Askeri yargı sivillerin alanına müdahale edemez

Askeri yargı sivillerin alanına müdahale edemez

'İrticayla Mücadele Eylem Planı'yla ilgili soruşturma uzadıkça, şaibeler de artıyor

Eylem planının bir darbe teşebbüsü olduğu ve bu suçun sivil mahkemenin alanına girdiğini hatırlatan sivil toplum kuruluşları (STK) temsilcileri, soruşturmanın üzerinin bir şekilde kapatılmaya çalışıldığı konusunda hemfikir.

Kaos planının suçüstü yakalandığını anlatan STK temsilcileri, askerî mahkemelerin sadece askerî disiplin suçlarını yargılayan bir mecraya dönüştürülmesi için bir an önce siyasi ve hukuki düzenleme yapılması gerektiğini anlatıyor. STK'lar, geçmişte yaşanan bazı davaları örnek gösteriyor ve askerî yargının güven vermediğini anlatıyor. Sivil toplum kuruluşları temsilcilerinin konuyla ilgili görüşleri özetle şöyle:

EMİR KOMUTA ALTINDA BAĞIMSIZLIK OLMAZ

Turgay Oğur (Genç Siviller): Eylem planı bir suçüstüydü. Bu belgeler bizim için şaşırtıcı değil. Daha korkunçları 27 Mayıs, 12 Mart, 12 Eylül, 28 Şubat'ta, 27 Nisan muhtırasında hayata geçirildi. Dünyada eşi benzeri olmayan bir yargı sistemimiz var. Ufak tefek silah çalmak, cephane çalmak dışında hiçbir suç, dünyada askerî mahkemelerde yargılanmıyor. Ama Türkiye'de böyle değil. Emir-komuta zinciri içinde bağımsız bir yargının olması zaten mümkün değil. Asker, askerî yargıya güveniyor, sivil yargıya güvenmiyor. Çünkü askerî yargı, onlar için sığınabilecekleri bir liman. Bu düzenin devam etmesi için uydurulmuş bir sistem. O albay da bu limana sığındı. Tabii ki bağımsız yargıdan korkacak. Emir-komuta zincirinde bu olay Genelkurmay Başkanı'na kadar gider. Bu nedenle olayın üzerini kapatmak isteyecekler.

ASKERİ YARGI DİSİPLİN SUÇLARINA BAKMALI

Ahmet Faruk Ünsal (Mazlumder Genel Başkanı): Burada sistematik bir problem var. Askerler, sivil bir suç işlediği zaman burada yargılama yetkisinin sivil mahkemelerde olması gerekiyor. Türkiye'nin bu son eylem planı olayından çıkarması gereken en önemli ders, askerî ve sivil mahkemelerin yetkilerinin yeniden tanımlanmasıdır. Askerî mahkemeler, disiplin mahkemelerine dönüşmelidir. Asker, sivil alana ilişkin suç işlediği zaman mutlaka sivil mahkemede yargılanmalıdır. Bu açıdan baktığınız zaman bir askerin çağrılmış olmasına rağmen sivil mahkemeye gidip ifade vermemiş olması, hukuk devletiyle bağdaşmaz. Mahkemeyi takmamak, devleti takmamaktır. Çünkü devletin kendi hukukunu uygulayabildiği tek araç mahkemedir.

ŞEMDİNLİ'DE HAYAL KIRIKLIĞINA UĞRADIK

Öztürk Türkdoğan (İnsan Hakları Derneği Genel Başkanı): Bu olayda yetkili savcı, sivil olmalı. Çünkü suç bir siyasal partiye ve hükümete yöneliktir. Dolayısıyla sivil savcılığın yürüteceği soruşturma kapsamında dava açılması gerekiyor. Şemdinli davasının askerî mahkemeye gitmesiyle yaşanan süreç hepimizi hayal kırıklığına uğrattı. Burada da benzer şeyler olabilir. Dolayısıyla bu tutumu eleştiriyoruz. Türkiye'nin artık ikili yargı sisteminden kurtulması gerekiyor. Demokratik bir ülkede sadece sivil yargı sistemi olur. Askerîyede sadece disiplin mahkemeleri kurulur. Bu vesileyle hükümetin anayasa değişiklik programında bunu da gündemine alması gerekiyor. Türkiye, demokratikleşecekse tek yargı olmalı.

SORUN SADECE ALBAYLA SINIRLI DEĞİL

Doğan Tarkan (Devrimci Sosyalist İşçi Partisi Genel Başkanı): Bütün yaşadıklarımız, eylem planının gerçek olduğu şüphesini artırıyor. Genelkurmay'ın güvenilirliği sarsılıyor. Genelkurmay, birden çok kez bunu yaptı. Yeraltından çıkan silahların kendilerine ait olmadığını söylediler, onlara ait olduğu ortaya çıktı. Bu defaki açıklamaları da güven verici değil. Ben sorunu albayla ilgili değil, Genelkurmay'la ilgili görüyorum. Bu iş, askerî yargıyı ilgilendirmez. Bu, askerî bir suç değil ki! Hükümeti devirmekle ilgili bir şey. Askerî yargı soruşturmayı sivil yargıya devretmelidir. Türkiye'deki sivil yargılar, kendilerini askerî yargıya bağımlı hale getirdiler. Genelkurmay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı'na bağlanmalıdır. Askerî yargıların yetkileri sınırlanmalıdır.

UNUTMAYIN, BELGEYİ SİVİL SAVCILAR BULDU

Hakan Tahmaz (Türkiye Barış Meclisi Sözcüsü): Askerî yargı, sivil yargılamaya engel olmaya çalışıyor. Ergenekon savcılarının elinde bu belgeler vardı ve önlerinde engel yoktu. Askerî savcının bunu ele alması, olayı kendi kontrolü altına almak istemesinden kaynaklanıyor. Bu, siyaseten ve hukuken doğru değil. Askerî mahkemelerde sadece askerî disiplin suçları yargılanmalı. Askerî yargı, bugüne kadar yaşanan olaylarda bir güven ortamını sağlayacak hiçbir somut örnek ortaya koyamadı ki!
Zaman

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın