|
Konu Başlığı: Hukuk literatürünün gelişimi Gönderen: Sümeyye üzerinde 26 Şubat 2011, 15:29:48 5) Hukuk Literatürünün Gelişimi Pek zengin olan İslâm hukuk literatürü, İslâm Hukuk Tarihi çalışmalarında ve derslerinde genellikle ihmal edilen başka bir önemli konudur. İslâm tarihinin uzun gelişme çizgisi içinde fukaha da fıkhın gelişim doğrultularına ve ihtiyaçlara uygun biçimde eser vermiştir. Önce usul ve füru alanlarında genel ve kapsamlı eserler yazılırken, daha sonraları hem fukahanm özel merak ve eğilimleri, hem de belirli düzeydeki düşünsel ve medeni gelişimden sonra hissedilen ihtiyaç dolayısıyla, belirli konulara özgü eserler verilmiştir. Fıkıh literatürü alanında usul, füru, hilaf, kavaid-eşbah ve nezair, hikmet-i teşri, fetava, el-ahkamu's-sultaniyye, siyaset-i şer'iyye, siyer, evkaf, edebu'l-kadi, edebu'l-müfti, harac/emval, hisbe, feraiz ve tabakatu'l-fukaha özellikle belirtilmelidir. İlgili dönemde bu konularda doğan literatür ve yazılan ana eserler yeterince ele alınmalı, hatta özellikle ve öncelikle usul ve îüru ile ilgili temel kaynaklar dersliğe getirilerek uygulamalı biçimde özgün nitelikleriyle tanıtılmalıdır. Bu türden uygulamalar, hem anlatılanları hayali olmaktan çıkarır, hem de ana eserleri yakından tanıyan ve gören öğrencileri rahatlatır ve yüreklendirir. Böylelikle de ilgilerini tanıtılan eserlere yöneltmelerini sağlayabilir. Hukuk literatürü konusunda son olarak, risale geleneğini hatırlamak gerekir. Belirli bir konuda derinlemesine inceleme anlamına gelen risale, fıkıh alanında da rağbet görmüştür. Bu konuda temayüz etmiş fukahaya İbn Nuceym, Suyuti, İbn Teymiye, Kemalpaşazâde ve İbn Abidin örnek verilebilir. Risale geleneği, ayrıca dönemin tartışma konularını da yansıtır. Bu bakımdan, incelenen ve işlenen dönemin tartışma konularını ve düşünce doğrultularını, bir ölçüde bu dönemde verilen risale türü eserlerden de izlemek mümkündür. |