> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > Usulü Fıkıh Eserleri > Hukuku İslamiye >  Hibelere dair
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: Hibelere dair  (Okunma Sayısı 2019 defa)
18 Mart 2010, 20:45:24
Ekvan
Varlıklar, alemler, dünyalar. (Evren).
Tecrübeli Üyeler
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Cinsiyet: Bayan
Mesaj Sayısı: 19.233


« : 18 Mart 2010, 20:45:24 »



ONBİRİNCİ KİTAP



Hibelere dair olub bir mukaddime ile iki bölümden ibaretdir. [3]

MUKADDİME

Hibelere Müteallik Bazı Istılahlar



1 - : Hibe, îûgatde bir kimseye istifade edeceği bir şeyi lütuf ve ihsan olarak vermekdir. O şey gerek mal olsun ve gerek olmasın. Bu mânaca bir şahsa bir mâlin meccanen verilmesi bir hibe olacağı gibi Allah Tealâ Haz­retlerinin bir kuluna evlâd ihsan buyurması da bir hibedir, bir atiyyedir.

istilanda hibe, «Bir malı bir kimseye ıvezsiz olarak derhal temlik et-mekdir. Yâni sıhhat ve inikadı için ivez verilmesi şart olmayan bir tem­liktir. Gerek ıvez şart edilsin ve gerek edilmesin.

Hibe bu «ıvezsiz» kaydiyle beyiden, «derhal» kaydiyle de vasiyyetden ay­rılmış olur.

Hibe tabiri mevhub mânasında da müstameldir.

2 - : Vâhib, «bir şahsa bir malı bağışlamak suretiyle temlik eden kimsedir.»

3 - : Mevhubün leh, «kendisine bir mal hibe edilmiş olan kimsedir

4 - : Mevhub, «bir kimseye bağışlanan, hibe edilen maldır.»

5 - : îttihab, «hibeyi kabul etmekdir.» Hibe talebinde bulunmaya da : «istîhab» denir.

6 - : Hediyye, «bir kimseye ikram için hibe olarak verilen veya gön­derilen maldır.» Cem´i : hedayâdır.

7 - : Sadaka, «sevab için, Hak Tealânın rızasına nailiyet için fakire hibe olarak verilen maldır.» Sadaka verene «mütesaddık», sadakayı ka­bul edene de «mütesaddakün aleyh» denilir.

8 - : Atiyye, «vergi, ihsan» demekdir ki hibeden, hediyeden ve sada­kadan eamdir. Cetn´i : atayadır, Vakıfda vezaif mebhasine müracaat!

9 - : îbahe, lûgatde bir şeyi ahb almamak hususunda bir kimseyi mu­hayyer kılmak demekdir. Istılahda : «bir kimseye yiyilecek veya içilecek bir şeyi ıvezsiz olarak yiyib içmek için izin ve ruhsat vermekdir.» [4]

(BİRİNCİ BÖLÜM)
HİBE AKDİNE DAİR UMUMİ MALÛMATI MUHTEVİDİR.



İÇİNDEKİLER : Hibenin rüknü, inikadı ve tamamiyyeli. Hibenin ve sa­dakanın hükümleri. Hibenin ve sadakanın vasfı ve hikmeli şer´îyyesi. Hibe­nin sıhhatinin şartları. Ivez şartiyle yapılan hibeler. Müşaan vukubuian hibe­ler. Borçların hibe ve ibrası. Kasırlara yapılan hibeler. Marizlerin hibeleri. [5]

Hibenin Rüknü, İnikadı Ve Tamamiyyeti



10 - : Hibenin rüknü icab ve kabuldür. Hibe ancak İcab ve kabul ile münakid olur. Meselâ : bir şahsa hitaben «şu malımı sana hibe etdim» de­mek icabdır. O şahsın bunu temellük etdiğine dair olan sözü de kabuldür.

Hibe bir akiddir. Her akdin esası ise kendisine mahsus olan icab ve ka­buldür. Bir kere bir insanın mülkü kendisinin icabı, temliki bulunmadıkça başkasına bağışlanmış olamaz. Ve bîr şahsın kabulü bulunmadıkça da ken­disine bir mülk ilzam edilemez.

Binaenaleyh bir kimse, bir şahsa hitaben : «Şu malımı sana hibe etdim» dediği halde o şahıs : «kabul etdim» demese bu hibenin hükmü olamaz, ol­duğu gibi vâhibin mülkünde kalmış olur.

Maamafih bazı fukahaya göre hibenin rüknü vâhib hakkında yalnız´ icabdır, kabul ise mevhubün lehin mevhube malikiyeti için şartdır. Bunun içindir ki bir kimse hibe etmiyeceğine yemin etdiği halde bir malını bir şah­sa hibe edince hânis olur. Velev ki o şahıs bu hibeyi kabul etmesin. Çünkü vâhibin kudreti tahtında olan yalnız böyle icabda bulunmaktır, yâni: «hibe ettim» demektir. Artık böyle deyince yeminine muhalif hareketde bulunmuş olur. Fakat îmam Züfere göre kabul bulunmadıkça ve diğer bir kavle göre de kabul ile kabz bulunmadıkça mücerred böyle bir icab ile hânis olmaz. Fet-hülkadir, Elbedaî.

11 - : Hibede icab; «bağışladım, hibe etdim, ihda veya ita eyledim» gibi bir malin meccanen temlikini ifade eden her hangi bir sözdür.

Zevcin zevcesine : «Şu elbiseyi al giyin» veya huliyyatdan bir şey, me­selâ bir çift küpe verib : «al bunları takın» demesi gibi sözlerde meccanen temlike delâlet eden tabirlerden olmakla hibeyi icab eder. Ali Efendi, Netice.

Kozalik : «bunu sana kisve kıldım» üzü hibeye hami olunur. «Seni şu hayvana râkib kıldım = bindirdim» sözü ariyet mânasında hakikaldir. Bu­nunla hibeye niyet edilebilir. Çünkü buna ihtimali vardır. Hidaye.

12 - : Bu taamı sana ifam etdim» sözü taamın temlikini ifade eder. Çünkü mat´um olacak bir şeye izafe ediien ifam tabiri temliki müfiddir. "Fa­kat «şu yeri sana it´am eldim» denilse Lu ariyet ciur. Zira yerin ayni ma-t.um olamaz. Hidaye.

Kezalik : «şu hanem sana hediyedir, içindj sakin olursun» sözü hibedir. İtinde sakin ulursun sözü bir tefsir değildir, belki bir meşveretden, maksu­da işaretden ibaıetdir. Şerhi Inaye.

Fakat : «hanem sana hibe olarak süknadır» veya «hanem süknadır, hi­be olarak» sözleri yalnız ariyeti müfiddir. Çünkü sükna tabiri, menfaatleri temlikde muhkemdir.

13 - : Dilsizin mahud işaretiyle de hibe yapılabilir.

Kezalik : meceanen temlike delâlet eden bir karineye mukarin teati ile de hibe hem münakid, hem de tamam olur.

Meselâ : bir kimse, bir falcire hiç bir şey söylemeksizin bir mikdar pa­ra verib fakir d_´ bir şey söylemeksizin bunu alsa sad:ık:ı kabilinden bir hi­be vücude gelmiş olur.

14 - : Bir kimse bilmediği, hibeyi ifade eder olduğuna muttali bulun madiği bir lisan ile bir malî hakkında hibeyi ifade eder bir söz söylese bu­nunla hibe sahih olmaz. Çünkü bu hibeye rızası munzam bulunmamış olur. Ankaravî. Fakat bu söz ile hibe vaki olacağını bilir ve bunu bu maksadla ijirtıza söylerse hibe, sahih olur.

15 - : Hibe, kabz ile tamam olur. Çünkü hibe bir tuberrüdür. Teberrü-lerin tamamiyyeti ise kabza mütevakkıf dır. Nitekim bir hadisi nebevide hibe ancak kabz ile tamam olur» buyıırulmuşdur.

Binaenaleyh bir kimseye hibe veya sadaka olarak verilen bir mal, o

kimse tarafından kabz edilmedikçe ondan rücu edilebilir ve o mal başkasına

hibe ve tesadduk olunabilir. Çünkü bu mal, henüz vâhibin veya mütesaddı-

kın mülkünden çıkmış olmaz.

16 - : Hibe, bir tarafdan gönderilmek, diğer tarafdan da kabz edilmek­le h^m münakid, hem de tamam olur. Çünkü bu gönderme ve kabz lâfzan İcab ve kabul ile kabz makamına kaim bulunur.

Meselâ : bir kimse, bir şey söylemeksizin ehibbasından birinin hanesi­ne bir mikdar meyva gönderib o da bir şey söylemeksizin bunu kabul etse aralarında hibe tamam olmuş olur. Sadaka da böyledir.

17 - : İcabdan sonra kabul ettim denilmeksizin mücerred vuku bulan kabz ile de hibe ve sadaka münakid ve tamam olur.

Meselâ : bir kimse, bir şahsa hitaben : «şu malımı sana hibe etdim» demekle o şahıs «kabul etdim» gibi bir şey söylemeksizin bu malı o meclisde kabz etse hibe tamam olmuş olur. Çünkü bu kabz, hibeyi kabule delildir. Kabul ise sarahaten olacağı gibi böyle delâleten de olabilir. Dürer, Reddi Muhtar.

18 - : Kabz iki nevidir. Biri kabzı hakikîdir ki, bir malı el ile ahb tut­mak demekdir. Diğeri kabzı hükmîdir ki, bu tahliye ile, yani : mevhubu mevhubün lehin kabz edebileceği bir halde manialardan hâli bulundurub «onu kabz et» demekle hâsıl olur. Böyle tahliye ile kabzın husulüne kail olan imam Muhammeddir. Müşarünileyhe göre hibede kabza temekkün, kabz hükmündedir. İmam Ebu Yusüfe göre tahliye, kabz değildir.

Maamafih bu ihtilâf, hibei sahihaya göredir. Hİbei fâsidede tahliyenin kabz sayılmayacağında ittifak vardır. Minhetül´halik, Haniyye. (99) uncu meseleye müracaat!.

19 - : Hibeyi kabz hususuna vâhibin sarahaten veya delâleten izin ve müsaadesi lâzımdır. Çünkü bir kimsenin mülkünde izni olmaksızın başkası­nın tasarruf da bulunması caiz olmaz. Şöyle ki: vâhibin mevhubün lehe hita­ben «Şu malımı sana bağışladım, onu al» veya «fülân yerde bulunan fülân malımı sana hibe etdim, git onu al» demesi, sarahaten izindir,

Vâhibin böyle bir emirde bulunmaksızın mücerred icabda bulunması, meselâ : «şu malımı sana hibe etdim» demesi de kabza delâleten izindir. Çünkü vâhibin maksadı ancak kabz ile husule gelecekdir. Binaenaleyh bu veçhile delâleten izne mebni mevhubün leh, mevhubü o meclisde kabz edin­ce ona mâlik olur. Hidaye. Vâhibin bu halde sükût etmesi de kabza izin de­mekdir ki, bununla hibe istihsanen tamam olmuş olur. Haniyye.

Fakat vâhib, sarahaten veya delâleten kabza izin verdiği halde henüz kabz vuku bulmadan kabzdan men edecek olsa bu, hibeden rücu olacağı cihetle artık kabza salâhiyet kalmaz.

20 - : Hibeyi kabza sarahaten izin meclise iktisar etmez, delâleten izin ise iktisar eder. Binaenaleyh vâhib, sarahaten kabza izin verince mevhubün leh, mevhubü gerek hibe meclisinde ve gerek o moclisdcn sonra kabz ede­bilir, bununla hibe tamam olur. Çünkü vâhibin kabz hakkındaki bu emri, mutlak olduğundan meclise de meclisin haricine de şâmildir.

Fakat delâleten izin verince bu izin, meclis ile tekayyüd eder. Mevhu­bün, leh, mevhubu o meclisde kabz ederse hibe tamam olur, etmezse mec­lis dağıldıkdan sonra artık kabzı muteber olmaz.

Meselâ : vâhib yalnız : «şu malımı sana bağışladım» deyib mevhubün leh de hemen kabz etse hibe tamam olur. Amma bu hibe meclisinde kabz etmeyib bilâhare kabz etse hibe, sahih ve tamam olmaz. Kabz edecek olsa gâsıb sayılır.

Kezalik : vâhib, «fülân yerdeki fülân malımı sana hibe eldim» deyib de «git ab dîye sarahaten izin vermiş olmasa mevhubün leh, o malı gidib kabz edemez, ederse gâsıb sayılır.

21 - : Ilibcduki kabzı kâmil, mevhuba göre değişir. Bu kabz, menkulde kendisine münasib bir veçhile uîacağı gibi akarda da ona münasib bir tarz­da olur. Meselâ : hibe edilen bir haneni:ı anahtarım kabz, o haneyi kabz sayılır.

Fakat bir libas kilitli bir sandık İçinde olarak hibe edilse bu sandığı te­sellüm kabz sayılmaz. Çünkü -bu sandık böyle kilidl...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: Hibelere dair
« Posted on: 29 Mart 2024, 02:11:44 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: Hibelere dair rüya tabiri, Hibelere dair mekke canlı, Hibelere dair kabe canlı yayın, Hibelere dair Üç boyutlu kuran oku Hibelere dair kuran ı kerim, Hibelere dair peygamber kıssaları, Hibelere dair ilitam ders soruları, Hibelere dair önlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes