|
Konu Başlığı: Hz. Ömer in hükümleri Gönderen: Sümeyye üzerinde 05 Şubat 2011, 16:34:53 Hz. Ömer’in Hükümleri; Hz. Ömer’in (r.a.) takip ettiği yol, diğerlerininkinden farklıydı. O, konu hakkında sahabeye danışır, onlarla tartışır ve konunun iyice aydınlanmasını ve herkesin tatmin olmasını sağlardı. Bu itibarla onun verdiği hüküm ve fetvaların büyük çoğunluğu, doğuda- batıda İslâm âleminin her yerinde büyük bir kabul görmüş ve onlara uyulmuştur. İbrahim (en-Nahaî’n)in, Hz, Ömer’in (r.a.) vefatı üzere söylediği: “İlmin onda dokuzu gitti.” sözü, yine İbn Mes’ûd’un (r.a.): “Ömer, bir yol tuttuğu zaman, biz onu kolay bulurduk.” demesi bu hususu açıkça ortaya koymaktadır. Hz. Ali’nin Hükümleri: Hz. Ali (r.a.), genelde danışmazdı. Hükümlerinin büyük çoğunluğu Kûfe’de idi ve onun hüküm ve fetvalarını mahdut sayıda insanlar almışlardır. İbn Mes’ûd Ve İbn Abbâs’ın Hükümleri: İbn Mes’ûd (r.a.), Kûfe’de idi. Onun ilmini, genelde bu bölgede yaşayan insanlar almışlardır. İbn Abbâs [666] (r.a.) ise, ilklerden yani büyük sahâbîlerden sonra ictihâd etmeye başlamış ve birçok hükümde öncekilerle ters düşmüştür. Bu konularda kendisine Mekkeli tabileri uymuş, diğer sahâbîlerden farklı düşündüğü ve tek kaldığı görüşleri ümmetin çoğunluğu tarafından kabul görmemiştir. İstidlal Yolunun Diğer Temsilcileri: Bu dördün dışında kalanlar ise, delâlet yoluyla çıkarılmış olan hüküirîleri nakletmekte idiler. Ancak bu nakil sırasında, rükün ve şartı, âdâb ve sünnetten ayırt etmemekteydiler. Haberlerin tearuzu, delillerin karşı karşıya gelmesi halinde ise kendilerine ait herhangi bir sözleri yoktu. Bunların istisnası olarak İbn Ömer [667], Hz. Âişe, Zeyd b. Sâbit’i (r. anhum) görmekteyiz. Bu yolun Medine’deki tabiîn nesli temsilcileri yedi fakîhtir [668]. Özellikle Medine’de Îbnu’l-Müseyyeb, Mekke’de Atâ b. Ebî Rebâh, Kûfe’de İbrahim (en-Nehaî), Şüreyh ve eş-Şa’bî, Basra’da el-Hasen zikre değer. Her iki yolun da bazı mahzurları vardır ve birinin kusurları ancak diğeri ile telafi edilebilir. Bu itibarla, bu iki yoldan birinin diğerinden müstağni olması düşünülemez. [666] Abdullah b. Abbâs: Rasûlullah'ın (s.a.) amcasının oğludur. Hıbru'1-ümme (ümmetin deryası) diye anihrdı. İlim ve hadisçe sahabenin en büyüklerindendi. Tâifte, H. 86 yılında yetmiş bir yaşında iken vefat etmiştir. [667] Abdullah b. Ömer b. el-Hattâb. Mekke'de küçükken babası ile birlikte müslüman olmuştur. Bedir ve Uhud'dan sonra gazalara katılmıştır. İbn Ömer, ilim ve amel yönünden müslümanların imamlarından biriydi, Çok fetva verenlerdendi. Sahabe arasında meydana gelen savaşlara bulaşmamıştı. Kendisi Rasûlullah'tan (s.a.) hadis rivayet etmiş, büyük sahabîler de kendisinden rivayette bulunmuşlardır. Rasûlullah'tan (s.a.) sonra, altmış sene yaşamış ve ömrünü fetva vermekle geçirmiştir. H. 73 yılında vefat etmiştir. [668] Fukaha-i seb'a (yedi fakîh) şunlardır: Saîd b. el-Müseyyeb, Urve b. ez-Zübeyr, el-Kâsım b. Muhammed, Hârice b. Zeyd, Ebû Bekir. b. Abdur-rahman, Süleyman b. Yesâr, Ubeydullah b. Abdullah b. Utbe. (Ç) |