|
Konu Başlığı: Muta nikâhı Gönderen: ღAşkullahღ üzerinde 16 Haziran 2011, 16:27:57 6- Mut'a Nikâhı Bir defasında Hz. Âişe'ye mut'a nikâhı sorulduğunda "Aramızda Allah'ın kitabı hakemdir" dedikten sonra "ve onlar ki iffetlerini korurlar. Ancak eşleri ve ellerinin sahip olduğu (cariyeleri) hariç, (bunlarla ilişkilerden dolayı) kınanmış değillerdir" [170] ayetini okuyarak "Kim bunun ötesine gitmek isterse haddi aşmış olur" diye cevap vermiştir [171]. Hz. Âişe burada mut'a nikâhının helal olduğuna dair rivayet edilen hadisleri Kur'an'a arzetmektedir. Zira o, tâbi olunması gereken asıl olup sünnet ondaki hükümleri açıklayıcı bir konumdadır. Hz. Âişe'nin bu güçlü ve tercihe şayan istidlal ve metoduna İbn Abbas da başvurmuştur. Nitekim mut'a nikâhının haram olduğunu ifade eden hadisleri Kur'an'a arz ediyor ve ayeti "...belirlenen zamana kadar" bölümüne gelinceye kadar okuyarak "onlardan faydalandığınıza mukabil, kararlaştırılmış olan mehirlerini verin..." [172] ayetiyle çelişmesinin mümkün olmadığını ileri sürmektedir [173]. Burada İbn Abbas ve Âişe validemiz birbirine zıt iki noktada bulunmalarına rağmen görüşlerini delillendirme hususunda her ikisinin de metodu aynı olup o da rivayet olunan hadisi Kur'an'a arzetmek, ona muhalif veya muarız olanı reddetmektedir. Mut'a nikâhı ile ilgili hadisler bir bütün olarak dikkate alındığında sahabenin bu hususta açık bir ihtilaf halinde oldukları, bazıları Resûlullah mut'ayı falan yılda helal kılmıştı derken, bazıları da falanca yıl haram kılmıştı dedikleri görülmektedir. Bu sebepledir ki Hz. Âişe "Aramızda Allah'ın kitabı hakemdir" demiştir. Âişe validemiz burada mut'anın zaman zaman helal veya haram kılındığını inkar etmemekte, ancak ayete baş vurarak onu ihtilaflı taraflar arasında hakem yapmaktadır. Ona göre ayet mut'anın haramlığı hususunda kesin bir nastır. Bu tavrın açık anlamı şu olmalıdır: İhtilaflı iki hadis olduğu zaman, birini diğerine tercih etmede en doğru olan, Kur'an'ın zahirine uygun düşeni almak, böylece birini alıp öbürünü terk edebilmek için, o iki hadisten birinin sahih olduğuna hükmetmektir. İbn Abbas'a gelince, o da Âişe'nin yolunu tutarak iki görüşten birini tercih etme hususunda Kur'an ile istidlal etmektedir. Ayeti "Belirlenen zaman"a kadar okuması da bu meselede ona yardım etmiştir. Her ne kadar icma desteklediği için, Aişe validemizin görüşü İbn Abbas'ın görüşünden daha tercihe şayan ise de ikisinin metodu da aynıdır. O da söz konusu ettiğimiz şu ölçüden ibarettir: Her mes'elede Kur'an'a başvurmak, Peygamber Efendimize nisbet edilen hadislerden aralarını te'lif etmek mümkün olmayanlardan Kur'an'a aykırı olanları reddetmektedir. [174] [170] el-Mü'minun: 23/5-6. [171] Zerkeşî, el-İcabe, s. 165. [172] en-Nisa: 4/24. [173] Taberi, Tefsir, V, 12. [174] Misfir B. Gurmullah Ed-Dümeyni, Hadiste Metin Tenkidi Metodları, Kitabevi Yayınları, İstanbul 1997: 60-61. |