Cenaze Namazı Nerede Kılınır?
 

Bir önceki hadiste, cenaze namazının mescidin içinde kı­lınmasının caiz olduğu belirtilmişti. Ancak cenaze namazının, mescidin dışında cenazeler için hazırlanan yerde kılınması daha faziletlidir. Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem)'în sünneti ve genel uygulaması [238] bu şekildedir.

Birçok âlime göre, cenaze namazına yetinemeyen kişinin, kabrin üzerine cenaze namazı kılmasında bir sakınca yoktur. Sa­habeler, Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve seilem)'e haber ver­meden bir erkek veya kadını defnettiklerinde; Peygamberimiz; «bana onun kabrini gösterin» buyurur ve o kabre giderek cenaze namazı kılardı.[239]

 
Bir Kadının Cenaze Namazını Kıldırırken İmamın Duracağı Yer:
 

Kadın cenazesini ortalayarak, erkek cenazesini de başı hi­zasında durarak, İmamın cenaze namazını kıldırması sünnettir. Semüre bin Cündüp (radiyallâhu anh) anlatıyor; 'Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) 'in arkasında, loğusalıktan vefat eden bir kadının cenaze namazını kıldım. Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) cenaze namazında onu ortalayarak durdu.[240]

Cenaze imamın önünde düz konur. İmam, kadın cenazesini ortalayarak durur. Cemaatta imamın arkasında saf tutar.

Hanefî mezhebine göre imam, cenazenin göğsü hi­zasında durur. Bu konuda cenazenin kadın veya erkek cenazesi olması fark etmez. Mâlikî mezhebine göre imam, kadın cenazesinin omuz hizasında, erkek cenazesini ise ortalayarak durur. Şafiî mezhebine göre imam, erkek ce­nazesinin göğüs hizasında, kadın cenazesini ise ortalaya­rak durur.[241]

Cenaze namazı kılarken cemaatin sayıları az bile olsa,   imamın  arkasında  üç  saf  olmaları  müstehaptir:

Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem); 'Cenaze namazı, Müslümanlardan üç saf olarak kılınan ölüye, (bu namaz Allah'ın mağfiretini) vacip kılar' buyurmuştur.[242]

Cenaze namazında bulunanların fazla olması, vefat eden için daha faziletlidir. Çünkü Peygamberimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem), 'sayı/an yüze ulaşan Müslümanlardan bir topluluğun şe­faat/dua ederek kıldığı cenaze namazında, vefat eden kişi hakkın­daki duaları kabul edilir.[243]

 
Birden Fazla Kadın Ve Erkek Cenazeler Bulunduğunda:
 

Birden fazla kadın ve erkek cenazelerin olması durumunda imam, cenaze namazlarını tek tek kıldırabİleceği gibi, tamamına tek namaz da kıldırabilir. Bu durumda kadın cenazeleri kıbleye doğru en öne, erkek cenazeleri ise arkaya doğru saf yapar. Böy­lelikle imamın hemen önünde erkek, sonrasında da kadın cena­zeler olmak üzere, bütün cenazeler İmamın önünde olur.

Nâfî anlatıyor; 7bn Ömer (radiyallâhu anh), Kendisinin önü­ne erkek cenazeleri, kıblenin önüne de kadın cenazeleri dizdi ve dokuz cenazeye bir namaz kıldırdı. Cenaze namazını tek saf olarak kıldılar, Ömer bin Hattab'ın hanımı, Ah binti ömrnü Gül-süm'ün cenazesi ile adı Zeyd olan, oğlunun cenazesini bir araya koydular. O gün, cenaze namazını Saîd bin el-As kıldırdı. Cenaze namazını kılanlar arasında, îbn Ömer, Ebû Hureyre, Ebû Satd el-Hudrî ve Ebû Katâde de vardı. Bir adam, çocuğun cenazesinin imamın önüne konulmasına itiraz etti. Bunun üzerine ben, Ibn Abbâs, Ebû Hureyre, Ebû Saîd ve Ebû Katâde ye baktım ve «bu durum ne?» diye sordum; «bu sünnettir» dediler.[244]


[238] El-Vedz, 174.

[239] Buhârî, 1337. Hadisi Ebû Hureyre radiyailâhu anh nakletmiştir.

[240] Buhârî, 1332; Müslim, 964.

[241] Ed-Durru'!-Muhtâr, 1/819; Bidâyetu'l-Muctehıd, 1/227; ei-Muğnî, 2/517; Fethu'l-Kadîr, 1/462; el-Mezâhibu'1-Erbaa, 2/463. (Çev.)

[242] Ebû Dâvûd, 3150; Tirmîzî, 1033; İbn Mâce, 1490. Albârû 'hasen' ola­rak derecelendirmiştir.

[243] Müslim, 947; Tirmîzî, 1034; Nesâî, 4/75.

[244] Nesâî, 4/71; Dârekutnî. 2/79; Beyhakî, 4/33; Abdurrezzâk, 6337; sahih senetle rivayet edilmiştir.