๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Hüccetullahil Baliğa => Konuyu başlatan: Sümeyye üzerinde 19 Ocak 2011, 14:30:00



Konu Başlığı: Hırsızlık haddi
Gönderen: Sümeyye üzerinde 19 Ocak 2011, 14:30:00
Hırsızlık Haddi:

 

Allah Teâlâ şöyle buyurmaktadır:

"Hırsızlık eden erkek ve kadının, yaptıklarına karşılık bir ce­za ve Allah'tan (başkalarına) bir ibret olmak üzere ellerini kesin! Allah, izzet ve hikmet sahibidir.[279]

Rasûlullah (s.a.), Allah Teâlâ'nın indirmiş olduğu şeyleri açıklayıcı olarak gönderilmiştir. Nitekim bu, "İnsanlara, kendile­rine indirileni açıklaman için sana da bu Kur'ân'ı indirdik. [280] âyetinde ifade edilmektedir.  [281]                                                                 


Başkasının Malını Almanın Çeşitleri:

 

Başkasına ait olan malın alınması çeşitli şekillerde olur. Bun­ları şu şekilde sıralayabiliriz:

i. Hırsızlık,

ii.Yol kesicilik,

iii.Yankesicilik,

iv.Hiyânet,

v. Bulma,

vi. Gasb,

vii. Önemsenmeyerek terkedilen şeylerin alınması...

Bu durumda şerî hükümleri açıklamakla görevli olan Rasûlullah'ın (s.a.) hırsızlığın hakikatini, diğerlerinden ayrılacak şekil­de beyan etmesi gerekmiştir.

Bunlar arasım ayırmanın yolu, bu isimlerin hırsızlıktan fark­lı olan hakikatlarına bakmaktır. İnsanların örfünde bunların ay­rışması bu şekilde olur. Sonra hırsızlık munzabıt ve herkes tara­fından bilinen özelliklerle zabturapt altına alınır. Böylece o, diğer­lerinden ayrılır ve ondan kaçınma sağlanır.

Yol kesme, yağmalama, eşkiyalık (hırâbe), mazlumlara nis-betle, kuvvete dayanmayı, müslüman toplumun imdada yetişeme-yeceği bir zaman ve mekânın seçimini bildiren isimlerdir.

Yankesicilik, herkesin gözü önünde, kimseye çaktırmadan ka­pıp kaçmayı ifade eder.

Hiyânette, daha önceden mevcut bulunan bir ortaklık ya da gösterilen bir kolaylık ve tasarrufa dair verilen izin manası vardır.

Bulma (iltikât) ise, koruma altında olmayan malın alınması­dır.

Gasb, mazluma nisbetle harp-darp bulunmayan, ancak cedele ve meselenin yetkililere götürülemeyeceği, dolayısıyla da işin içyü­zünün ortaya çıkmayacağı zannına dayalı olarak galebe çalma an­lamı ifade eder.

Önemsememe ve takva azlığı, örfen esirgenmeyen ve insanlar arasında dayanışma halinde kullanılan -su ve odun gibi şeylerhakkında olur. Bu itibarla Rasûlullah (s.a.), bu isimlerin hakikat­lerini beyanla, onlardan kaçınma gereğini beyan eylemiştir. [282]




[279] Mâide5/38.

[280] Nahl 16/44.

[281] Şah Veliyyullah Dihlevî, Hüccetullâhi’l-Bâliğa İslâm Düşüncesinin İlkeleri, İz Yayınları: 2/513.

[282] Şah Veliyyullah Dihlevî, Hüccetullâhi’l-Bâliğa İslâm Düşüncesinin İlkeleri, İz Yayınları: 2/513-514.