Bakışmalarla ilgili bazı konular



I. Erkeğin, Mahremi Olmayan Bir Kadına Bakması:
 

Zaruret olmadıkça erkeklerin, kadınlara bakması haramdır. Yüce ALLAH, gözleri sakınmayı emretmiştir. 'Mümin erkeklere, gözlerini (haramdan) sakınmalarını, ırzlarını korumaları söyle. Çünkü bu kendileri için daha temiz bir davranıştır. Hiç kuşkusuz ALLAH, onların yapmakta olduklarından haberdardır.[239]

İbnu'l-Kayyim der ki; 'Irzı korumak için, öncelikle gözleri korumak gerektiğinden âyette önce 'gözleri sakınmak' zikredil­miştir. Vesile olması nedeniyle haram kılınanlar, tercihi gerektiren maslahat durumunda mubah olurlar. Ancak fitne ve fesat çık­masından endişe edildiğinde, tercihi gerektiren maslahatlar ha-ramlığa engel olamaz. Sânı Yüce ALLAH, 'gözleri sakınmayı' her şart ve durumda geçerli olmak üzere mutlak zikretmemiştir. Bazı durumları istisna anlamı veren min' lafzıyla zikretmiştir. Fa­kat kendilerine helal olanlar dışında, 'ırzı korumayı' her şart ve durumda geçerli olmak üzere mutlak olarak emretmiştir.[240]

2. Ibn Abbâs (radiyaîlâhu anh) anlatıyor; '... el-Fadl bin Ab-bâs, Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem} 'in bineğinin arkasın­da iken Has'am kabilesinden bir kadın geldi ve fetva istedi. Fadl kadına, kadın da ona bakmaya başladı Güze! bir kadındı Bunun üzerine Peygamber (sallallâhu aleyhi ue sellem) Fadl'ın yüzünü diğer tarafa çevirdi.[241] Bu hadiste, yapılan hareketin Peygambe­rimiz tarafından engellenmesi ve inkârı söz konusudur.

3. Cerîr bin Abdullah (radiyaîlâhu anh) anlatıyor; 'Rasululhh (sallallâhu aleyhi ue sellemj'e ansızın görme hakkında sordum; bana bakışlarımı (başka tarafa) çevirmemi emretti'.[242]

4. İbn Bureyde, babasından naklediyor; 'Rasulullah (sallallâ­hu aleyhi ve sellem); «Ey Ali! Bir bakışa ardından bir bakış daha katma; Çünkü önceki bakış senin için (affedilmiş)dır. Sonraki ba­kış ise, senin için (bağışlanmış) değildir» buyurdu.[243]

 

Tercihi Gerektiren Maslahat Durumunda Erkeğin Kadına Bakması Mubahtır:
 

Erkeğin kadına, kadının da erkeğe bakmasının haram oldu­ğu, çünkü bu bakışmaların kötülüğe yol açabileceği daha önce belirtilmişti. Vesile olması nedeniyle haram kılınanlar, tercihi ge­rektiren maslahat durumunda mubah olurlar. Bu kuralın delili, Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve seüem)'in, Mekke müşriklerine gizlice gönderilen mektubun yakalanması için verdiği emirdir. Ali (radiyaîlâhu anh) anlatıyor; 'Resulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem) beni, Zübeyr'i ve Mikdâd'ı gönderdi ve «Hemen 'Hah' bos­tanına gidin! Orada bir câriye bulunmaktadır ve beraberinde de bir mektup taşımaktadır. O mektubu ondan alın!' buyurdu. He­men atlarımızı koşturarak yola koyulduk. Kadına yetiştik. Ona:'-Mektubu çıkar!' dedik. Kadın;'Bende mektup yok!' dedi. Biz;Yâ bu mektubu çıkarırsın ya da elbiseni soyunursun!' dedik. Bunun üzerine örülü saçlarının arasından mektubu çıkardı.[244]

İmam Nevevî der ki; 'Bu hadis, bir kadının mahrem yerine bakacak başka bir kadın bulunamadığında, zaruret durumunda -erkeklerin- kadınların avret yerine bakmalarının caiz olduğuna delildir.[245]


[239] Nur, 30.

[240] Ibnu'l-Kayyim, Raudatu'l-Muhibbîn, 92.

[241] Buhârî, 6228; Müslim, 1218.

[242] Müslim, 2159; Ebû Dâvûd, 2148; Tirmîzî, 2776.

[243] Tirmîzî, 2777; Ebû Dâvûd, 2149; Ahmed, 1377; Hasen li-gayrihi riva­yettir.

[244] Buhârî, 3081; Müslim, 2494.

[245] El-Feth, 11/47.