitapları nesnel ve çoğulcu olarak değerlendirilemez.

Ahmet Özer (Eğitim-Bir-Sen Genel Başkan Vekili): Araştırmada önemli bir bulgu olarak zikredilen 12’inci sınıfta Alevilik konusuna ilişkin olarak ayrılan konuların 9 sayfa olarak ifade edilmesi doğru bir yaklaşım değil. Salt sayfa sayısına bakarak yeterli bilgi verilmiyor demek hakkaniyetli bir yaklaşım olmaz. Önemli olan sayfa sayısı değil ders içi ve dışında öğretmenin uyguladığı öğretim stratejileri ve uygulamalarıdır.

İçerik Sünni İslam ağırlıklı

AİHM’nin ‘Zorunlu din dersi kaldırılsın’ kararının ardından Hürriyet’in yaptığı incelemeye göre bu yıl 4. sınıftan 12. sınıfa kadar zorunlu okutulan din dersi kitaplarında Alevilik, Bektaşilik’le birlikte sadece 7. sınıf ile 12. sınıfta tanıtılıyor. 8. ve 12. sınıfta Hıristiyanlık ve Yahudilik anlatılırken, 9. sınıfta ateizme de yer veriliyor. Bu yıl haziran ayında yayınlanan ve ders kitapları konusunda en kapsamlı araştırma olan ‘Ders kitaplarında İnsan Hakları III Projesi: Tarama Sonuçları’ başlıklı çalışma da bunu doğruluyor. ‘Biz Kimiz?, Ders Kitaplarında Kimlik, Yurttaşlık, Haklar’ başlıklı araştırma, Tarih Vakfı koordinatörlüğünde Avrupa Birliği’nin mali desteği ile İstanbul Bilgi Üniversitesi Sosyoloji ve Eğitim Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi ortaklığında yapıldı. Raporun yazarı ve Bilgi Üniversitesi Sosyoloji ve Eğitim Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Kenan Çayır, 1.5 yıl süren ve 2012-2013 eğitim yılında okutulan 245 ders kitabının incelenmesi sonucunda AİHM'nin haklı olduğunu anlattı.

MÜFREDAT TEK TARAFLI

Dernekler katılmalı

Doç. Dr. Kenan Çayır: “Bu bizim hazırladığımız 3’üncü rapor. 2002 ve 2009 yıllarında da aynı araştırmayı yaptık. 3 çalışmamızda da ders kitaplarında insan hakları ihlallerini inceledik. Bunun için farklı kriterler ele aldık. Ders kitaplarındaki insan haklarını, nasıl bir vatandaşlık kurgusu olduğunu, ülkede yaşayan farklı grupları ötekileştirip ötekileştirmediğine baktık. Daha önceki 2 araştırmada hep kötü örnekleri inceledik, bu yıl iyi örneklere de baktık. En iyi durumda olan 12. sınıf Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitabı. Hükümetin bugün söylediklerine yakın içeriği burad...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın