> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > İslam Tarihi Eserleri > Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı > Edebiyat ve yazı
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Edebiyat ve yazı  (Okunma Sayısı 3882 defa)
19 Mayıs 2011, 12:25:48
Safiye Gül

Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 15.436


« : 19 Mayıs 2011, 12:25:48 »



f- Edebiyat ve Yazı

Cahiliye döneminde Araplar arasında nesir pek muteber sayılmazdı. Bununla beraber, Ensâb (tekili: Neseb) ilmi ve Eyyâmü’l-Arab’la ilgili nesirler mevcuttu. Ayrıca meseller (kısa hikayeler), darb-ı meseller (atasözleri), ahbâr (Arapların geçmişine ait destânî-menkıbevî rivayetler) da yaygındı. Ancak şiir ve hitâbet çok gelişmişti.

Câhiliye şiiri, İslâm öncesi hayatın her safhasına ışık tutar. Savaşlar hakkındaki bilgileri, Arapların âdetlerini, iyi ve kötü huylarını o dönemin şiirlerinde bulmak mümkündür. Şiirin başlıca konuları övgü (medih), övünme (fahr), yergi (hicâ), mersiye söyleme (risâ), kahramanlık (hamâse) gibi hususlardı. Şair, mensubu bulunduğu kabilenin kâhini, rehberi, hatibi, sözcüsü ve bilginiydi. Şiiriyle bir şahsın veya bir kabilenin itibarını artırabilirdi; ancak bazen bunun aksi de olurdu. Şairlerin toplumdaki mevkii yüksek idi. Şair, kabilesini şiiriyle bir süvarinin kılıçla savunmasından daha iyi savunurdu. Olayları şiiriyle tescil eder, kabilesine diğer kabilelerin şairleri sataştığı zaman onlara cevap verirdi. Bir kabileden bir şair çıktığında diğer kabilelerden heyetler bu kabileyi kutlamaya gelirdi. Ukâz panayırında şiir yarışmaları yapılır, en çok beğenilenler ödüllendirilir ve Kâbe duvarına asılırdı. Yedi Askı (Muallakât-ı Seb’a) bu yarışmalarda derece kazanmış meşhur kasidelerdir. İmriü'l-Kays, Nâbiğa ez-Zübyânî, Lebîd b. Rebîa, Ümeyye b. Ebü's-Salt, Züheyr b. Ebû Sülmâ, A'şâ (Meymûn b. Kays), Câhiliye döneminin meşhur şairleridir.

Araplar hitâbete büyük önem verirlerdi. Çocuklarını genç yaştan itibaren buna alıştırırlardı. O dönemde meşhur hatipler yetişmiştir. Hatibin toplum içindeki yeri şâirden hemen sonra gelirdi veya onunla aynı düzeyde kabul edilirdi. Hitâbetin başlıca konuları, şiirde olduğu gibi "övgü" ve "yergi" idi. Bir hatip kendi kabilesinin kahramanlık ve cömertlik gibi özelliklerinden birini dile getiren bir konuşma yaptığında, rakip kabilenin hatipleri ona cevap verirlerdi. Kabile hayatı ve kabileler arasındaki ilişkiler şiirde olduğu gibi hitâbete de yansımıştır. Savaşlarda yapılan intikam konuşmaları, nişan ve düğün törenlerinde yapılan konuşmalar, ara bulma ve barış çağrısı konuşmaları, elçi kabullerinde, hükümdar meclislerinde, panayırlarda ve çeşitli toplantılarda yapılan konuşmalar, tâziye konuşmaları ve vasiyetler Câhiliye dönemi hitâbetinin en güzel örnekleridir. İyâd ve Temîm kabileleri üstün hitâbeti ile tanınmışlardır. İyâd kabilesinden Kus b. Sâide, Temîm'den Eksem b. Sayfiy, Kureyş'ten Süheyl b. Amr, Hz. Peygamber'in dedelerinden Ka'b b. Lüey, Hâşim b. Abdümenâf ve Abdülmuttalib b. Hâşim meşhur hatipler arasında yer alırlar.[24]

Araplar önceleri, güney Arabistan’da gelişen “Müsned” adlı yazıyı kullanıyorlardı. Daha sonra bunun yerini, kuzeyde gelişen ve bugüne kadar gelen Arap yazısı almıştır. Bu yazı, kuzeydeki Nabat yazısının çeşitli safhalardan geçerek tekâmül etmesi sonucu ortaya çıkmıştır. Arap yazısının bir Nabat ülkesi olan Havran’dan Enbâr ve Hîre’ye, oradan da, Dûmetülcendel üzerinden Hicaz’a geçtiği; ayrıca Hicazlıların Suriye ile olan ticârî ilişkileri dolayısıyla Havran, Petra üzerinden Hicaz’a intikal ettiği kabul edilmektedir. İslâm'ın doğduğu sırada Hicaz'da yazı biliniyordu; ancak yaygın değildi. Mekke’de çok az kişi okur-yazar durumundaydı. İslâm’dan önce Araplar arasında İbranice ve Süryânice dinî kitaplar yanında muhtemelen bunların Arapçaları ve Arapça hikmet kitapları da bulunuyordu. Ayrıca şahıslar ve kabileler arası antlaşma metinleri, köle mülkiyeti senetleri, emanlara dair vesikalar, mektuplar, mezar kitâbeleri, muallakât metinleri Arapça olarak yazılıyor ve mühürler de Arapça olarak kazınıyordu. Deri, hurma dalları, çanak çömlek kırıntıları, deve kemikleri, yumuşak beyaz taşlar, tahta levhalar ve papirus başlıca yazı malzemeleri idi. Cahiliye döneminde bilgiler, hatıralar ve edebî ürünler, kısaca Arap kültürü hafızalarda muhafaza edilerek nesilden nesile aktarılıyordu; dolayısıyla sözlü rivayet esastı; yazı hafızaya yardımcı bir vasıta idi. İslâm’ın doğuşu ile birlikte, bu dinin okuma yazmaya verdiği öneme paralel olarak yazı da gelişmiş, okur-yazar sayısında artış olmuştur.


24. İbn Kuteybe, eş-Şi'r ve'ş-Şuarâ, tah. Müfîd Kumeyha ve Nuaym Zarzûr, Beyrut 1985; Corci Zeydan, Târîhu Adâbi'l-Luga el-Arabiyye, Kahire 1936, I, 156-157; Tâhâ Hüseyin, Fi'l-Edebi'l-Câhilî, Kahire 1927, s. 366-371; Ahmet Zeki Safvet, Cemheretü Hutabi'l-Arab, I, Kahire 1962; Şevki Dayf, Târîhu'l-Edebi'l-Arabî, I, Kahire ts.; Hüseyin Elmalı, "Hitâbet"(Arap Edebiyatı), DİA, XVIII, 158.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Edebiyat ve yazı
« Posted on: 28 Mart 2024, 20:26:50 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Edebiyat ve yazı rüya tabiri,Edebiyat ve yazı mekke canlı, Edebiyat ve yazı kabe canlı yayın, Edebiyat ve yazı Üç boyutlu kuran oku Edebiyat ve yazı kuran ı kerim, Edebiyat ve yazı peygamber kıssaları,Edebiyat ve yazı ilitam ders soruları, Edebiyat ve yazıönlisans arapça,
Logged
21 Şubat 2015, 12:57:05
Rukiye Çekici

Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 694


Site
« Yanıtla #1 : 21 Şubat 2015, 12:57:05 »

Bu bu anlamda o zamanda bile bilgi ve ilim ışığı çok önemliydi..
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

RUKİYE ÇEKİCİ 7c 438
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes