Çanakkalenin en ilginç şehidi

Çanakkale’nin en ilginç şehidi

Nusret gemisinin döşediği mayınlar sadece I. Dünya Savaşı'nın değil, insanlığın da kaderini değiştirdi ama, gemi komutanının kalbi bu heyecana dayanamadı.

Prof. Dr. Osman ÖZSOY'un yazısı:

Yazı günüm Çanakkale Zaferi’nin kutlandığı tarih olan 18 Mart’a denk gelmedi.

Fakat Çanakkale Zaferi’ni iki cümle ile de olsa bir yazıya konu etmeden, kısır iç siyaset gündemlerinden birine dair bir yazı yazmaya da içim elvermedi.

Çanakkale Zaferi’nin kahramanları bir yazıya konu olmayı ne kadar çok hak ediyorsa, “Askerimizin Afganistan’da, Kosava’da ne işi var?” sorusunu soran çapsız liderler de bahse konu olmayı o kadar hak etmiyorlar.

Adama sormazlar mı o zaman, “30 Bin askerinizin Kıbrıs’ta ne işi var?” diye...

İkisi aynı şey mi demeyiniz?

Kıbrıs’ta Türkiye için ne kadar var olmak durumunda isek, dünyanın her bir yanında aynı şekilde var olmak durumundayız. Bu şekilde ve bu çerçevede mi var olmalıyız konusunu elbette tartışabilirsiniz. Ama yazılı ve sözlü açıklamalarınızın içini doldurmadan, “Askerimizin Afganistan’da, Kosava’da ne işi var?” şeklinde bodoslama yapılmış beyanlarla kamuoyu önüne çıkarsanız, muhataplarınızın da, “Allah aşkına, siz kaç ayar lidersiniz” sorusunu sormasına da zemin hazırlamış olursunuz.

Yazının çapını düşürmeden bu bahsi kapatalım ve kalbi bir heyecana yenik düşen bir Çanakkale şehidinin inanılmaz hikayesine göz atalım.

Bugüne kadar her birimiz, Çanakkale Savaşları hakkında çok şey okuduk, çok şey işittik. Çanakkale Savaşları konusunda bugüne kadar dikkatimi çeken en ilginç yazıya, Cuma sabahı İstanbul’dan Ankara’ya uçarken, uçakta yolcuların okuması için hazırlanan Skylife dergisinde denk geldim.

Bu hoş anekdotun, sadece bu ay THY ile seyahat edecek yolcuların bilmesi ile sınırlı kalmamasını arzu ettim.

Çanakkale Zaferi’ni 18 Mart tarihinde kutluyoruz ama, bilindiği gibi bu savaş sadece bir gün sürmüş bir harp değildir. Aylarca sürmüştür.

Fakat 18 Mart tarihinde yaşananlar, sadece Çanakkale Savaşları’nın ve I. Dünya Savaşı’nın değil, tüm insanlığın kaderini etkileyen olayları zincirinin fitilini ateşlemiştir.

Skylife dergisinde yer alan Çanakkale’ye Tarsus’tan Bakmak başlıklı yazıda şu ayrıntılar var:

“...Bu muazzam savaşın kendisi küçük ama zafere katkısı büyük bir kahramanı da Nusret (Nusrat) Mayın Gemisi. Nusret, karanlık bir gece tüm ışıklarını kapatıp düşman gemilerinin manevra hattına elinde son kalan 26 mayını döşemek için yola çıktı.

Savaşın gerçekleştiği Çanakkale Boğazı, düşman donanmasının devriye gemileriyle doluydu. Nusret’in belirlenen hatta mayınları bırakıp, sağ salim üssüne dönmesi çok zordu. Yapılan plan doğrultusunda Nusret, mayınları kıyıya paralel olarak döşeyip düşman devriye gemilerine görülmeden Çanakkale istikametine dönmeyi başardı.

Nusret Mayın Gemisi’nin komutanı Tophaneli İsmail Hakkı Bey’di. Kalbinden rahatsızdı ama görevi bir an bile düşünmeden kabul etmişti.

Nusret görevini başarıyla tamamlayıp geri döndüğünde Osmanlı Mayın Grup Komutanı Hafız Nazmi Bey İsmail Hakkı Bey’i tebrik etmek istemişti. Fakat zaten rahatsız olan İsmail Hakkı Bey’in kalbi daha fazla heyecanı kaldıramamıştı…

İsmail Hakkı Bey kendisini oldukça heyecanlandıran bu tebriğin ardından şehitler kervanına katılmış ve Nusret’in tek şehidi olarak tarihin şeref levhasına adını yazdırmıştı.

Nusret’in komutanı Tophaneli İsmail Hakkı Bey’in yaptığı planın gerçekten de çok başarılı ve isabetli olduğu on gün sonra müttefik donanmasının saldırısında anlaşıldı. Keşif gemilerinin ve uçaklarının bulamadığı mayınlara çarpan Bouve, Irresistible ve Ocean gemileri tamamen battı. Inflexible, Suffen ve Golva gemileri ise ağır hasar alarak savaşamaz hale geldi. Nusret adlı küçük bir mayın gemisi savaşın gidişini değiştirmiş ve zaferin kapısını açmıştı.”

Nusret’in başarıyla döşediği mayınların ne tür sonuçlar ortaya koyacağını hayal etmek bile, Nusret’in komutanı Tophaneli İsmail Hakkı Bey’in kalbini durduracak kadar heyecanlandırmaya yetmişti.

İsmail Hakkı Bey, döşediği mayınların düşman donanmasını nasıl perişan ettiğini ve bu zor görevi başarmak suretiyle tarihin akışının değişmesine nasıl katkı yaptığını dünya gözüyle belki göremedi ama...

Rabbimiz Kur’an’da, “Şehidlere ölü demeyiniz” buyurur. İnacımız odur ki, Nusret’in başardığı zor görevin sonuçlarını İsmail Hakkı Bey 18 Mart’ta belki de tüm olan biteniyle yukarıdan izledi.

Osmanlı deniz kayıpları...

Çanakkale deniz savaşlarında gemi ve insan kaybeden taraf sadece İtilaf devletleri donanması değildi. Osmanlı deniz kuvvetleri de önemli kayıplar yaşadı.

Donanmanın verdiği kayıpların başında Mesudiye ve Barbaros zırhlıları gelir. Gerçek kayı sayısı ise, en küçük yelkenlisinden en büyük sivil yolcu gemisine kadar, 150’yi aştığı bilinmektedir. Bu gemilerin birkaç istisna dışında neredeyse tamamı Marmara denizinde kaybedilmiştir.

Osmanlı devletinin kendi sınırları dahilinde bulunan bir iç denizde bunca kayıp vermesinin nedeni, Çanakkale Boğazı’ndaki mayın ve ağ manialarının altından geçerek Marmara’ya girebilen düşman denizatlılarıdır.

Savaşa 39 gemiyle giren Şirket-i Hayriye’nin, savaş sonunda elinde 20 gemi kalmıştı. 1909’da Fransa’da yaptırılan “Sultaniye” ve “Hünkar İskelesi” adlı vapurlar da kaybedilenlerden ikisiydi. 1070 kişilik yolcu kapasiteleri ve 10,5 millik süratleriyle Şirket’in en hızlı gemileri olan bu gemiler, İngiliz denizatlıların tarafından batırıldılar.

Marmara denizinde askeri amaçla kullanılan teknelerin arasında Gülcemal gibi Atlantik aşan gemilerden balıkçı mavnalarına kadar her cinsten tekne mevcuttu.

Geri istenen ödül...

Gülcemal vapuru, 1915’te Marmara’da asker ve erzak taşımada kullanılmıştı. 1915 yılının Mayıs ayının başlarında, 5000 civarında askeri Gelibolu’ya götürürken İngiliz denizatlısı E-14 tarafından torpillenmiş, ama civardan yetişen başka teknelerce batmaktan kurtarılarak İstanbul’a çekilebilmişti. Gülcemal batmamıştı ama, onun batacağını sanarak yüzme bilmediği halde kendini denize atan birçok asker boğularak ölmüştü.

Ölü sayısı hakkında Osmanlı kayıtlarında herhangi ayrıntılı bir bilgi bulunamazken; İngiliz kaynakları, E-14 denizaltısı mürettebatının bu başarılarından dolayı, ‘öldürdükleri 4000 düşman askeri nedeniyle 20.000 Sterlin ödül aldıklarını, ama geminin sivil amaçla kullanıldığının anlaşılması üzerine bu ödülün mürettebattan geri istendiği’ni kaydetmişti. Gülcemal, savaşın sonuna kadar tamirde kaldı ve parçalandığı gün, 75 yıl gibi uzun bir hizmet ömrüyle ‘dünyanın en uzun süre çalışan 2. gemisi’ olarak adını tarihe yazdırdı..

Çanakkale’yi 18 Mart’ta geçemediler ama, Mondors Mütarekesi’nden sonra ellerini kollarını sallayarak girdiler diyen cahillerin ne dediklerine aldırmayınız.

Bir ülkeye savaş devam ederken girmekle ateşkesin ardından girmek arasındaki farkı bunları anlatmaya çalışmak gereksizdir. Eğer düşman 18 Mart’ta Çanakkale’yi geçip o hışımla İstanbul’a ulaşabilseydi, İstanbul’u İstanbul yapan hiçbir şeyi bugün ayakta göremezdiniz? Timur’un Sivas’a girmesinden sonraki fecaatin bir çeşidi İstanbul’da yaşanırdı.

18 Mart’ın yıldönümünde İstanbul sokaklarında terör estiren, ülkemizin polisine ve vatandaşlarımıza saldıran, halkımızın ve kamunun mallarına zarar veren, bu önemli günde şehidlerimizin ruhunu taciz edenleri de tarih lanetle anacaktır.

Tüm şehitlerimizi rahmetle anıyoruz.

Haber 7
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın