Kurbanlıklar:
 

Tanımı: Kurban bayramı ve teşrik günlerinde, Yüce Alİah'a yakınlaşmak arzusuyla boğazlanan hayvanlardır. Kurbanlık hay­vanlar, deve, sığır ve koyunlardır.

Hükmü: Alimlerin çoğunluğu, Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem)'in uygulamasını örnek alarak, kurban kesmenin müstehap olduğunu belirtmişlerdir. Enes (radiyallâhu anh) anlatıyor; "Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) boynuzlu alaca iki koç kurban etti. Onları kendi eliyle kesti. Besmele çekti. Tekbir getir­di. (Keserken) ayağını da onların boyunlarının üzerine koydu.[100]

Ümmü Seleme (radiyallâhu anhâ) anlatıyor; 'Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) buyurdu ki; "(Zilhicce ayının) onun­cu günü girdiğinde, biriniz kurban kesmek istediği zaman, saçın­dan ve derisinden hiçbir şeye dokunmasın.[101]

Ebû Hanîfe -rahimehullah- ve bazı âlimler, kurban kesme­ye gücü yetenler İçin, kurbanın vacip olduğunu belirtmişlerdir. Bunu açıkça ve dolaylı olarak ifade eden deliller zikretmişlerdir. Fakat kurbanın vucubiyetini açıkça ifade eden delillerin, sarih olanları zayıf; sahih olanları ise sarih değildir. İbn Hazm; 'Hiçbir sahabeden, kurban kesmenin vacip olduğu sahih olarak nakle-dilmemiştir' der. Mâverdi; 'Sahabelerin rivayetleriyle, vacipliğin kalktığına dair icma oluşmuştur' der.[102]

Kurban Kesme Vakti: Kurban bayramı namazından son­ra teşrik günlerinin sonuna kadar devam eder. Kurban bayramı namazından önce kurbanlarını kesenler, kurbanlarını iade eder­ler. Çünkü Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'Namaz­dan Önce kurbanlarını kesenler, onların yerine başka kurban iade etsinler. (Namazdan önce) kesmeyenler, kurbanlarını kes­sinler.[103]

Kurban Kesme Yeri: Kurbanların -açık- namazgahlarda

kesilmesi müstehaptır. özellikle imamların, insanlara kurban kes­me vaktinin geldiğini bildirmesi için namazgahta kesmelidir. İbn Ömer (radîyallâhu anh) anlatıyor; 'Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) kurbanlarını namazgahta keserdi.[104] Kurbanlar her yerde kesilebilir.

Hanımlar İçin kurban kesmek meşrudur. Erkekler, hanımlarının yerine kurban kesebilirler:

Aişe (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Mina'da iken bana sığır eti getirildi. Ben; 'bu ne?' dedim. RasuluUah (sallallâhu aleyhi ve sellem) hanımları için sığır kurban etti' dediler.[105]


[100] Buhârî, 5558; Müslim, 1966.

[101] Müslim, 1977.

[102] El-Muhaüâ, 7/358; e/-Hâof, 19/85.

[103] Buhârî, 5562; Müslim, 1960.

[104] Buhârî, 5552.

[105] Buhârî, 5548; vdğ.