Taif Yolculuğu

Taif Yolculuğu

Ya Rabbi! Güçsüz ve çaresiz kaldığımı, halk nazarında hor görüldüğümü yalnız sana yakmıyorum. Ey merhametlilerin en merhametlisi! Sen ezilenlerin, hor görülenlerin Rabbisin. Sen benim Rabbimsin. Ya Rabbi! Sen beni kimlerin eline bırakıyorsun? Beni sertlik ve zorbalık içinde karşılayan bir yabancıya mı? Yoksa, davamda bana etki yapacak bir düşmana mı? Yeter ki bunlar bana gazabın nedeniyle olmasın. Eğer bunlar gazabın nedeniyle değilse, çektiklerimin hiçbirine aldırmam. Üzerime çöken bu musibet ve eziyetler, şayet senin bana karşı bir gazap ve öfkenden gelmiyorsa, ben bunların hiçbirine aldırış etmem; hepsine gönülden tahammül ederim. İnanıyorum ki, Senin afiyetin bana karşı geniştir. Ya Rabb! Bana yönelik gazabından yahut bana musallat olacak öfkenden kaçıp, her işi bir düzene koyan ve karanlıkları aydınlığa boğan ilâhi nuruna sığınıyorum. Hoşnut kalacağın kadar Sana memnuniyetimi sunuyorum. Sen her türlü tövbe ve istiğfara layık olansın. Kuvvet ve kudret ancak Senindir. (Hz. Muhammed (s)

Ebû Talib ve Hz. Hatice'nin peş peşe vefat etmeleri Resulüllah için katlanılması çok zor acıların yaşanmasına vesile oldu. İnsanlar arasında yalnız kaldığını hissetti. Bir süre evine kapandı; kimselerle görüşmedi. Yaşanan yığınla sıkıntının yanı sıra, bir de kendisine yardımcı ve sığmak şahsiyetlerden mahrum kalması, acılarını bir kat daha artırdı. Elbette ki kendisine destek olacak, ölümleri pahasına yardım edecek birçok mümin vardı. Ancak hemen hepsinin durumu öylesine kötüydü, öylesine büyük sıkıntılarla iç içeydiler ki, Resulüllah'a önemli bir yardımları olamıyordu. Zaten Resulüllah'ın sıkıntılarının büyük kısmı da, o müminlerin yaşadıkları sıkıntılarla, mağduru oldukları zorbalıklarla ilgiliydi. Kendisine inanıp iman ettikleri için en dayanılmaz işkencelere uğratılan bu insanların durumu, Re-sulüllah'ı dayanılmaz acılara sevk ediyordu. Resulüllah eğer istese o müminler tüm bu zorluklarla dolu durumlarına rağmen yine de yardımcı olurlardı, ama o zorlukların içerisinde kıvranan bu insanlardan yardım istemek bencillik olurdu. Bu ise elbette ki bir dava önderine, özellikle de Resulüllah'a hiç yakışmayacak, O'nun hiçbir şekilde yapamayacağı bir şeydi.

Ebû Talib'in ölümünden sonra, Resulüllah için olumlu sayılabilecek tek gelişme, amcası, İslâm davetinin en katı düşmanı Ebû Leheb'in yeğenine karşı yumuşamasıydı. Hatta, yeğenini ziyaret ederek: "Yeğenim amcan Ebû Talib zamanında ne demişsen, ne yapmışsan aynılarını demekten ve yapmaktan geri durma. Lâfa yemin ederim ki kimse sana zarar veremeyecek. Sana zarar vermek isteyen karşısında beni bulacak [58] dedi. Ebû Leheb'deki bu değişmenin gerçek nedenini bilmiyoruz. Ancak bazı tahminlerde bulunmak mümkün. En önemlisi, Ebû Talib'den sonra Haşim oğullarının reisi olması dikkate alınabilir. Haşim oğullarından iman etmemiş olanların dahi Ebû Talib döneminde büyük zorluklara katlanarak Resulüllah'ı koruduğunu yakinen bilen Ebû Leheb, muhtemeldir ki uzun süredir kendisini dışlayan aile ve akraba çevresiyle ilişkilerim düzeltmek ve böylelikle reisliğini istediği gibi sürdürebilmek, en azından reisliğine meşruluk kazandırabilmek için Ebû Talib'in rolünü üstlenmek istemişti. Ayrıca, daha önce de birçok kez ifade ettiğimiz gibi, Araplar arasında akraba bağları çok güçlüydü. Farklı bir dinden bile olsa, bir akrabayı desteksiz bırakmak Araplar arasında aşağılanmak için yeterli bir nedendi. Ebû Leheb böylesi bir konuma daha fazla düşmemek için yeğenine destek vermek zorunda kalmış olabilir ve hatta bahsettiğimiz bu iki neden birden geçerli olabilir. Fakat hangi gerekçeyle olursa olsun şurası kesindir ki, Haşim oğullarının reisi olduktan sonra Ebû Leheb'in yeğenine karşı tavır ve tutumları değişti; kısa bir süre de olsa ağabeyi Ebû Talib gibi olmaya çalıştı.

Ebû Leheb'deki değişim Mekke eşrafını korkuttu. En yakın ve sağlam dava arkadaşlarım kaybediyor olmanın korku ve sıkıntısını yaşamaya başladılar. Hatta paniklediler. İbnü'l Gaytala isimli bir müşrikin Resulüllah'a küfretmesinden haberdar olan Ebû Leheb'in İbnü'l Gaytala'yı yakalayarak hakaret etmesi ve tokatlaması, Mekke eşrafının korkusunu daha da büyüttü: Daha düne kadar en yakın arkadaşlarının bir anda karşı saflara geçtiğini düşünmeye başladılar. Sohbetlerinde 'Ebû Leheb dinini terk etti' diyerek, sıkıntı ve korkularını dile getirdiler. Daha önceleri Kur'an'dan etkilenen Velid b. Muğire ve Utbe b. Rabia'nm dinlerini terk etmesini önleyecek çözümleri bulan ve korktuklarının başlarına gelmesini önleyen Ebû Cehil, bu sefer de Ebû Leheb'in kendi saflarında kalmasını sağlamak için çözüm arayışına girdi. Çözümü bulmakta da zorlanmadı. Ebû Leheb'i yeğenine yaklaştıran nedenlerden birisinin akrabalık bağına saygı olduğunu biliyordu. Ebû Leheb'i bu en hassas olduğu alandan etkileyebileceğini düşündü ve Ebû Leheb'le görüşerek, başta babası Abdülmuttalib olmak üzere diğer atalarının Allah katındaki durumlarının ne olduğunu yeğeninden sormasını istedi. Ebû Leheb büyük bir merakla Resulüllah'ı bularak sorusunu yöneltti. İşittiği sözler karşısında kafası karıştı. Biraz da şaşırdı. Umduğu cevabı alamamıştı. Resulüllah, aralarında Abdülmuttalib de olmak üzere İslâm öncesinde ölen tüm atalarının durumunun Allah katında belli olduğunu söylüyor, ama onları övmüyor; cennetlik olduklarını söylemiyordu. Halbuki Ebû Leheb daha net ve olumlu bir şeyler duymak istiyordu. Akrabalık bağına saygı adına koruduğu yeğeninin, akrabalığa, daha da önemlisi saygın atalarına karşı bu yaklaşımını kabul edemeyeceğini ifade etti ve desteğinden vazgeçti. Kararını Resulüllah'm yüzüne karşı olanca açıklığı ile dile getirdi: 'Allah'a yemin ederim ki, artık ebediyen senin düşmanın olarak kalacağım.[59]

Ebû Leheb'in Resulüllah'ı kollayrp-korumaktan vazgeçmesi Mekke eşrafı için yıllardır arayıp bulamadıkları fırsatın doğmasına yol açtı. Artık Resulüllah'a yönelik fiilî müdahalelerde bulunmaktan çekinmemeye, her fırsatta.sataşmaya, hakaret etmeye, fiziki zarar vermeye başladılar. Resulüllah'm üzerine toprak atmak en sık başvurdukları davranışlardan birisini oluşturuyordu. Bu davranışın, Arap geleneğinde, muhatabı aşağılayan, rencide eden bir anlamı vardı. Ayrıca, namaz kılarken yakaladıkları Resulüllah'm üzerine koyun işkembesi koymak, yemek kabının içine pislik atmak, öldürmek niyetiyle boğazım sıkmak, namaz kılarken boynuna basmak gibi çok farklı girişimleri oldu. Resulüllah, kendisine yönelik fiilî saldırılardan bazılarından Ebû Süfyan'm evine girerek kurtuldu. Ebû Süfyan, evine sığman Resulüllah'a gerekli himayeyi sağlamaktan geri durmadı. Bu nedenledir ki Resulüllah, Mekke'nin fethi sırasında, Ebû Süfyan'm evine sığınanlara hiçbir zarar verilmeyeceğini bildirerek vefa borcunu ödedi.

