Konu Başlığı: Hz. Peygamber’i Konu Edinen Bilim Dalları Gönderen: Safiye Gül üzerinde 22 Nisan 2014, 08:39:18 HZ. PEYGAMBERİ KONU EDİNEN İLİM DALLARI Hz. Peygamber’i Konu Edinen Bilim Dalları •Hadis •Siyer •Meğâzî •Şemâil •Delâil(Hasais-Mucizat) Hz. Peygamber’le İlgilenen Diğer İslami İlimler •Tefsir •Fıkıh •Tasavvuf •Kelam •Mezhepler Tarihi •İslam Tarihi •Diğer Sahaların Hadisle Münâsebeti 1. HADİS Hz. Peygamber’in söz, fiil ve tavırlarına ait haberlere veya kavlî, fiilî ve takrîrî sünnetlerin, sözle tesbit edilmiş şekline “hadis” denir.Diğer bir ifadeyle PEYGAMBER BİLGİSİ de denebilir. Hazret-i Peygamber’i tanıtan, O’nun her hangi bir yönü üzerinde bilgi veren ilk üç nesle ait sözlü ifadelere de hadis denebilir. Bunlardan; kaynağı Hz. Peygamber olan ve muttasıl veya munkatı‘ bir senetle rivayet edilmiş bulunan bütün söz, fiil ve takrirlere “merfu hadis”; sahabenin kavil, fiil ve benzeri durumlarına dair rivayet edilen haberlere “mevkuf hadis”; tabiuna ait söz fiillere ise “maktû’ hadis” denmiştir. 2. SİYER Konusu : Hazret-i Peygamber’in sözleri, davranışları ve hayâtının çeşitli alanlarıyla sınırlandırılmış ,zaman olarak Hazret-i Peygamber'in doğumundan, yâni Câhiliye Devri’nden başlar vefatını takip eden senede sona erer. Bu ilmin kaynaklarını hadis metinlerinin ilk devir eserleri ile İslâm Târihi nin ilk eserleri oluşturmaktadır. Siyer ilmine giriş mahiyetinde yazılan eser İZMİRLİ İSMAİL HAKKI nın SİYER İ CELİLE İ NEBEVİYYE sidir. 3.MEĞAZİ Hazret-i Peygamber”in Savaşları anlamına gelir. Bu ilmin ilk kaynakları hadis kitaplarında yer alan Kitabül Meğazi bölümleri ve Musa b.Ukbe ,İbn i İshak, El Vakıdi ve İbni Hişam doğrultusun da devam eden eserlerdir.Ayrıca Meğazi Hazret-i Peygamber’in on senelik Medine hayâtının kurmay ve diplomat yönünü , muharebe sevk ve harekâtı,devlet hukuku gibi önemli konuları içine alan bir bilim dalıdır. 4. ŞEMAİL Huy, tabîat, hâl ve hareket, tavır ve davranış anlamlarına gelir.İslam alimleri bu kelimeyi bir kişinin hayatının özellikleri anlamında kullanmışlar ve daha sonra sadece “Hazret-i Peygamber’in şahsî ve husûsî hayâtını, O’nun beşeri yönünü anlatmada kullanmışlardır. ŞEMAİL kelimesini bu manada kullanan ilk kişi TİRMİZİ dir. Bunun yanında diğer alimler farklı farklı terimler kullanmışlardır. ÖRNEĞİN;Malik b. Enes Sıfatün Nebi s.a.s tabirini,Buhari Menakıb tabirini,M üslim Fezail tabirini kullanmıştır. Şemâil’in konusu, Hadis’ de olduğu gibi Hazret-i Peygamber’in bizzat kendisidir. Onu diğer ilimlerden ayıran özellik Peygamberimizin sadece beşeri yönünü kendine konu edinmesidir. Tirmizi bu konuda çok titizce davranmış ve peygamberimizin mucizelerine,harplerine ve siyer konularına hiç yer vermemiştir. Böylece, meseleyi sınırı dışına taşırmadan, Hazret-i Peygamber’in, sıfatsız bir insan gibi yaşayış tarz ve üslûbunu vesikalarla tespit etmeye çalışmıştır. 5. DELAİL Şemâil, Hazret-i Peygamber’in “beşerî” yönünü kendine konu edinmişse; Delâil de, sâdece O’nun, sıradan insanlarda bulunmayan “beşer üstü” yönlerini ele almış ve başka yönlerine hiç yer vermemiştir. Hazret-i Peygamber'in bu beşer üstü özelliklerine yer veren meşhur muhaddisler, bu konu ile ilgili olarak farklı tâbirler kullanmışlardır. Mesela BUHARİ “Alâmât’ün-Nübüvve”,MÜSLİM “Mu'cizâtü’n-Nebî”,TİRMİZİ “Âyâtü isbâti’n-Nübüvve gibi birçok alim farklı farklı tabirler kullanmıştır. Buhari den sonra genelde ALAMETÜN NÜBÜVVE yani (PEYGAMBERLİK ALAMETLERİ )tabiri kullanılmıştır. Hicri 3. Asrın 2. Yarısından itibaren de “Delâilü’n-Nübüvve” kavramı kullanılmıştır. Kullanılan ALAMET ve DELAİL kavramları aynı anlama gelmektedir. Hicri 7. Asrın 2. Yarısından itibarense “Hasâis”kelimesi kullanılmıştır . “Bir nesnede bulunup da diğer nesnede bulunmayan şey” anlamında kullanılan bu kelimeyle birçok eser yazılmıştır. Günümüzde ise “alâmât”, “delâil” ve “hasâis” tâbirlerinin yerini mucize kelimesinin çoğulu MUCİZAT kelimesi almıştır. Buraya kadar olan ilim dalları sadece Peygamberimizi konu edinen ilimlerdi . Bunlar dışında bir de, doğrudan doğruya Hazret-i Peygamber’i konu edinmemekle beraber, temelde ve çıkış noktasında, temel prensiplerinin çoğunu veya bir kısmını O’ndan gelen haberlere dayandıran ilim dallan vardır. Bunlar da, Hazret-i Peygamber’in farklı yönlerine, sözlerine ve icrââtına yer vermişlerdir. BUNLAR; HAZRETİ PEYGAMBER'LE İLGİLENEN DİĞER İSLÂMÎ İLİMLER 1. TEFSİR Hadis’den ayrılıp gelişen ve zamanla kendine göre kânun ve disiplinleri olan Tefsîr İlmi, en yakın ilim dalı olarak, Hadis ile sıkı bir alış-veriş hâlinde bulunmuştur. Kur’ân-ı Kerîm in ilk müfessiri Hazret-i Peygamberdir. Onun sağlığında hiç kimse Kuran tefsirini yapmamıştır. Bugün ashâb’a âit bize ulaşan açıklamalar, hep Hazret-i Peygamber’in vefatından sonraki döneme âittir. Hadisin tefsirle olan bağlantısı; Hazret-i Peygamber, bâzı âyetleri açıklama ve orada verilen mücmel bilgiler hakkında daha geniş açıklama da bulunma durumunda kalmıştır. Muhaddisler, Hazret-i Peygamber'in bu türden hadislerini ayrı toplamışlar ve onları, eserlerinin “Kitâbü’t-Tefsîr” başlığı altında vermişlerdir. 2.FIKIH Hazret-i Peygamber’in kânun koyuculuk (teşri) vasfı, Fıkıh İlmini oluşturmaktadır. İslâm’da; kânun yapma, emir ve yasaklar koyma, kesin dînî hükümler getirme ve dînin sınırlarını çizme yetkisi, sâdece Allah’ın ve Peygamber’in bırakılmıştır. Bunun dışında; ulemânın, fukahânın, evliyâullahın ve diğer zevatın yaptığı işler; yeni bir hüküm, yeni bir ilâve, yeni bir tamamlama ve yeni bir teklif getirme şeklinde olmayıp; sâdece, Allah ve Peygamberinin koyduğu temel hükümleri açıklama ve o günün ihtiyaçlarına göre uygulama çerçevesinde kalmaktadır. Hadisin Fıkıhla olan bağlantısı; Muhaddislerin “Sünen” dedikleri, fakîhlerin ise daha çok “Ahkâm Hadisleri” tâbirini kullandıkları alan , Hazret-i Peygamber'in, “İbâdât, Muâmelât ve Ukübât” meselelerine dâir hadislerini içine almaktadır. Mevcut klâsik hadis külliyâtından, özellikle Cami, Sünen, Musannaf ve Müstedrek grubuna giren eserlerin temel bölümlerinin çoğu, Fıkıh İlmi ile bağlantılıdır. 3. TASAVVUF Tasavvuf, Hazret-i Peygamber’in her yönüyle ilgilenen ilim dalıdır. Bu yüzden hadis ilmiyle tasavvuf ilmi iç içedir. Hadis’ i çok kullananların başında, Tasavvufî eserler gelmektedir. Mevcut hadis mecmualarından birçoğu; “Kitâbü’z-Zühd , “Kitâbü’r-Rikak” ve“Kitâbü’z-Zühd ve’r- Rekaik” başlığı altında bir bölüm oluşturmaktadır. Ayrıca ; Ebû’l-Kâsım el-Kuşeyrî nin ER RİSALESİ,Gazali nin İHYA-U ULUMİDDİ Ni,Mevlana nın MESNEVİSİ gibi eserler tasavvuf konusunda birçok hadis içerirler. 4. KELAM Kelam ilmi islam inaç esaslarının tanıtılması ve onların muhaliflere karşı savunulmasında,Hz.Peygamberin hayatının iyi bilinmesi gerektiğinden kelam ilmine ihtiyaç duyulmuştur ve hadis ilminde de kelama yer verilmektedir. 5.MEZHEPLER TARİHİ “Mezheb” fıkhî hükümlerin anlaşılması ve açıklanması yolunda ortaya çıkan “yorum farkları”nın oluşturduğu ekollerdir. Fıkhî mezhepler’in Hadis ile olan münâsebeti, “Edille-i Şer’iyye” meselesi ile başlamakta ve “Sünnet delîli”ne ihtiyaç hisseden bütün konularda devam etmektedir. Hadis kitaplarında “Kitâbü’l-Fiten” veya “Kitâbü’l-Fiten ve’l-Melâhim” başlığı altındaki bölümler mezhepler tarihini içine alır. 6. İSLAM TARİHİ Hadis ile Târih, ilim olarak ele alındığında, aralarında “ikiz kardeş” benzerliği vardır. rivayetlere dayandıkları için, her iki ilim de, aynı metoda sahiptirler; yâni her ikisinin de naklettiği vesikaların baş tarafında sened denilen “râvîler zinciri” bulunmaktadır.Bu benzerlikleriden dolayı tarih eserleri hadis içinde kaynak kabul edilir. Meselâ, İbn Sa’d’ın et-Tabakâü’l-Kübra’ sı, Buharî'nin et-Târîhu’l-Kebîr'i, Taberî'nin Târih hüviyetli eserleri, Hâkim'in Târîhu Nîsâbûr'u, Hatîb el-Bağdâd î'nin Târihu Bağdâd'ı, İbn Asâkir'in Târihu Dımeşk' i ve daha benzeri pek çok târih kaynağı, aynı zamanda hadis için de kaynaklık etmektedir. 7. DİĞER SAHALARIN HADİSLE MÜNASEBETİ Hazret-i Peygamber'in “Hıfzıssıhha” (Koruyucu Hekimlik) hususundaki tavsiye hadislerine dâima yer verildiği görülür. Hadis mecmualarının “Kitâbü’t-Tıb” bölümleri de, tabîbler için kaynak durumundadır. Kaynak hüviyetini taşıyan Arapça “lügat”ler, hadislerden çok yararlanmışlardır. Özellikle, kelimelerin nüans zenginliğini gösterme bakımından, o kelimenin geçtiği hadis metinleri “şevâhid” olarak kaydedilmiştir. Bu sebeple lügat kitaplarında pek çok hadis metni bulunduğu dikkati çeker.Ayrıca hadisler, Arap filolojisi, etnolojisi, folklor ve diğer bâzı disiplinler için tükenmez bir hazînedir. Hadis ilminin tedkîki ile hem nazarî ve târihî, hem de pratik, tatbikî bir çok faydalar sağlanır. Konu Başlığı: Ynt: Hz. Peygamber’i Konu Edinen Bilim Dalları Gönderen: Mehmed. üzerinde 22 Nisan 2014, 13:27:59 Allah bizlere bu kavramlarla yaşayıp , ölmeyi nasip etsin...(AMİN)
Konu Başlığı: Ynt: Hz. Peygamber’i Konu Edinen Bilim Dalları Gönderen: ✿ Yağmur ✿ üzerinde 22 Nisan 2014, 13:32:48 Selamunaleykum;
Mevlam razı olsun. Peygamber efendimiz(sallahu aleyhi ve sellem)i konu edilen ilim dalları yazmışsınız. Aslında bana göre bu çok yanlış .Çünkü peygamber efendimiz her şey sağlık olsun,selam olsun,fen olsun din olsun. İnsanların yeni yeni çıkarttığı şeyleri peygamber efendimizin (sallhu aleyhi ve sellem) kaç yüzyıl önce çözmüş bilir misiniz? Konu Başlığı: Ynt: Hz. Peygamber’i Konu Edinen Bilim Dalları Gönderen: Ramazan. üzerinde 06 Şubat 2015, 10:11:26 Ve AleykümüsSelam. Hadîs hariç hiçbirini bilmiyordum adını duymuştum bu kelimelerin fakat bunların ne anlama geldiğini bilmiyordum. Öğrenmiş oldum ALLAH razı olsun. ....
Konu Başlığı: Ynt: Hz. Peygamber’i Konu Edinen Bilim Dalları Gönderen: İkraNuR üzerinde 21 Mart 2015, 11:04:44 bunların hiçbirini bilmiyordum sadece bu kelimelerin adını duymuştumm fakat anlamlarınıda bilmiyordum. sizin sayenizde öğrenmiş oldum. Allah sizden razı olsun.
Konu Başlığı: Ynt: Hz. Peygamber’i Konu Edinen Bilim Dalları Gönderen: SeLiNaY 8 üzerinde 03 Nisan 2015, 14:39:19 Hz. Peygamber(s.a.v) kanun koyuculuk (teşri)vasfı fıkıh ilmini oluşturur.
Konu Başlığı: Ynt: Hz. Peygamber’i Konu Edinen Bilim Dalları Gönderen: Damla üzerinde 12 Şubat 2016, 17:56:09 Selamun aleykum..Vesilenizle bunları öğrenmiş oludum..Rabbim razı olsun..
Konu Başlığı: Ynt: Hz. Peygamber’i Konu Edinen Bilim Dalları Gönderen: Edanur üzerinde 12 Şubat 2016, 20:55:15 Aleykumusselam
bazılarını bilsem de cogunu bilmiyoruz.Allah c.c razi olsun Insaallah verdiginiz bilgilerden dolayii Konu Başlığı: Ynt: Hz. Peygamber’i Konu Edinen Bilim Dalları Gönderen: Sevgi. üzerinde 17 Şubat 2016, 05:44:24 Aleyna Ve Aleykümüsselăm. Emeklerinize yüreğinize sağlık kardeşim.Güzel bir paylaşım olmuş. Rabbim ilmimizi artırsın ve hakkıyla öğrenip uyguluyabilenlerden eylesin bizleri inşaAllah.. Amiin
Konu Başlığı: Ynt: Hz. Peygamber’i Konu Edinen Bilim Dalları Gönderen: Pelinay üzerinde 17 Şubat 2016, 07:11:25 Ve aleykumuusselam ve rahmetulllah;arada bilmesiklerim de vardı.Alllah razı olsun bu vesileyle öğrenmiş oldum.
Rabbim ilmimizi arttırsın inşallah |