|
Konu Başlığı: Leş yemenin haramlığı Gönderen: Sümeyye üzerinde 18 Ocak 2011, 17:45:49 Leş Yemenin Haramlığı ii. Leş (meyte, murdar ölen hayvan), bütün din ve milletlerde haramdır. Dinlerin leşin haramhğı üzerinde görüşbirliği etmesi, onun Hazîre-i kuds'ten habis olduğunu telakki etmiş olmalarındandır. Milletlerin haram sayması ise, tecrübe sonucu onun çoğu kez öldürücü zehir gibi bir hal aldığını görmüş olmalarındandır. Çünkü leşde zehirli unsurlar yayılmakta ve bu, normalde insan yapısına uygun düşmemekte, zararlı olmaktadır. Meyte yani murdar olarak ölmüş hayvanla, yenmesi helâl olanın belirlenmesi gerekmektedir. Yemek kasdı ile kesilmiş olma, ikisi arasını ayırmaktadır. Bu ayırım, düşerek ölen, hayvan toslaması sonucu ölen, canavar tarafından parçalanan hayvanların haram kılınması sonucunu doğurmuştur. Çünkü bunların hepsi de habis ve zararlıdır.[487] Boğazlama Peygamberlerin Sünnetidir: iii. Araplar ve yahudiler, küçük baş hayvanları boğazlarından (zebh), develeri boyunlarının dibinden (nahr) olmak üzere boğazlarlardı. Mecusîler ise, boğarlar ya da hayvanın karnını yararlardı. Boğazlama (zebh ve nahr), peygamberlerin sünneti olmaktadır ve nesiller boyu tevarüs edilegelmiştir. Bunda birçok maslahat da bulunmaktadır. Bazıları şunlardır: 1. Boğazlanacak hayvana fazla eziyet verilmemesi. Hayvanın canını çıkarmanın en kestirme yolu budur. Hadiste, "Boğazlayacağı hayvana acı çektirmesin, rahatlatsın! [488] buyrulması, bu mananın ifadesi olmaktadır. Şerîtatu'ş-şeytân denilen eksik boğazlamanın[489] yasaklanmış olmasının[490] gerekçesi de budur. 2. Kan, bir pislik çeşididir ve insanlar, üzerlerine isabet etmesi halinde onu yıkarlar, ondan korunurlar. Boğazlama, kandan temizlenmeyi sağlar. Boğma ve karın yarma ise hayvanı pisletir. 3. Boğazlama hanîf İslâm şeriatının nişanelerinden biri olmuştur; bununla bir kimsenin hanîfliği ortaya çıkar. Bu haliyle boğazlama, sünnet olma ve diğer fıtrat özellikleri gibi bir hal alır. Rasûlullah (s.a.), haniflik şeriatını ikâme için gönderildiğinden, boğazlama usûlünün korunması vacip olmuştur. Sonra boğma ve karın yarmanın, meşru olan boğazlama şeklinden nasıl ayırt edileceğinin belirlenmesi gerekmektedir. Bu da işlemin kesici bir âletle ve (zebhde) boğazdan ve (nahrda) boynun göğüse bitiştiği yerden yapılmasını vacip kılmıştır. Bu anlattıklarımız nefsânî sıhhatin ve dinî maslahatın korunması için yasaklanmış olan şeylerdir. Bedenî sıhhat için yasaklanmış bulunan zehir, uyuşturucu... gibi şeylere gelince, onların durumu açıktır. Bu esasları giriş olarak arzettikten sonra şimdi ayrıntılara geçebiliriz. Allah Teâlâ'nın, yenmesini yasaklamış olduğu şeyler iki sınıftır: i. Hayvan türünde mevcut olan bir manadan dolayı yasaklanmış olan sınıf, ii. Boğazlama şartı bulunmaması sebebiyle yasaklanmış olan sınıf.[491] [487] Şah Veliyyullah Dihlevî, Hüccetullâhi’l-Bâliğa İslâm Düşüncesinin İlkeleri, İz Yayınları: 2/573. [488] Müslim, Sayd, 57; Ebû Dâvûd, Edâhî, 11. [489] Boğazın bir kısmını kesip, boyun damarlarını kesmemek şeklinde. [490] bkz. Ebû Dâvûd, Edâhî, 16. [491] Şah Veliyyullah Dihlevî, Hüccetullâhi’l-Bâliğa İslâm Düşüncesinin İlkeleri, İz Yayınları: 2/573-574. |