Resulüllah, amcası Ebû Talib'in ölümünden sonra, daha önce benzeri olmayan bir şekilde, müşriklerin fiilî saldırılarının hedefi olmaya başladı. Müşrik eşraf çok farklı tarzlarda terbiyesizliklere, zorbalıklara başvurmakta eskisi kadar çekimser değildi. Fakat ne yaparlarsa yapsınlar Resulüllah'm direncini kıramadılar. Hatta mahcup olup üzülen kendileri oldu. Örneğin, Resulüllah'm evinin önüne pislik attıkları zaman kendileri mahcup oldu. Resulüllah, evinin önüne atılmış pisliği bir ağaç yardımıyla alarak havaya kaldırıp 'Ey Abdumenaf oğulları! Bu nasıl komşuluktur? Komşuluğunuz bu mu [60] diye seslendiğinde, Resulüllah'm karşısına çıka-mayıp, gizlenmek zorunda kaldılar. Resulüllah her zaman itidalini korudu. Başına toprak atılıp, toz-toprak içerisinde kaldığı zaman, ağlayarak yardımına koşan kızma 'Korkma ve ağlama kızım! Allah babana yardım edecektir [61] diyerek itidalini muhafaza etti. Müminlerden de itidalli olmalarını istedi.

Resulüllah artık şunu açıkça anlamıştı: Mekke'de yapacak bir şey kalmamış, Mekke'deki îslâm daveti kilitlenme sürecine girmişti. Üstelik zorluklar da dayanılmaz bir aşamaya ulaşmıştı. îslâm daveti için Taif in uygun bir üs olacağını düşündü. Taifi, Mekke dışında herhangi bir yerleşim merkezinde olmak için değil, bir planın gereği olarak seçti; bilmiyoruz ama belki de seçtirildi. Taif, eğer islâm davetinin merkezi haline getirilebilirse, islâm daveti önemli bir imkâna, büyük bir açılıma sahip olabilirdi. Üstelik Taife egemen olmak, Mekke'yi kuşatmak demekti. Zira, Mekke eşrafından hemen herkesin Taif te büyük mülkleri, yazlık evleri vardı. Taif in islâm egemenliğine girmesi durumunda Mekke eşrafı önemli bir darbe alır, ekonomik güçleri büyük oranda zayıflardı. Mekke müşriklerinin, müminlerin Habeşistan'a hicretleriyle birlikte Habeşistan pazarını kaybederek zarara uğramalarının bir sonraki önemli aşaması Taif ile gerçekleştirilebilirdi. Ayrıca, Taif te iki büyük kabile vardı. Bunlar Malik ve Ahlaf kabileleriydi. Taifin yönetimi bu iki kabilenin temsilcileri tarafından yürütülüyordu. Taifli kabilelerle, Kureyş arasında gizli sayılamayacak bir rekabet vardı. Bir ara Mekke'ye alternatif bir tapınak inşa etmiş ve Hicaz bölgesinin merkezi olmak istemişler, hatta Ebrehe'nin ordusuna rehberlik yaparak hem Ebrehe'nin gazabından kurtulmaya çalışmışlar ve hem de Ebrehe'nin Kabe'yi yıkması durumunda kendi tapmaklarının önem kazanacağını düşünmüşlerdi. Ancak beklentileri gerçekleşmemişti. Kureyş'ten ve Hevazin'den çekiniyortardı. Zira, bu iki kabileye göre güçsüzdüler. Bu nedenle, Malik kabilesi Hevazin kabilesi ile, Ahlaf kabilesi de Kureyş ile ittifak anlaşmaları yapmışlar ve böylelikle kendilerini korumaya almışlardı. Her ne kadar Ahlaf ve Malik kabileleri güçsüz olmakla birlikte, hem Hevazin ve hem de Kureyş bu iki kabileyle ittifak anlaşmalarının hiçbir zaman gerçek dostluğu yansıtmadığını, tamamıyla politik bir karar olduğunu, esasen bu iki kabilenin birleşip başkaldırmaları durumunda zor durumda kalacaklarını bilirlerdi...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın