Gusül

Hidaye Tercümesi / Gusül

Abdest Ve Gusülde Kullanilmasi Caiz Olan Ve Olmayan Sular
Kuyular Hakkında.
Artıklarla Diğer Bazı Şeylerin Hükmü Hakkında Bir Fasıl

GUSÜL BABI

(Gusülde ağız ve burnun içleri ile vücudun hepisîni yıkamak farzdır.) İmam-ı Şafiî´ye göre ağız ile burnun içini yıkamak sünnettirler. Çünkü Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem); On şey fıtrat (yani sünneUtendir» ([1]) diye buyururken ağız ile burnun içini yıkamayı o on şeyden saymıştır. Bunun içindir ki bunlar abdestte de sünnet olmuşlardır. Biz ise; «Eğer cünüp iseniz temizlenin- ([2]) diye buyurulmuştur. Temizlenmek ise, suyun ulaşabildiği vücudun her yerini yıkamakla olur. Fakat abdest öyle değildir. Çünkü onda yüzün yıkanması emredilmiştir. Ağız ve burnun içleriyle yüzleşme olmadığı için bunlar yüzden sayılmazlar. Yukarıda geçen hadis de kişinin abdestsiz olduğu zamana mahmuldür. Zira Peygamber Efendimiz bir hadiste. «Bunlar cünüplükten yıkanmada farz, abdestte sünnettirler.» ([3]) buyurmuştur.

(Gusletmek istiyen kimsenin, önce ellerini, sonra avret yerlerini yıkaması, sonra -eğer vücudu üzerinde bir necaset varsa- o necaseti gidermesi, sonra -ayakları dışında- namaz için abdest alır gibi bir abdest alması sonra suyu başına ve vücudunun diğer yerlerine -üç defa- dökmesi, sonra durduğu yerden ayrılıp ayaklarını yıkaması sünnettir.) Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)´in eşi Hz. Meymûne (Radıyallâhü anhâ) Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)´in bu şekilde guslettiğini rivayet etmiştir. Kişinin yıkandığı yerden ayrılıp ondan sonra ayaklarını yıkamasının sebebi: Çünkü yıkandığı yerde biriken suyun içinde ayaklarını yıkamasının bir faydası yoktur. Şayet yıkandığı yer yüksek olduğu için orada su birikmiyorsa, o zaman ayaklarını yıkamayı sonraya bırakmaz. Üstüne su dökmeden önce vücudu üzerindeki necaseti gidermesinin sebebi de, necasetin suyun değmesiyle yu-muşayıp vücudun diğer yerlerine dağılmasını önlemektir.

(Kadının, guslederken saç örgülerini açması gerekmez.) Zira Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem), eşi Ü m m ü Seleme (Radıyallâhü anhâ)´ya; «Suyun, saçının diplerine ulaşması sana yetmez mi?- ([4]) buyurmuştur. Sahih olan kavle göre kadına, saç örgülerinin içini ıslatması da gerekli değildir. Fakat sakalın içini ıslatmak -bir zorunluk bulunmadıkça- gerekir.[5]

Guslü Gerektiren Şeyler De Şunlardır.

1- İster erkek, ister kadın, ister uyanıkken, ister uykuda olsun, kişiden meninin atarak ve şehvetle çıkması.) İ m a m -ı Ş â-f i î´ ye göre meninin çıkması ne şekilde olursa olsun gusîü gerektirir. Zira Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem);Su ancak sudan (yani gusül ancak meniden) lâzımgelir.- ([6]) buyurmuştur.

Biz diyoruz ki: Cenâb-ı Hak. cünüp olan kimseye yıkanmayı emir buyurmuştur. Cünüplüğün de sözlük anlamı meninin şehvetle çıkmasıdır. Nitekim Araplar »Falanca adam cünüp oldu- dedikleri zaman -Kadınla cinsel ilişkide bulundu- demek isterler. î m a m-ı Şafii´ nin dayandığı hadis de meninin şehvetle çıkması haline mahmuldür. Zira hadisteki ikinci «su- kelimesi amm olup mezi, ve-di ve şehvetle çıkan ve çıkmayan menilerin ikisine şâmil bulunduğundan, bu mânâda kalması mümkün değildir. O halde ondan murat, en has mânâsı olan şehvetle çıkan menidir.

Sonra, imam Ebû Hanife ile İmam Muham-m e d´ e göre muteber olan, meninin şehvetle yerinden aynlması- dır. İmam Ebû Yûsuf´a göre ise, şehvetle çıkması da şarttır. Zira gusül lâzımgeimek -hem şehvet ve hem de meninin çıkması olmak üzere- iki şarta bağlıdır. O halde bu iki şart bir arada olmayınca hüküm terettüp etmez. İmam Ebü Hanife ile İmam Muhammed ihtiyatlı davranarak ekseriyeti nazara almışlardır. Zira meni şehvetle yerinden ayrılınca ekseriyetle şehvetle çıkar da, şehvetle yerinden ayrılıp da, şehvetsiz olarak çıkması çok ender vâki olur. Bunun için ihtiyatın gereği, her iki durumda da gusül lâzım gelmesidir.

2 –(Erkek ile kadının tenasül uzuvlarının birbirine rastlaması.) Zira Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem); «İki sünnet yeri birbirine rastlayıp kertik kaybolunca -meni insin inmesin- gusül lâzım gelir- ([7]) buyurmuştur. Ayrıca, iki tenasül uzvu birbirine rastlarken –ekseriyetle- meni çıktığı için olabilir ki çıkar da, kişi farkında olamaz. Bunun için, meni çıkmasa bile, guslü gerektirmede iki tenasül uzvunun birbirine rastlaması, meninin çıkması yerine kâim olmuştur. Erkek zekerinin bir başkasının makadına da girmesi guslü gerektirir. Çünkü bu da meninin çıkmasına kuvvetli bir sebeptir. Bu durumda yapana gusül lâzım geldiği gibi, ihtiyatan yapılana da lâzım gelir. Fakat hayvanlarla veya hut insanın iki avreti dışında kalan diğer yerleriyle cima eden kimseye -eğer menisi çıkmazsa- gusül lâzım gelmez. Çünkü bu hallerde meninin çıkmasına yolaçan sebep zaiftir.

3- (Kadının aybaşı hali.) Zira Cenâb-ı Hak (Azze ve Celle) :i «Kadınlara, temizlenmedikçe yaklaşmayınız» ([8]) buyurmuştur.

4-( Loğusalık.) Çünkü loğusalığın guslü gerektirdiğinde icma vardır. (Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) Cuma, iki bayram ve Arefe günlerinde ve ayrıca ihrama girerken gusletmeyi sünnet kılmıştır.) K u d u r i´ nin sünnet dediği bu gusüllere kimisi müstahap demiştir, imam Muhammed de Cuma gus-!ü hakkında -İyidir- tabirini kullanmıştır, t m a m Mâlik de;«Cuma namazına gitmek istiyen kimse gusletsin ([9]) hadisine dayanarak Cuma guslünün vâcib olduğuna kail olmuştur. Biz ise; «Kim ki Cuma günü abdest alırsa, çok güzel bir şey yapmış olur ve kim ki guslederse, onun yaptığı, daha üstün sevaphdır- ([10]) hadisine dayanıyoruz. Zira bu hadis ile taarruz eder gibi görünen imam Mâlik´in hadisi ya nedbe mahmuldür, ya da mensuh-tur.

imam Ebû Yûsuf´a göre Cuma gusiünün sünnet olması Cuma namazı içindir ve sahih olan görüş budur. Çünkü namazın fazileti vaktin faziletinden daha üstündür. Hem de temizlik namazın şartıdır. Hasan İbn-i Ziyad ise: -Cuma gus-lünün sünnet olması Cuma gününün fazileti içindir- ([11]) demiştir.

Cuma gününde olduğu gibi bayram günlerinde de biraraya gelen insanların birbirlerinin kir kokusundan rahatsız olmamaları için gusletmek müstahaptır. Arefe günü ile ihrama girerken gusletmenin niçin sünnet olduğunu -Allah izin verirse- Hacc menâsiki bahsinde anlatacağız.

(Mezi ile vedinin çıkmasından dolayı gusül lâzım gelmez. Bunların çıkması ile sadece abdest bozulur.l Çünkü Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem)-Erkeklik gücüne sahip olan herkes mezilenir. Me-ziden sadece abdest almak gerekir» ([12]) buyurmuştur. Vedi, bevil den sonra çıkan kalın bir vebildir. Bunun için o da bevil hükmündedir. Meni, beyaz, kalın ve çıkması ile şehvet kırılan bir sudur. Mezi de beyazımsı ve ince olup erkek, kadınla öpüşüp oynaşırken çıkan bir sudur. Bu tarifler H z. Â i ş e (Radıyallâhü anhâ) ´dan gelmiştir.[13]

Abdest Ve Gusülde Kullanilmasi Caiz Olan Ve Olmayan Sular

{Dere, çeşme, kuyu, deniz ve yağmur sulan ile abdest alınabilir ve gusül edilebilir.) Zira Cenâb-ı Hak;

-Biz göklerden temizleyici bir su indirmiş bulunuyoruz- ([14]) buyurmuştur. Peygamber Efendimiz (Sallallahü Aleyhi ve Sellem) de; -Su temizleyicidir ve onun rengini, ya da tad veya kokusunu değiştirmedikçe hiç bir şey onu necis kılmaz» ([15]) ve deniz hakkında da; «O, suyu temizleyici ve murdarı helâl olan şeydir- ([16]) diye buyurmuştur. -Su- da denildiği zaman ondan yukanda geçen sular anlaşılmış olur.

(Ağaç ve meyvalardan sıkılıp çıkarılan sular ise abdest ve gusül-de kullanılamaz,) Çünkü bu tür sulara yalnız -su- denilemez ve su bulunmadığı zaman teyemmüm etmekle emrolunmuşuzdur. Bu tür sular, hakiki ve hükmi necasetleri gidermede suyun gördüğü işi gördükleri için suya her ne kadar kıyas edilebiliyorsa da, abdestsizli-ğin ne hakikî ve ne de hükmi bir necaset olmayıp abdest uzuvlarını yıkama vücubunun taabbüdi olduğundan onda nassm dışına çıkılamaz. Fakat budanmış üzüm ağacından damlayan su ile-1 m a m Ebû Yûsuf´un «Cevami-inde söylediğine göre — abdest alınabilir. Çünkü bu, sıkma ile elde edilen bir su değildir. Kuduri, sıkmayı şart koşmakla buna işaret etmiştir,

(Sirke, çorba, etsuyu, gülsuyu, sulu sebze yemekleri ve diğer içecekler gibi, başka şeylerin karışması ile su özelliğini yitiren sularla abdest alınamaz.) Çünkü bunlara su denilemez. Sulu sebze yemeklerinden maksat, sebzenin, içinde pişmesiyle suyu kalınlaşmış olan yemeklerdir. Zira ateşe koymaksızm içindeki sebzenin rengini alan su ile abdest alınabilir.

(Sel suları gibi, bulanık veyahut, içine süt, safran, sabun gibi yabancı ve fakat necis olmayan bir maddenin karışması ile vasıflarından biri değişen bir su ile abdest ve gusül alınabilir.) 1 m a m -1 Şâfiİ (Allah rahmet eylesin) :

«Safran suyu ve benzeri gibi, toprak cinsinden olmayan bir şeyin, içine karışması ile rengi değişen su ile abdest alınamaz. Zira bu suya «su- denilemez. Nitekim ona -su» değil, «Safran suyu- denilir. Fakat toprak cinsinden olan herhangi bir şey öyle değildir. Çünkü su hiç bir zaman topraktan an olamaz» demiştir. Biz diyoruz ki :

Safran ve benzerinin karışması ile su, suluktan çıkmadığı gibi onun -ayran, sirke ve çorba gibi- «Su»dan başka bir adı da yoktur. Ona «Safran suyu- dememiz, «Kuyu» veya -Çeşme suyu» dememiz kabilindendir. Suyun kuyu veya çeşmeye izafesi suya nasıl suluktan başka bir vasıf kazandırmıyorsa,, bu da Öyledir. Bir de, suyu topraktan korumak mümkün olmadığı için, ona az miktarda kansan ...
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın