Kalp H. Tedavisimde Şehvetlerin Terkinin Çıkar Yol

Kalplerin Hastalıklarının Tedavisinde Şehvetlerin Terkinin Çıkar Yol Olduğuna Dair Şer´î Deliller

Kalplerin Hastalıklarının Tedavisinde Şehvetlerin Terkinin Çıkar Yol Olduğuna Dair Şer´î Deliller ve Basiret Erbabının Naklî Delilleri ile Kalplerin Hastalığının Şehvetlere Tâbi Olmak Olduğu

İbret gözüyle bizim söylediklerimizi düşündüğün takdirde basiretin açılacaktır. Sana kalplerin, hastalıkları ve ilaçları, ilim ve yakîn nûru ile görünecektir. Eğer bundan âciz
isen, hiç olmazsa taklid edilmeye lâyık olan bir kimseye inanma ve tasdik etme fırsatını kaçırmamalısın. Çünkü ilmin derecesi olduğu gibi imanın da derecesi vardır. İlim imandan sonra gelir.

Size ´Kalkın!´ denilince kalkın ki Allah sizden inananları ve kendilerine ilim verilenleri derecelerle yükseltsin. Allah bütün yaptıklarınızdan haberdardır.(Mücâdele/11)

Bu bakımdan şehvetlere muhalefet etmenin Allah´a giden yegâne yol olduğunu tasdik eden, fakat sebebine ve sırrına muttali olmayan bir kimse, iman edenlerdendir. Ne zaman şehvetin daha önce zikrettiğimiz yardımcılarına muttali olursa, o vakit ilim sahiplerinden sayılır. Allah Teâlâ bu iki gruba da en iyiyi va´detmiştir. Buna iman etmeyi gerektiren ayetler, hadîsler ve âlimlerin sözleri ise sayılamayacak kadar çoktur!

Ayetler

Kim de rabbinin makamından korkmuş ve nefsini kötü he-veslerden alıkoymuşsa, onun barınağı da cennettir.(Nâziât/40-41)

Bunlar o kimselerdir ki Allah kalplerini takvâ için imtihan etmiştir.(Hucurât/3)

Ayetin ´o kalplerden şehvetlerin sevgisini çıkarmıştır´ anlamına geldiği söylenmiştir.

Hadîsler
Rasûlullah (s.a) şöyle buyurmuştur:

Mü´min bir kimse beş şey arasında kıvranmaktadır: 1. Kendisini kıskanan bir mü´min, 2. Kendisine buğzeden bir münâfık, 3. Kendisiyle dövüşen bir kâfir, 4. Kendisini dalâlete götüren bir şeytan, 5. Kendisiyle çekişen bir nefis!43

İşte görüldüğü gibi Rasûlullah, nefsi, sahibiyle çekişen bir düşman olarak belirtmiştir. Bu bakımdan kişiye nefisle mücadele etmek farzdır.

Rivayet ediliyor ki, Allah Teâlâ Hz. Dâvud´a vahyederek şöyle buyurmuştur: ´Ey Dâvud! Arkadaşlarını şehvetlerden sakındır; zira dünya şehvetleriyle ilgili bulunan kalpler benden perdelidir´.

Hz. İsa (a.s) şöyle demiştir: ´Görmediği bir va´d için hazır şehvetini terkedene cennet vardır!´
Peygamberimiz (s.a) cihaddan gelen bir kavme şöyle buyurmuştur:

´Sizlere merhaba! Siz küçük cihaddan büyük cihada döndü-nüz!´ Denildi ki: ´Büyük cihad da neymiş?´ Şöyle buyurdu: ´Nefisle cihad etmektir´.44

Mücâhid odur ki, Allah´a ibadetinde nefsiyle mücâhede eder.45

Eziyetini nefsinden uzaklaştır. Allah´a karşı olan günahta nefsinin hevâsıyla anlaşma! Aksi takdirde nefis, kıyamet gününde senin hakkında davacı olur. Bu takdirde senin bir kısmın diğer bir kısmına lânet okur. Eğer Allah seni affedip günahını örterse, o zaman başka!46

Ashab´ın ve Âlimlerin Sözleri

Süfyan es-Sevrî şöyle der: ´Nefsimden daha katı birşey ile boğuşmadım. Bazen bana taraftar gözüküyor, bazen de aleyhime dönüyor!´

Ebu Abbas el-Mevsilî nefsine derdi ki: ´Ey nefis! Dünyada padişahların çocuklarıyla beraber nimetlenmiyorsun. Allah´ın kullarıyla beraber âhiret için de çalışmıyorsun. Sanki cennet ile cehennem arasında hapsedilmişsin. Ey nefis! Utanmaz mısın?´

Hasan Basrî şöyle demiştir: ´Serkeş hayvan senin nefsinden daha fazla kuvvetli bir geme muhtaç değildir!´

Yahya b. Râzî şöyle demiştir: ´Nefsinle, riyazet kılıçlarıyla cihad et! Riyazet de dört şekilde yapılır: Az yemek, az uyumak, az konuşmak ve insanların eziyetine tahammül göstermekle... Az yemek şehvetleri öldürür, az uyku iradenin durulmasını sağlar, az konuşma belâlardan kurtarır, eziyete göğüs germek ise, insanı hedefine götürür. Kul için, cefa anında hilim göstermekten, eziyet sırasında sabır göstermekten daha zahmetli bir durum sözkonusu değildir. Nefiste şehvetlerin ve günahların iradesi harekete geçtiği, fazla konuşma isteği kabardığı zaman, ona karşı az yemenin kılıçlarını, teheccüd ve az uykunun kınından çekip, sükût ve az konuşmanın erleriyle darbeler indirdiğin, zulüm ve intikamdan kesilinceye, diğer insanlar arasında emin olup, şehvetlerinin karanlığından berraklaşıp, âfetlerin tehlikelerinden kurtuluncaya kadar bu darbelere devam ettiğin takdirde nefis nâzik, nûranî, hafif ve rûhanî olur, hayırlar meydanında cevelân eder, taat ve ibâdet yollarında yürür, tıpkı meydanda koşan safkan at gibi, tıpkı bahçede gezintiye çıkan padişah gibi...´

Yine şöyle demiştir: İnsanın düşmanları üç sınıftır:
1. Dünyası
2. Şeytan
3. Nefsi

Dünyadan ancak zühd vasıtasıyla korunur ve sakınır. Şeytandan muhalefet etmek suretiyle, nefisten de şehvetleri terketmek suretiyle korunabilir´.

Hukemâdan biri şöyle demiştir: ´Bir kimsenin nefsi kendisine galebe çalar, onu istila ederse, o şehvetlerin kuyusunda esir olur, hevâsında hapsedilir. Elleri bağlı, şehvetlerin elinde zelil olur. Şehvetler onu istediği istikamete çeker. Onun kalbini faydalardan meneder´.

Câfer b. Humeyd şöyle demiştir: ´Âlimler, ve hekimler ittifak etmişler ki nimete ancak nimeti terketmek suretiyle varılabilir´.

Ebu Yahya el-Varrak şöyle demiştir: ´Azalarını şehvetlerle razı eden bir kimse, kesinlikle kalbine pişmanlıklar ağacını dikmiştir´.

Vuheyb b. Verd şöyle demiştir: ´Yavan ekmekten başka şeyler şehvettir´. Yine şöyle demiştir: ´Kim dünya şehvetlerini seviyorsa zillet için hazırlansın´.

Rivayet ediliyor ki, Mısır Azîzi´nin hanımı -Hz. Yusuf (a.s) yer-yüzünün hazinelerine sahip olduktan sonra- bir merasim gününde, yolunun kenarında oturarak, memleketin oniki bin ileri geleninin arasında binici olarak merasime iştirak eden Hz. Yusuf´a şöyle haykırdı: ´Padişahları günahtan ötürü köle yapan, köleleri de ibâdet ve taatlerinden ötürü padişah yapan Allah´ın şanı yücedir! Muhakkak ki hırs ve şehvet padişahları köle yapmıştır. Müfsidlerin cezası budur. Muhakkak ki sabır ve takvâ, köleyi padişah yapmıştır!´ Buna karşılık olarak -Allah Teâlâ´nın haber verdiği gibi- Hz. Yusuf şöyle dedi:

Doğrusu kim (Allah´tan) korkar ve sabrederse, muhakkak ki Allah, muhsinlerin mükâfatını zayi etmez.(Yusuf/90)

Cüneyd-i Bağdâdî der ki: "Bir gece uyanıp virdlerimi yapmaya kalktım. Fakat daha önceki virdlerimden hissettiğim zevki bir türlü bulamadım. Uyumak istedim olmadı, oturdum. Bir türlü rahat edemedim. Sonra dışarı çıktım. Baktım ki bir kişi abasına bü-rünmüş, yolun kenarında uzanmakta... Beni farkettiği zaman şöyle dedi:
-Ey Ebu Kasım! Şu saatte mi bana gelecektin?
-Efendim! Daha önce bir randevumuz yoktu.
-Evet! Doğru söylüyorsun. Fakat ben Allah Teâlâ´dan diledim
ki benim için senin kalbini harekete getirsin.
-Senin duan kabul olundu. Söyle bakalım ihtiyacın nedir?
-Ne zaman nefsin hastalığı, nefis için ilaç olur?
-Nefis, hevâ ve isteğine muhalefet ettiği zaman...
Bu sefer kendi nefsine dönüp şöyle dedi: ´Ey nefsim! Dinle! Ben bu cevabı sana yedi defa verdiğim halde benden dinlemek isteme-din. İlle Cüneyd-i Bağdâdî´den dinleyeceğim dedin. İşte dinledin´. Sonra savuşup gitti ve kim olduğunu da bilemedim".

Yezîd Rakkaşî der ki: ´Dünyada iken soğuk suyu benden uzaklaştırın, bu takdirde umarım ki ahirette ondan mahrum olmam´.

Adamın biri, âdil halife Ömer b. Abdulaziz´e ´Ben ne zaman konuşayım?´ dedi. Ömer şöyle dedi: ´Nefsin konuşmayı istediği zaman sus! Hz. Ali (r.a) şöyle demiştir: "Cennete müştak olan bir kimse mutlaka dünyada şehvetlerinden fedakârlık etmelidir".

Mâlik b. Dinar pazarda gezerken nefsinin çektiği birşey gördüğü zaman, ona şöyle hitap ediyordu: ´Sabret! Allah´a yemin ederim, bu şeyi nezdimde şerefli olduğun için sana yedirmiyorum´.

Âlim ve hakîmler ittifak ettiler ki ahiret saadetinin yolu, nefsi hevâsından alıkoymak ve şehvetlere muhalefet etmektedir. Bu bakımdan buna böylece inanmak farzdır.
Şehvetlerden terkedilen ve terkedilmeyen kısımların ayrıntılarının bilgisine gelince, bu ancak bizim daha önceden söylediklerimizi kavramak suretiyle elde edilir. Riyâzetin sırrı; kabirde olmayan bir şeyle nefsin ferahlaması, zaruret miktarıyla yetinmesidir. Bu bakımdan kişi yemek, evlenmek, elbise, mesken ve muhtaç olduğu herşeyde ihtiyaç miktarı ve zaruretin gerektirdiği oranla yetinmelidir. Çünkü kişi, bunların birinden zevk alırsa, ona alışır. Öldüğü zaman ondan dolayı dünyaya yeniden gelmeyi temenni eder. Oysa dünyaya yeniden gelmeyi, ancak ahiretten hiçbir şekilde nasibi olmayan bir kimse temenni eder. Bundan kurtuluş ancak kalbin Allah´ın marifeti, sevgisi, Allah hakkında düşünmesi ve Allah´a iltica ile meşgul olmasıyla mümkündür. Buna güç yetirmek de ancak Allah´ın inayetiyle olur. Dünyadan zikre mâni olan şeyleri uzaklaştırmak ile yetinmelidir. Bunun hakikatine kuvvet ve kudreti olmayan bir kimse, hiç olmazsa bu duruma gelmek için gayret gösterip yaklaşmalıdır. İnsanlar bu hu-susta dört gruba ayrılır:

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın