İddet

İDDET

İddet Beklemenin Hikmeti:

Allah Teâlâ, şöyle buyurmuştur:

"Boşanmış kadınlar, bizzat kendileri üç aybaşı hali (veya üç temizlik müddeti) beklerler. Eğer onlar Allah'a ve âhiret gününe inanıyorlarsa, rahimlerinde Allah'ın yarattığını gizlemeleri kendilerine helâl olmaz. [60]

İddet beklemek, cahiliye döneminde bilinen ve hemen hemen hiç terkedilmeyen bir şeydi. Bunda birçok maslahat bulunuyordu. Bazıları şunlardır:

i. İddet; kadının, kocanın suyundan hamile olup olmadığını belirler. Böylece nesepler karışmaz.

Nesep, insanların üzerinde en çok titizlik gösterdikleri ve karışmaması için önlem aldıkları bir şeydir ve aklı başında insanlarca istenir. Nesebe riayet, insanoğluna mahsus bir meziyettir, insanları hayvanlardan ayıran özelliklerden biridir. İstibrâ yani rahimin temiz olup olmadığının Öğrenilmesi konusunda dikkate alınan maslahat budur.

ii. Nikâh işinin önemini ifade eder. O, ancak insanların bir araya gelmesiyle kurulabilen, uzun bir bekleme sonucu dağılabilen bir kurumdur. Eğer iddet olmasaydı, o zaman evlilik çocukların oyununa benzer; kurulur ve anında bozulurdu.

iii.Nikâhtan beklenen maslahat, tarafların nefislerini, bu akdin sürdürülmesi doğrultusunda açıktan şartlandırmaları ile ancak mümkün olabilir. Şayet, bu nizamın bozulmasını gerektirecek beklenmedik bir hadise meydana gelecek olursa, idâme suretinin kısmen de olsa kadın için önemli sayılabilecek bir müddet beklemesi suretiyle devam ettirilmesi kaçınılmaz olacaktır. [61]

Boşanmış Kadının İddeti:

Boşanmış kadınların iddeti üç kar' süresidir. Kar'dan maksadın temizlik süresi ya da hayız hali olduğu söylenmiştir.

Temizlik süresi olduğunu farzettiğimizde iddetin hikmeti şu olacaktır: Temizlik süresi, -daha önce de sözünü ettiğimiz gibi erkeğin kadına rağbetinin olduğu bir zamandır. Bu sürenin üç defa tekrarlanması, riayet edilmesi gerekli iddet kılınmıştır ki, koca bu esnada iyice düşünme fırsatı bulsun, pişman olacaksa, telafi yollarına baksın. Rasûlullah'm (s.a.), talâkın nasıl yapılacağını anlatması sonucunda, "Allah Teâlâ'nın, boşanmada dikkate alınmasını istediği iddet işte budur.[62] buyurmasının manası işte budur.

Kar'dan maksadın, hayız olması halinde hikmet daha da açıktır; çünkü hayız gebeliğin olmadığım belirten şeydir.

Boşanan, küçük ya da yaşlı olması sebebiyle hayız görmeyen bir kadınsa, iddeti üç aydır. Bu durumda üç ay, üç kar' yerine ikâme edilir. Çünkü üç ay, üç kar'ın mazinnesidir ve bu süre sonunda rahmin temizliği açıktır. Diğer maslahatlar da bu süre içerisinde gerçekleşir. [63]

[60] Bakara 2/228.

[61] Şah Veliyyullah Dihlevî, Hüccetullâhi’l-Bâliğa İslâm Düşüncesinin İlkeleri, İz Yayınları: 2/447-448.

[62] bkz. Buhârî, Tefsir Sûre 65/1.

[63] Şah Veliyyullah Dihlevî, Hüccetullâhi’l-Bâliğa İslâm Düşüncesinin İlkeleri, İz Yayınları: 2/448.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın