Tabunun Sünneti Sahifelere Yazması

B. Tabunun Sünneti Sahifelere Yazması

Tabiin kuşağındaki hadis yazımı, sahabe dönemindekindendaha geniş bir alana yayıldı. Zira yazma işi, bu dönemde müslüman coğrafyanın her tarafına yayılan ilim halkalarının ayrılmaz bir parçası haline gelmişti.

Bu dönemde hadis yazmanın yaygınlaşmasının nedenlerinden bazılarını şöylece sıralayabiliriz:

1. Rivayetlerin yayılıp, isnadların uzaması ve ravilere ait i-sim, künye ve neseplerin çok olması

2. Sahabe ve tabiin büyüklerinden sünnet hafızı birçok kişinin vefat etmesi üzerine sünnetin kaybolmasından endişe duyulması

3. Yazının yaygınlaşması ve muhtelif ilimlerin çoğalmasıyla birlikte ezber melekesinin zayıflaması

4. Bidat ve sapmaların ortaya çıkması ve yalanın yaygınlık kazanması. Bunun sonucu olarak sünneti muhafaza edip, haricî unsurlann karışmasını önlemek maksadıyla sünneti tedvin faaliyetlerine başlandı.

5. Yazıya sıcak bakmama sebeplerinden birçoğunun zail olması.

Bu dönemde sayılamayacak oranda sahifelerin yazıldığı bilinmektedir. Dr. Mustafa el-A'zamî bunların önemli bir kısmını Dirâsâtun fi'I-Hadisi'n-Nebevî adlı kitabında zikretmiştir.[285]

Bu dönemde yazılan sahifelerden birkaçını zikretmekle yetinceğiz:

1. İbni Abbas'ın öğrencisi Said b. Cübeyr'in sahifesi veya sahifeleri[286]

2. Beşîr b. Nehîk'in Ebu Hureyre ve diğerlerinden yazdığı sahife[287]

3. İbni Abbas'ın öğrencisi Mücahid b. Cübeyr'in sahifeleri.

Ebu Yahya el-Kunâsî der ki: "Mücahid beni odasına çıkarıp, bana kitaplarını getirirdi, Ben de istinsah ederdim.[288]

4. Cabir b. Abdullah'ın öğrencisi Ebu'z-Zübeyr Muhammed b. Müslim b. Tedrus el-Mekkî'nin sahifesi. Ebu'z-Zübeyr, sahi-fenin birini Cabir'den birini de Cabir dışında başkalanndan rivayet ediyordu. [289]

5. Zeyd b. Uneyse er-Ruhâvî'nin sahifesi. [290]

6. Ebu Kılâbe'nin ölümü anında Ebu Eyyüb es-Sahtiyânî'ye verilmesini vasiyet ettiği sahife. [291]

7. Hişamb. Urve b. ez-Zübeyr'in sahifesi[292]

8. Ebu Eyyûb b. Ebu Temime es-Sahtiyânî'nin sahifesi[293] Bunların haricinde de tabundan rivayet edilen birçok sahife

bulunmaktadır. Hicrî ikinci ve üçüncü asırda yapılan tedvin ve tasnif faaliyetlerinde birinci esas olarak sahabe sahifelerine, i-kinci olarak bunlara yani tabiin sahifelerine başvurulmuştur.[294]

[285] Dördüncü babın 2. ve 3. fasıllarına bakılabilir, 1/143-320

[286] Takyîdu'l-İlm, 102-103; Darimî, Sünen, Babu Men Rahhasa fi Kitabeti'l-İlm

[287] Takyidu'1-İlm, 101; Darimî, Sünen, Babu Men Rahhasa fi Kitabeti'1-İlm

[288] Takyidu'1-İlm, 105

[289] Bkz. Ekrem Ziya el-Ömerî, Bunusun fi Tarihi's-Sünne, 130; el-A'zamî, Dirâsât fi'I-Hadisi'n-Nebevî, 1/203

[290] Bu sahifeden on altı varak Şam'ın Zahiriye Kütüphanesinde bulunmaktadır. Bkz. el-Ömerî, Buhûsun fi Tarihi's-Sünne, 230

[291] Bkz. A'zamî, Dirâsâtfi'l-Hadisi'n-Nebeuî, 1/144

[292] Bu sahifeden on altı varak Şam'ın Zahiriye kütüphanesinde bulunmakta^ dır. Bkz. Ekrem Ziya el-Ömerî, Buhûsun fi Tarih i's-Sünne, 230

[293] Bu sahifeden on beş varak Şam'ın Zahiriye kütüphanesinde bulunmaktadır. Bkz. Ekrem Ziya el-Ömerî, Buhûsun fi Tarihi's-Sünne, 230

[294] Muhammed Salih Ekinci, Hüccet Değeri ve Tedvin Açısından Sünnet, Rağbet Yayınları: 113-115.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın