Düğünde velime yemeği

Düğünde Velime Yemeği:

Tanımı: Düğünlerde verilen yemeğe 'velîme' denir.

Hükmü: Evlenen erkeğin İmkânı nispetinde velîme yemeği vermesi -âlimlerin çoğunluğuna göre- 'müekked sünnettir'. İmam Şafiî ve bir rivayete göre imam Mâlik, vacip olduğunu söylemiştir. Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem) velîme yemeği vermiş ve verilmesini de teşvik etmiştir.

Enes (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem), Zeynep binti Cahş ile evlendiği günün sabahında, insanları davet etti, insanlar yemek yediler sonra da çıktılar.[543]

Abdurrahman bin Avf (radiyallâhu anh) evlendiğinde, Peygamberimiz {sallallâhu aleyhi ve sellem), ona; «bir koyun dahi olsa, velîme yemeği ver1» buyurdu.[544]

Velîme yemeğinde koyun veya diğer hayvanların ikram edilmesi şart değildir. Asıl olan Evlenen erkeğin maddi durumuna göre yemek ikramında bulunmasıdır. Nitekim Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem), Safiye validemizle evlendiğinde, velime yemeği olarak 'hays' ikram etmiştir. Hays: Çekirdeksiz hurma, sadeyağ, keş ve undan yapılan bir yemektir.[545]

Vakti: Nikâh akdi esnasında mı, sonrasında mı, gerdeğe girilmeden önce mi, gerdekten sonra mı olmalıdır?

Velîme yemeği, gerdek günü veya sonrasında verilmelidir. Nikâh akdi esnasında değildir. Nitekim yukarıda zikredilen Enes (radiyallâhu anh)'m rivayeti bunu ifade etmektedir. 'Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem), Zeynep binti Cahş ile evlendiği günün sabahında, insanları davet etti, insanlar yemek yediler sonra da çıktılar../

Bazı âlimler, velîme yemeği vaktinin nikâh akdinden, düğün sonuna kadar olduğunu belirtmişlerdir.[546]

Velîmeye davet: Evlenenin fakiriyle zenginiyle sâlih insanları davet etmesi müstehaptır. Çünkü Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'Müminlerden başkasıyla arkadaşlık etme! Yemeğini muttakilerden!Allah'tan korkup-sakınanlardan başkası yemesin!.[547] Davette, fakirlerin ve miskinlerin de nasiplendiril-mesi müstehaptır. Ebû Hureyre (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'En şerli yemek, zenginlerin çağrılıp, fakirlerin çağrılmadığı velime yemeğidir. Davete katılmayan kimse Allah'a ve Rasulüne isyan etmiş olur.[548]

Velîme yemeğine katılmak: Alimlerin çoğunluğu düğünlerde velime yemeğine katılmanın, özür sahibi olmayanlar için 'vacip' olduğunu belirtmişlerdir. Buna delil olarak şunları zikretmişlerdir;

İbn Ömer (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Rasuiullah (saîlallâhu aleyhi ve sellem); «Biriniz velime yemeğine davet edildiğinde, ona katılsın» buyurdu.[549]

Ebû Hureyre (radiyallâhu anh) anlatıyor; '.. .Davete katılmayan kimse Allah'a ve Rasulüne isyan etmiş olur.[550]

Bu hükümde kadınlar da erkekler gibidir. Ancak davette kadınlarla erkekler arasında haram halvet ortamları oluşuyorsa katılmak caiz değildir.

Oruçlunun davet edilmesi durumu: Yukarıda zikredilen delillerden dolayı, oruçlunun velime yemeğine davet edilmesi durumunda-erkek olsun, kadın olsun- katılması vaciptir. Oruçlu davete katıldığında, eğer nafile oruç tutuyorsa, orucunu açıp-aç-mamakta muhayyerdir. Dilerse onlarla birlikte yer-içer ve orucunu daha sonra kaza eder; dilerse orucuna devam edip, davet sahibine dua eder. Nitekim Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'biriniz yemeğe davet edildiğinde, icabet etsin. Dilerse yesin, dilemezse yemesin [551] bir başka rivayette de; 'biriniz yemeğe davet edildiğinde icabet etsin. Eğer oruçlu değilse yesin; oruçlu ise (davet sahibine) dua etsin [552] buyurmuştur.

Yemek âdabı bölümünde zikredilen dualardan biriyle dua ediimelidir.

Velîmcye Katılmamak:

Özür sahibi olmayanlar için velimeye katılmanın vacip olduğu daha belirtilmişti. Özür kabul edilen durumlardan bazıları Şunlardır;

1. İçki, çalgı aletleri gibi münkerlerin bulunduğu bir ortamda verilen davetlere katılmak caiz değildir. Ancak oradaki münkerle-ri engellemek ve değiştirmek amacıyla gidilebilir. Münkerler ortadan kaldırıldığında, katılmak tekrar vacip olur.

Ali (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Yemek yaptım ve Rasulul-hh (sallallâhu aleyhi ve sellem)'i davet ettim. Yemeğe geldiğinde evde resimler gördü ve geri döndü. Bunun üzerine ben; «Yâ Rasulullah! Annem babam sana feda olsun, geri dönmene sebep olan nedir?» dedim. Bana; «Evde, üzerinde resimler bulunan bir

örtü var. Hiç kuşkusuz, melekler içerisinde resim bulunan eve girmezler» buyurdu.[553]

2. Davete sadece zenginlerin çağrılıp, fakirlerin çağrılmaması durumunda davete katılmamak caizdir.

3. Davet sahibinin haramdan sakınmayan, şüpheli şeylerden kaçınmayan birisi olması durumunda davete katılmamak caizdir.

4. Olumsuz hava şartlan, düşman korkusu, rnala veya cana zarar gelmesinden endişe edflraesi gibi, davete katılmayı engelleyen, serî bir mazeretin bulunması durumunda katılmamak caizdir.

Gelin Hanımın Düğün Günü, Kocasının Misafirlerine Hizmet Etmesi Caizdir:

Sehl bin Sa'd (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Ebû Öseyd Es-Sâidîzifafında Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellemı davet etti. O gün, henüz yeni gelin olan, hanımı onlara hizmet etti. Sehl; «Biliyor musunuz, Rasulullah (sallallâhu aleyhi ve sellem)'e ne ikram etti? Onun için geceden bir çanağın içine birkaç hurma ıslattı. Yemeği yedikten sonra ona bunu ikram etti» dedi.[554]

Bu fitneden emin olunması durumundadır. -Allah, en doğrusunu bilendir-.

[543] Buhârî, 1428; Müslim, 5166; Tirmîzî, 3218; Nesâî, 6/136.

[544] Buhârî, 5169; Bkz. Fethu'l-Bârî, 9/237.

[545] Buhârî, 2048; Müslim, 1427.

[546] Merdâvî, el-İnsâf, 8/317.

[547] Ebû Dâvûd, 4832; Tirmîzî, 2506; Albânî, 'hasen' olarak derecelendir-miştir.

[548] Buhârî, 5177; Müslim, 1432.

[549] Buhârî, 5173.

[550] Buhârî, 5177; Müslim, 1432.

[551] Müslim, 1430; Ebû Dâvûd, 3722

[552] Müslim, 1431; Ebû Dâvûd, 3719; Beyhakî, 7/263.

[553] İbn Mâce, 3359; Ebû Ya'lâ, 436; Sahih rivayettir.

[554] Buhârî, 5176; Müslim, 2006; tbn Mâce, 1912.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın