Nefisle ilgili makam ve haller

NEFİSLE İLGİLİ MAKAM VE HALLER

Nefis için hasıl olan makamlara gelince, bu iman nurunun nefse tasallut edip onu egemenliğine alması, müptezel sıfatlarını üstün meziyetlere çevirmesi yoluyla olur. Bu şöyle oluşur: Önce iman nuru, gerçek itikatlarla aydınlanmış akıldan çıkarak kalbe gider. Orada, kalbin cibilliyeti ile birleşir ve bu birleşmeden nefsi kontrolü altına alan, onu muhalefet etmekten alıkoyan bir güdü doğar. Sonra aralarında nedamet doğar ve bu nefse hakim olur ve onun yakasına yapışır, her tarafını bürür. Sonra aralarında gelecek zamanlarda dahi günahları terkedeceğine dair azim doğar. Bu nefsi kendi boyunduruğu altına alır ve onu, şeriatın emir ve yasaklarından huzur alır bir hale sokar. Allah Teâlâ şöyle buyurur:

"Rabbinin makamından korkan ve nefsini heva ve heveslerinden alıkoyana gelince, şüphesiz onların barınağı ancak cennettir.[1105]

Allah'tan Korkunun Hakikati:

Bu âyet, aklın iman nuruyla aydınlandığım ve nurun oradan kalbe indiğini beyan eder. Çünkü korkunun bir başlangıç, bir de sonucu vardır. Korkunun başlangıcı, Allah'tan ve O'nun satvetin-den korkma bilgisidir. Bilginin mahalli ise akıldır. Korkunun sonucu ise; dehşet, huzursuzluk ve tedirginliktir. Bu duyguların yeri ise kalptir. "Nefsini heva ve heveslerinden alıkoyana gelince..." kısmı ise, kalbin cibilliyetiyle birleşen nurun, nefse inişim, onu boyunduruğu altına alışını ve muhalefetten ahkoyuşunu, daha sonra da nefsin bunları kabullenip, onun hükmü altına girişim beyanr eder. [1106]

[1105] Nâzi'ât 79/40-41

Şah Veliyyullah Dihlevî, Hüccetullâhi’l-Bâliğa İslâm Düşüncesinin İlkeleri, İz Yayınları: 2/307.

[1106] Şah Veliyyullah Dihlevî, Hüccetullâhi’l-Bâliğa İslâm Düşüncesinin İlkeleri, İz Yayınları: 2/307.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın