Kurban Kesenin, Kurbanından Yemesi:
 

1. Kurban sahipleri, kurbanlarını yerine ulaştırdıktan son­ra kurbanlarından yiyebilirler. Çünkü Yüce Allah; ',.. Onlardan yiyiniz, yoksullara ve fakirlere yediriniz [629] buyurmuştur. Câbir (radiyallâhu anh-J'm rivayetinde, Peygamberimiz (sallallâhu aley­hi ve sellem) kurban eti pişirildikten sonra etinden yemiş, çorba­sından içmiştir.[630]

Bu hüküm, temettü ve kıran haccı kurbanları için de böyle­dir. Ceza ve fidye kurbanlarının etlerinden kesenler yiyemezler. Çünkü bu kefaret hükmündedir.[631]

2. Bineğe ihtiyacı olan kimsenin kurbanlığa (deve vs.) bin­mesi caizdir. Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve seilem)'e kurban­lıklara binilmesinin hükmü sorulduğunda;  'zorunlu kaldığınız durumlarda, bir başka binek buluncaya kadar, onlara eziyet et­meksizin binebilirsiniz' buyurmuştur.[632]

3. Kurban kesiminden dolayı kasaba kurbanlıktan ücret verilmez. Ancak kasaba ücreti ödendikten sonra kurbanlıktan verilmesi caizdir. Ali  (radiyallâhu anh)  anlatıyor;   'Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) develerine bakmamı, derilerini ve yularlarını infak etmemi ve kasaba bunlardan hiçbir şey verme­memi bana emretti. 'Biz kasaplara kendi yanımızdan ücretlerini veririz' dedi.[633]

 

Vacip Kurbanı Kesecek Paraya Sahip Olunamadığında;
 

Bu durumda olanlar, hac günleri içerisinde üç gün, ülkele­rine döndüklerinde de yedi gün oruç tutarlar. Nitekim Yüce Al­lah; '... Emin olduğunuz vakit kim hac günlerine kadar umre ile faydalanmak isterse, kolayına gelen bir kurban kesmek gerekir. Kurban kesemeyen kimse, hac günlerinde üç, memleketine dön­düğü zaman yedi olmak üzere oruç tutar ki, hepsi tam on gün­dür.[634]

 
Hac Günlerinde Tutulması Gereken Üç Günlük Oruç, Hangi Günlerde Tutulmalıdır?
 

İbn Ömer ve Aişe (radiyallâhu anhumâ)'nın rivayetlerinden sahabelerin bu orucu, teşrik günlerinde tuttukları anlaşılmakta­dır. Nitekim bu rivayette şöyle demekteler; 'Teşrik günlerinde kurban bulamayanların dışında, hiç kimsenin oruç tutmasına izin verilmemiştir.[635]

Hac aylarında, umre (temettü haccı umresi) için ihrama girilen günden itibaren bu orucun tutulabileceğini, bazı âlimler söylemiştir. Hanefi ve Hanbeli mezheplerinin görüşü de böyledir. Şeyhu'Uslam bu görüşü tercih etmiştir. Bu orucun Zilhicce ayı­nın 7-8 ve 9'uncu günleri tutulması müstehaptır.

İmam Ahmed bin Hanbel ise üç günlük orucun Zilhicce'nin 7'sinde bitirilmesini müstehap kabul etmiştir. Çünkü Arefe günü oruç tutulması sünnete aykırıdır. Allah kabrini nurlandırsın, Alla-me Bin Bâz da bu görüşü tercih etmiştir.

İhtiyatlı olan, bu orucun üç günlük teşrik günlerinde tutul­masıdır. Çünkü bu orucun, teşrik günlerinden sonrasına bırakıl­ması caiz değildir. ~En doğrusunu Allah bilir-.


[629] Hac, 28.

[630] Müslim, 1218; İbn Mâce, 1036.

[631] Bkz. Mecmûul-Fetâuâ, 26/82.

[632] Müslim, 1324; Ebû Dâvûd, 1761; Nesâî, 2/147.

[633] Müslim, 1317; Buhârî, 1707.

[634] Bakara. 196.

[635] Buhârî, 1997.