Üç Tip Arkadaş

Hâl Dili

Ağustos 2010 140.SAYI

Abdullah S. DEMİRTAŞ kaleme aldı, HÂL DİLİ bölümünde yayınlandı.

Üç Tip Arkadaş

Halife Me’mun şöyle demiştir:

“Arkadaş üç çeşittir:

Birincisi gıda gibidir. Zaruridir, ona her zaman ihtiyaç duyulur.

Diğeri ilaç gibidir. Gerektiği vakit ihtiyaç duyulur.

Üçüncüsü ise hastalık gibidir. Kendisine asla ihtiyaç duyulmaz.

Bu üçüncü tip kişilerle kul imtihan halindedir. O öyle biridir ki ne ünsiyet kurulur ne de ondan faydalanılır. Birincisi ise Allah Tealâ tarafından kuluna ihsan edilen bir nimettir.”

Ebû Tâlib Mekkî, Kûtu’l-Kulûb

Sudaki Köpek

Vaktiyle adamın biri Ebu Bekir Şiblî k.s.’a:

– Bu yolda ilk önce kim sana kılavuz oldu, diye sordu. Şiblî şu cevabı verdi:

– Bir gün su kıyısında bir köpek gördüm. Öyle susuzdu ki bir zerrecik takati kalmamıştı. Suda gördüğü kendi aksini başka bir köpek sandığından korkuyor, su içemiyor, su kıyısından kaçıyordu. Nihayet susuzluktan perişan bir hale geldi. Dayanamadı, birdenbire kendini suya attı. Böylece korktuğu diğerköpek kayboldu, gözünün önünden gitti. Yani düşmanı yine kendisiydi, o an ortadan kalkıverdi. Bu hakikat bana böyle apaçık görününce iyice anladım ki nefsim bana perde. Bunun üzerine kendimde fani oldum, nefsin arzularını terk ettim ve işim yoluna girdi. İşte bu yolda bana ilk önce bir köpek böyle kılavuzluk etti.”

Ey oğul! Sen de kendi gözünün önünden kalk! Sana perde olan sensin. Sende bir kıl kadar varlık kalsa ayağına ağır bir zincir vurmuş demektir.

Ferîdüddin Attâr, İlâhinâme

Hz. Ali ile Karınca

Hz. Ali r.a. bir gün yolda aceleyle giderken bir karıncayı incitti. Karınca elini ayağını oynatarak çırpınmaktaydı. Hz. Ali karıncanın aczini görünce üzüldü. O bir arslandı ama bir karıncanın halinden perişan hale düştü. Karıncanın toparlanıp yürümesi için bir hayli ağladı, birçok çareye başvurdu. Fakat nafile...

O gece rüyasında Hz. Muhammed Mustafa s.a.v.’i gördü. Hz. peygamber ona dedi ki:

– Ey Ali! Yolda acele etme! İki gündür bir karınca yüzünden gökler yasa boğuldu. Buna da sen sebep oldun. Yoldaki karıncayı incittin. Öyle bir karıncayı incittin ki hakikatten haberdardı. İşi gücü Allah’ı zikretmekti.

Hz. Ali titremeye başladı. Allah’ın aslanı, bir karınca yüzünden tuzağa düşmüştü. Sonunda Hz. Peygamber s.a.v. dedi ki:

– Merak etme! Allah indinde şefaatçin yine o karınca olacaktır. ‘Yâ Rabbi! O bu işi kasten yapmadı.’ diyecektir.

. . .

Ey yiğit kişi! Bil ki böyle bir aslanın bir karıncaya karşı bu hale düşmesi dinî hassasiyetten kaynaklanıyor. Görüldüğü üzere Hz Ali gibi aslan kuvvetine sahip bir yiğit bile, bir karınca yüzünden nasıl dertlere düştü.

Hak’tan haberdar olan, Allah’ın emrine uyan kişiye ne mutlu!

Eğer tam bir cehaletle yolculuk edersen padişah bile olsan yoksul sayılırsın. Önce yola bakmak, sonra yürümek gerek. Çünkü yolu görmeden yolculuk olmaz. Yolu görmeden yola ayak basarsan sonunda baş aşağı olursun.

İlâhinâme

Arslana Odun Taşıtan Velî

Ebu’l-Gays Yemanî k.s. bir gün odun toplamak için eşeğiyle birlikte şehir dışına, sahraya çıktı. Bir vadide odun toplamakla meşgulken eşeğini bir arslan kapıverdi. Bu durumu gören Ebu’l-Gays hazretleri arslanın yanına giderek şöyle dedi:

– Merkebimi öldürmüşsün, şimdi odunları neyle taşıyacağım? Allah’a yemin ederim, bu odunları senin sırtına yükleyeceğim.

Odunları yığıp bağladı ve arslanın sırtına yükledi. Arslan şehrin yakınına gelene kadar odunları taşıdı. Ebu’l-Gays k.s. şehre yaklaşınca odunları arslanın sırtından indirdi ve:

– Şimdi serbestsin, nereye istersen oraya git, dedi.

Abdurrahman Câmi, Nefâhâtü’l-Üns

Vahşi At Gibi

Sâdât-ı Kiramın büyüklerinden merhum Seyyid Muhammed Raşid k.s. hazretleri şöyle der:

“Nefs aynen azgın ata benzer. Dizginleri zaptedilmeyince sahibini yere çarpıp parçalar, belki kendisi de beraber parçalanır. Hem kendini hem de sahibini felakete götürür. Ama atın dizginleri sağlam tutulur, ona hakim olunursa at koşar, sahibine teslim olur. İşte nefs de böyledir. Ona hakim olunursa insanı Allah’a götürür. Allah’a ancak nefse hakim olmakla ulaşılır. Allah’a ulaşmak iki adımdır. Birinci adım nefsin üzerine konur, ikinci adımda Allah’a ulaşılır.”

Seyda Hazretleri’nin Hayatı, Seytac Yay.

Hükümdar ve İhtiyar Adam

Adaleti ile cihana nam salan hükümdar Nûşirevan, atını ok gibi sürdüğü bir gün, yolda yay gibi beli bükülmüş bir ihtiyar gördü. İhtiyar, birkaç meyve fidanı dikiyordu.

Nûşirevan dedi ki:

– Ey ihtiyar! Saçın, sakalın süt gibi ağarmış. Şurada birkaç günlük ömrün var. Neden ağaç dikiyorsun? Meyvesini göremeyeceksin ki!

İhtiyar adam Nuşirevan’a;

– Vaktiyle birileri bizim için fidan diktiler ki biz de bugüne kadar meyve yedik. Aynı şekilde bizim de başkaları için fidan dikmemiz lazım, dedi.

İhtiyarın sözü hükümdarın hoşuna gitti, ona bir avuç altın verdi. Bunun üzerine ihtiyar;

– Saygıdeğer hükümdarım, ağacım daha şimdiden meyvesini verdi. Yetmiş yıldan fazla ömrüm olsaydı bile bundan daha iyi bir mahsul elde edemezdim. Oysa bugün ektiğim fidan meyvesini şimdiden verdi, dedi.

Hükümdar ihtiyarın sözünden daha çok memnun oldu. Etraftaki araziyi ve suyu ona bağışladı.

. . .

Ey kardeş! Senin de bugün bir iş başarman gerek. Bir iş başarmadıkça meyve elde etmene imkan yok. Din yolunda adım atman, bu yolda sebat etmen, kibrini yerlere sermen gerek. Yiğit olan erlik meydanını sakalıyla süpürür, gururlanmaz. Oysa ki sen kolunun gücüne bakmıyor, kocaman taşı teraziye koymaktan utanmıyorsun.

İlâhinâme
[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın