Kadınlara Bakmanın Mubah Olduğu Durumlar:
 

1.  Nişanlanmak İçin Bakmak:
 

Âîimier, evlenmek niye­tiyle bir kadına bakmanın mubah olduğu konusunda ittifak et­mişlerdir. Bunun hikmeti, sonrasında pişmanlık duymaması için evleneceği kişiyi görmesi, evliliğe uygun bulmaması veya isteme­mesi durumunda nikâha zorlanmaması ve reddedilme durumun­da telâfisinin daha kolay olmasıdır. Daha da önemlisi, evliliğin uygun görülmesi durumunda istek ve heyecanla gerçekleşme­sidir. 'Hikmetli kişi, yapacağı işin hayırlı mı, şerli mi olduğu belli oluncaya kadar o işe kalkışmayandır.[246] Nişan hükümleriyle il­gili açıklamalar ileride zikredilecektir. -İnşallah-

 

2. Tedavi Amacıyla Bakmak:
 

Kadınlara, kadın doktor­ların bakması asıldır. Fakat erkek doktorların, ihtiyaç durumun­da ve belirli şartlarda kadınların rahatsızlık hissettikleri yerlerine bakmalarının caiz olduğu konusunda âlimler ittifak etmişlerdir.

Zaruret durumunda kadın doktorların, erkek hastalan tedavi etmeleri caizdir. Er-Rebî bin Muavviz (radiyallâhu anbâ) anlatı­yor; 'Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) ile birlikte savaşlara katılıyorduk. [Hanımlar olarak] Topluluklara su dağitıyor, hizmet ediyor, şehitleri ve yaralıları Medine'ye götürüyorduk.[247]

Günümüz muayenehanelerinde yapıldığı gibi bu konuyu genişletmemek gerekir. Alimler, erkek doktorların, hasta hanım­lara bakmalarının caiz olması için bir takım şartlar belirlemişler­dir. Bunlardan bazıları:[248]

1. Kadınların tedavisinde, kadın doktorların öncelenmesi -özellikle de avret yerlerinin açılması gerektiği durumlarda- şarttır. Ancak kadın doktorun bulunamaması veya ona ulaşılamaması durumunda zaruret nedeniyle erkek doktor caiz olur.

2. Doktor ahlakında ve dini yaşantısında güvenilir olmalı­dır.

3. Doktor hasta kadınla yalnız kalmamalıdır. Kadının mahre­minin veya güvenilir başka bir kadının daha bulunması şarttır.

4. Doktorun bakma ve dokunuşu, tedavi için gerekli yerle­rin dışına taşmamalidir. Bu durumda kadın, tedavi için bakılması gerekmeyen vücudunun diğer kısmını örtmelidir.

5. Rahatsızlık nedeninin, tedaviyi gerektiren bir hastalık, ağ­rılar, korkulacak derecede aşırı zayıflık gibi rahatsızlıklar olmalıdır. Güzelleşmek, fazla kilolarından kurtulmak veya sağlık kontrolün­den geçmek gibi nedenlerle kadınların, erkek doktorlara mua­yene olmaları kesinlikle caiz değildir. Çünkü bu gibi nedenlerle zaruret oluşmaz.

 
3. Hâkim Ve Şahitlerin Bakması:
 

İstisna durumlarda oluşan zaruretler nedeniyle hâkim ve şa­hitlerin kadına bakmaları caizdir. Bir kadının lehine veya aley­hine şahitlik etmek veya hâkim ikrarıyla veya şahitlerin o kadını tanımasıyla karar vermek için kadına bakmak caizdir. Çünkü bu durumda başka çare yoktur. Zaruretler, mahzuratı/sakıncali şey­leri mubah kılar.[249] Şayet şahitler, kadını peçeli olarak tanıyabili-yorlarsa, yüzünü açmaya gerek kalmaz.

 
4. Alışveriş Ve Benzeri Muamelelerde Bakmak:
 

Alış verişlerde ve diğer bazı işlemlerde, kadının tanınması, diğerlerinden ayırt edilebilmesi, tahsilat ve yapılan işlemle so­rumlu tutulabilmesi için zorunlu olarak bakılması gerekmektedir. Bu nedenle âlimler, muamelelerde kadına bakmanın caiz oldu­ğunu belirtmişlerdir. İmam Nevevî der ki; 'Şahitlik ve alış veriş esnasında erkeğin, yabancı bir kadının yüzüne bakması, aynı şe­kilde kadının da, erkeğin yüzüne bakması caizdir.[250]


[246] Huccetu'l-Lâhi'l-Bâliğa, 2/124.

[247] Buhârî,2883.

[248] Bkz. Ahkâmı'I-Avreti ue'n-Nazarİ, 344 ve sonrası.

[249] Bkz. Ahkâmi'I-Aureti ve'n-Nazari, 350.

[250] El-Mecmûu, 16/139.