Cenaze namazının kılınışı

5_ Cenaze Namazının Kılışı:

Cenaze namazını kıldırması için önüne bir ölü getirildiğinde borcu olup olmadığını sorardı. Borcu yoksa namazım kıldınrdı. Şayet borcu varsa kendisi kılmaz, ama ashabının kılmasına izin verirdi. Çünkü onun namazı bir şefaattir. Şefaati ise (affı, cenneti) icab ettirir. Kul da borcuna rehindir, borcu ödeninceye kadar cennete giremez. Allah, fetihler nasib edince Hz. Peygamber (s.a.) de borçlunun namazım kılar oldu. Kendisi, onun borcunu yüklenir ve malı varsa mirasçılarına birakırdı.[1243]

Cenaze namazını kılmaya başlayınca tekbîr alır, Allah'a hamdedip övgüde bulunurdu. Bir keresinde İbn Abbas bir cenaze namazı kıldırdı; ilk tekbirden sonra açıktan Fâtiha'yı okudu ve "Sünnet olduğunu bilmeniz için böyle yaptım" dedi.[1244] Ebu Ümâme b. Sehl de aynı şekilde birinci tekbirde, Fatiha okumak sünnettir, diyor.[1245] Hz. Peygamber'in (s.a.) cenaze namazında Fatiha okumayı emrettiği rivayet edilirse de isnadı sahih değildir. Üstadımız: "Cenaze namazında Fatiha okumak vâcib (farz) değil, sünnettir." diyor. Ebu Ümâme, cenaze namazında Hz. Peygamberce (s.a.) salavât getirileceğini bir grup sahabeden nakletmektedir.[1246]

Yahya b. Saîd el-Ensârî'nin Saîd el-Makburî'den rivayetine göre Ebu Hureyre, Ubâde b. Sâmit'e cenaze namazını sormuş, o da şöyle cevap vermişti: Vallahi, ben sana bunu anlatacağım. Önce tekbir alır, sonra Hz. Peygamber'e (s.a.) salavât getirir ve şu duayı okursun:

"Allah'ım! (Falanca) kulun sana ortak koşmazdı; Sen onu daha iyi bilirsin. İyi idiyse sevabını artır, kötü idiyse günahlarını bağışla. Allah'ım! Onun mükâfatından bizi mahrum etme ve ondan sonra da bizi doğru yoldan ayırma."[1247]

[1243] Buhari, 69/15; Müslim, 1619; Tirmizî, 1070. Ebu Hureyre'nin rivayet ettiği bu hadiste deniyor ki, Allah Rasûlü'ne (s.a.), borçlu ölmüş biri getirildiği zaman "Borcundan fazla mal bıraktı mı?" diye sorar; şayet bıraktığı malın, borcunu karşılayacağı bildiri-lirse namazını kıldınrdı. Aksi halde kendisi kılmaz, müslümanlara "Arkadaşınızın namazını kılın" derdi. Allah, ona fetihler nasib edince: "Ben, mü'minlere kendilerinden daha yakınım. Vefat eden herhangi bir mü'min geride bir borç bırakmışsa, onu ödemek bana düşer. Kim bir mal bırakırsa vârislerine kalır" buyurdu.

[1244] Buharı, 23/6; Tirmizî, 1027; Ebu Davud, 3198; Nesâî, 4/75.

[1245] Abdürrezzak'm M usannef (6428)'de rivayet ettiğine göre Ebu Ümâme b. Sehl b. Hu-neyf demiştir ki: "Cenaze namazında sünnet olan önce tekbir almak, sonra sırasıyla Fatiha okumak, Hz. Peygamber'e (s.a.) salavât getirmek, yalnız ölü için dua etmek; sadece ilk tekbirde okumak (kıraat), en sonunda da içinden sağına selâm vermek." Hafız ibn Hacer'in Fet hu't-Bari'de söylediği üzere, hadisin isnadı sahihtir. Hâkim de Müstedrek'le (1/360) rivayet etmiş ve sahih saymıştır; ayrıca Zehebî de onun bu hükmüne muvafakat göstermiştir.-

[1246] Şafiî, el-Ümm, 1/270; Hâkim, 1/360; Beyhakî, 4/39. Bu hadise göre Ensar'ın ileri gelenlerinden, bilginlerinden ve Allah Rasûlü (s.a.) ile birlikte Bedir savaşına katılanlardan biri olan Ebu Ümâme b. Sehi b. Huneyf'e, Hz. Peygamber'in (s.a.) ashabından bir gmp insan, cenaze namazında imamın tekbir alacağını, sonra Hz. Peygamber'e (s.a.) salavât getireceğini ve üç tekbîrde namazı bitireceğim haber vermişlerdir. Hâkim hadisin sahih olduğunu söylemiş, Zehebî de muvafakat göstermiştir. Dedikleri

gibidir.

[1247] Beyhakî, 4/40. Bu dua okunurken parantez içindeki kelime yerine Ölen kimsenin adı söylenir.

İbn Kayyim el-Cevziyye, Za’du’l-Mead, İklim Yayınları: 1/481-482.
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın