Hadîsler

Hadîsler

Hz. Ebubekir okuduğa bir hutbede şöyle der:
-Ey insanlar! Siz şu ayeti okuyor ve tam aksine yorumluyorsunuz:
Ey iman edenler! Nefislerinizi düzeltmek, üzerinize borçtur. Siz düzelip doğru yolda bulunduktan sonra yolunu şaşıranlar size zarar veremez. (Maide/105)

Oysa ben Hz. Peygamberden şunları dinledim: ´Günah işleyen bir kavmin içinde o günahları yasaklayacak güç ve kuvvette bir kimse varsa buna rağmen yasaklamazsa, Allah Teâlâ´nın nez-i ilahîsinden bütün onları kapsayan bir azabın gelmesi onlar için pek yakındır´.(1)

Yukarıdaki ayetin (Maide/105) tefsiri sorulduğunda, Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur:
Ya Ebu Sa´lebe! İyiliği emret! Kötülükten alıkoy! İtaat edilen bir cimriliği, arkasından gidilen bir hevayı, seçilen bir dünyayı ve her fikir sahibinin görüşüne güvendiğini gördüğün zaman, sadece kendini kurtarmaya bak! Halk tabakasının durumunu oluruna bırak! Muhakkak sizin arkanızda kapkaranlık gecenin parçaları gibi fitneler vardır. O fitneler içerisinde sizin üzerinde bulunduğunuz inancın benzerine sımsıkı yapışan bir kimse için sizden elli kişinin ecri kadar ecir vardır. ´Ey Allah´ın Rasûlü! Onlardan elli kişinin sevabı kadar sevabı vardır değil mi? (´Sizden´ ibaresi yanlışlıkla mı kullanıldı?)´ diye sorulduğunda, Hz. Peygamber şöyle buyurmuştur: ´Hayır! Sizden elli kişinin sevabı kadar sevabı vardır. Çünkü onlar hayrı işlemek hususunda bir yardımcı bulamazlar´.(2)
İbn Mes´ud´a bu ayetin tefsiri sorulduğu zaman, şöyle demiştir: ´Bu zaman, ayetin bahsettiği zaman değildir. Çünkü o va´z ve nasihat bugün makbuldür. Fakat yakında öyle bir zaman gelecek ki o zaman siz iyiliği emredeceksiniz, sizin başınıza şöyle şeyler getirilecektir. Siz söyleyeceksiniz, ama sözünüz kabul edilmeyecektir. İşte o zaman nefsinizi kurtarmaya çalışınız. Siz hidayette olduğunuz takdirde başkasının sapıtması size zarar vermez´.

Hz. Peygamber (s.a) şöyle buyurmuştur:
Yemin ederim! Ya siz iyiliği emreder kötülükten sakındırırsınız veya Allah Teâlâ, sizin kötülerinizi size musallat eder. Böyle olduktan sonra sizin hayırlılarınız dua ederler, fakat duaları kabul edilmez.(3)Bu hadîsin mânâsı ´sizin korkunuz ve büyüklüğünüz kötülerin gönlünden ve gözünden düşecek, artık onlar sizden korkmayacaklardır´ demektir.

Ey insanlar! Allah Teâlâ buyurur ki; ´Çağırıp cevap almadan önce iyiliği emredip kötülüğü önlemeye çalışınız´.(4)Salih ameller, Allah yolundaki cihada nisbetle ancak engin bir denize üfürmek kadar kıymet taşır. İyi ve salih amellerin tamamı ve Allah yolundaki cihad, emri bi´l ma´ruf ve nehyi an´il münker´e nisbeten engin bir denize üfürmek kadar kıymet taşır.(5)

Muhakkak ki, Allah Teâlâ, kulunu ´sen münkeri gördüğün halde onun yasak olduğunu söylemekten seni meneden nedir?´ diye kınar! O haldeyken Allah Teâlâ, eğer kuluna kendisini kurtaracak delili telkin ederse kul şöyle der: ´Ya rabbî! Sana güvendim ve halktan ayrıldım. (Onun için bu vazifeyi ihmal ettim)´.(6)

Hz. Peygamber şöyle buyurur:
-Sakın yolların kenarlarında oturmayınız.
-Biz oralarda oturmak mecburiyetindeyiz. Çünkü yol kenarları bizim toplantı yerlerimizdir. Orada dertlerimizi konuşur, müzakere ederiz.

-Siz oralarda oturmaya devam edecekseniz, hiç değilse yolun hakkını veriniz.
-Yolun hakkı nedir?
-Haram bakıştan gözü korumak, geçenlere eziyet vermemek, selâmların karşılığını vermek, emri bi'l ma´ruf ve nehyi an´il münker yapmaktır.(7)

Âdemoğlu, bütün konuştuklarından mesuldür ve hiçbir konuşması onun lehinde değildir. İyiliği emretmek veya kötülükten alıkoymak veyahut da Allah´ın zikrini yapmak bundan müstesnadır!(8 )
Allah Teâlâ havassa avam tabakasının günahlarından ötürü azap etmez. Meğerki havass tabakası cemiyetin arasında yayılmış bir kötülüğü görüp gücü yettiği halde onu önlemeye çalışmış olmasın!(9)

Ebu Umame el-Bâhilî (r.a).Hz. Peygamberden (s.a) şu hadîsi rivayet etmektedir:
-Kadınlarınız baştan çıktığı, gençleriniz fasıklaştığı ve sizde cihadı terk ettiğiniz zaman acaba durumunuz ne olacak?
-Bu söylediğiniz olacak mı?
-Evet! Nefsimi kudret elinde tutan Allah´a yemin ederim, bundan daha şiddetlisi de olacaktır!
Bundan daha şiddetlisi nedir?
-Siz iyiliği emretmediğiniz ve kötülükten menetmediğiniz zaman durumunuz ne olacak?
Bu olacak mı?
-Evet! Beni sevk ve idare eden Allah´a yemin ederim, bundan daha şiddetli ve dehşetlisi de olacaktır.
-Bundan daha şiddetlisi nedir?
-İyiyi kötü ve kötüyü iyi gördüğünüz zaman durumunuz ne olacak?
-Bu da mı olacak?
-Evet! Beni yoktan var eden Allah´a yemin ederim, bundan daha dehşetlisi olacaktır?
-Bundan daha dehşetlisi nedir?
-Kötüyü emrettiğiniz ve iyiyi yasakladığınız zaman durumunuz nasıl olacak?
-Bu olacak mı?"
-Nefsimi kudret elinde tutan Allah´a yemin ederim ki bundan daha şiddetlisi olacaktır.Zira Allah Teâlâ buyurmaktadır ki: ´Ben kendi zatıma yemin ettim. Onlar için öyle bir fitne koparacağım ki, hâlim bir kimse dahi o fitnede sersemleşip şaşkına dönecektir!´(10)

İbn Abbas Hz. Peygamber´in şu sözünü nakleder:
Sakın zulmen öldürülen bir kişinin yanında durma! Çünkü orada hazır bulunup da onu müdafaa etmeyenin üzerine lanet yağar. Sakın mazlum olarak dövülen bir kişinin yanında durma! Çünkü orada hazır bulunup onun müdafaasını yapmayanın üzerine lanet iner.(11)

Yine İbn Abbas Hz. Peygamber´in (s.a) şöyle buyurduğunu nakletmektedir:
Bir insan için herhangi bir makamda hazır bulunduğunda orada hak varsa, onu söylemekten daha uygun bir durum yoktur. Çünkü hakkı müdafaa etmesi, ne onun ecelini ileriye alır, ne de onun için takdir edilen bir rızıktan kendisini mahrum eder.(12)

Bu hadîs zâlim ve fasıkların evlerine ve içinde yasak işlenen yerlere (eğer o yasağı önlemek imkanı yoksa) girmenin caiz olmadığına işaret eder. Çünkü Hz. Peygamber ´orada hazır bulunanın üzerine lanet yağar´ buyurmaktadır. O halde ´Ben acizim´ deyip, zaruret olmaksızın, münkeri seyretmek caiz değildir ve bunun için de selefi salihînden bir cemaat pazarlarda, bayramlarda ve toplantılarda yasakların görüldüğünden dolayı uzlete çekilmeyi tercih etmişlerdir. Çünkü o münkerleri önlemekten aciz ve güçsüz idiler. Böyle bir durum ise, halkla oturup, kalkmaktan vazgeçmeyi gerektirir. Bunun için Ömer b. Abdülaziz şöyle demiştir: ´Seyyahların evlerini boşaltıp aile efradını bırakıp seyahat etmeyi tercih etmeleri, ancak bugün bizim başımıza gelen felaketlerin benzerinden ötürü olmuştur. Onlar şerrin belirdiğini, hayrın kaybolduğunu görüp, nasihatin kabul edilmediğini ve fitnenin baş gösterdiğini gördükleri ve o fitnenin kendilerini saracağından ve böyle olan kavmin üzerine ineceği mukadder olan azaptan sâlim kalacaklarından emin olmadıkları için bütün bunları terk edip seyahati tercih ettiler! Yırtıcı hayvanların komşuluğunu ve yerin bitirdiği bitkilerden yemeyi, bu kimselerin komşuluğundan ve nimetlerinden daha hayırlı gördüler´.

Ömer b. Abdülaziz bunları söyledikten sonra şu ayeti okudu: ´De ki: O halde hemen Allah´a kaçın! Gerçekten ben size Allah ta-rafından görevlendirilmiş apaçık bir uyarıcıyım´. (Zariyat/50)
İşte bir kavim kaçtı. Eğer Allah Teâlâ´nın peygamberliğe koyduğu sır olmasaydı, diyecektik ki ayetin muhatabı olanlar bu seyyahlardan daha faziletli değildirler. Çünkü bize gelen haberlerde, meleklerin bu tür seyyahları karşıladıklarını, ellerini sıktıklarını, bulutların ve yırtıcı hayvanların bu seyyahların birinin yanından geçerken seyyahın kendilerini çağırdığında derhal çağrısına uydukları bildirilmiştir. Seyyah ona der ki: ´Bana icabet etmeyi sana kim emretti?´ O da seyyaha nereden emir aldığını haber verir. Oysa seyyah peygamber de değildir.

Ebu Hüreyre (r.a) Hz. Peygamber´in şöyle dediğini naklediyor:
Bir kimse, bir günahı görür, hoş karşılamazsa sanki o kimse o günahın işlendiği mecliste bulunmamıştır. Günahın işlendiği mecliste bulunmadığı halde günahı seven kimse ise, sanki o günah işlendiği zaman orada hazırmış gibi mesul olur.(13)

Hadîsin mânâsı kişinin günah işlenen mecliste herhangi bir zaruri ihtiyaçtan dolayı bulunmuş olması veya tesadüfen o günahın kendisinin yanında işlenmesiyle ilgilidir. Kasten oraya gitmek ise, daha önceki hadîsin de işaret ettiği gibi, ister işlenen günahı hoş karşılasın, ister karşılamasın mutlaka yasaktır.

İbn Mes´ud (r.a) Hz. Peygamber´in şöyle dediğini rivayet eder: Allah Teâlâ´nın gönderdiği her peygamberin muhakkak yardımcısı ve ashabı vardır. Peygamber onların arasında, Allah Teâlâ´nın istediği zamana kadar durur. Allah´ın kitabı ve emriyle onların içinde hükümleri uygular. Allah Teâlâ (c.c) nın peygamberinin canını kabzedinceye kadar durum böylece devam eder. Ondan sonra yardımcıları ve arkadaşları, Allah´ın kitabıyla ve peygamberlerinin sünnetiyle amel ederler. Onlar yok olduktan sonra minberlerin tepesinde bildiklerini haykıran kötü saydıklarını işleyen bir kavim gelir. Siz bu durumu gördüğünüz zaman her mü´mine düşen görev eliyle onların bu durumuna karşı çıkması, cihad etmesidir. Eğer eliyle cihada gücü yetmiyorsa, kalbiyle cihad etsin. Bunun ötesinde İslâm ve Müslümanlık yoktur.(14)

İbn Mes´ud (r.a) şöyle anlatır:
-Bir köyün halkı günah işliyordu. Onların günahlarını, içlerinden ancak dört kişi hor görüyordu. İçlerinden biri kalkıp ´Siz şu şu günahları işliyorsunuz´ dedi ve onları menedip yaptıklarının çirkinliğini onlara teker teker söyledi. Onlar da ona karşılık aynı şekilde cevap verdiler ve yaptıklarından vazgeçmediler. Bu zat onlara küfretti, onlar da buna küfrettiler. Bu zat onlarla kavga etti, onlar da karşılık verip mağlup ettiler. Bu kişi mağlup olduktan sonra tenhaya çekilip ´Ya Rabbî! Ben onları menettim. Bana itaat etmediler. Onlara küfrettim, onlar da bana küfrettiler. Onl...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın