Taziye
 

1. Erkeklere olduğu gibi, hanımlara da cenaze sahiple­rine taziyede bulunmak, acılarını hafifletmek, onları Allah'ın takdirine razı olmaya ve sabra teşvik etmek meşru kılınmıştır. Bunlar, Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem)'den nak­ledilen davranışlardır. Taziyede bulunanlar, imkânları nispetinde bu amaçları gerçekleştirmeye çalışmalıdır. Şeriata aykırı davra­nışlarda bulunmamalıdırlar. Nitekim Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'Bir musibete uğrayan mümin kardeşini tazi­yede bulunana Allah yeşil bir cübbe giydirir. Kıyamet günü (o kişi) bununla mutlu olur. Orada bulunanlar, «bundaki mutluluk nedir?» derler; «ona gıpta edilmesidir» buyrulur.[294]

Taziyede söylenenle ilgili rivayet:

Liîlâhi mâ ahaze ve leh ûmâ a'tâ ve kullu şeyin indehû bi ecelin musemmâ ... feltasbir, veltahtesib Allah'ın aldığı ve verdiği her şey kendisine aittir. Her şeyin, Allah katında belirli bir eceli vardır. 'Sabret[meli]sin ve sevabını arzula[malı]sın!.[295]

2. Taziye için matem mekânlarında toplanılması, erkek­lere de, hanımlara da mekruhtur. 'Çünkü bu, hüznü artırır ve külfet oluşturur.[296] Cerîr bin Abdillah (radiyallâhu anh) anlatı­yor; 'biz ölünün evinde toplanılmasını ve yemek yapılmasını, ölü için dövünmek!niyâhat olarak görürdük.[297] Dolayısıyla matem yerlerinde, bu tür toplantılar düzenlemek, taziyenin meşru­iyetine uymaz. Çünkü taziye, başsağlığı dilemek için meşru kılınmıştır.

3. Cenaze ailesinin, taziyeye gelenler için yemek hazırla­ması -bir önceki hadisten dolayı- mekruhtur. Aynı zamanda sünnete aykırıdır. Çünkü sünnet olan, cenazenin akrabalarının ve komşularının, cenaze ailesi için yemek hazırlamalarıdır.

Abdullah bin Ca'fer (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Rasulul-lah (sallallâhu aleyhi ve seilem) Cafer'in ailesi için yemek ha­zırlayınız. Çünkü onların başına, kendilerini meşgul eden bir iş gelmiştir [298] buyurdu. Bu rivayet zayıf olmakla birlikte, Aişe (radiyallâhu anhâj'nın rivayetiyle teyit edilmiştir. Âişe {radiyal­lâhu anhâ) kendi ailesinden biri vefat ettiği zaman, bir çömlek bulamaç pişirilmesini emrederdi. Sonra da tirit yapılır; bulamaç onun üzerine dökülürdü. Daha sonra da Âişe (radiyallâhu anhâ) oradaki kadınlara «bundan yiyiniz; çünkü ben Rasulullah (sallal­lâhu aleyhi ve sellem)'i; «bulamaç hastanın kalbini rahatlatır ve üzüntüyü hafifletir» buyururken işittim' derdi.[299]


[294] İbn Ebî Şeybe, el-Musarmef, 12073; Abdurrezzâk, el-Musannef, 6074; Albânî, Hasen olarak derecelendirin iştir. Bkz. el-huâ, 764.

[295] Buhârî, 1224; Müslim, 923.

[296] Şafiî, el-Ümm, 1/248.

[297] İbn Mâce, 1612; Ahmed, 2/204; Zayıf senetle rivayet edilmiştir.

[298] Ebû Dâvûd 3132; Tirmizî, 998; İbn Mâce, 1610; Zayıf senetle rivayet edilmiştir.

[299] Buhârî, 5417; Müslim, 2216.