Hadislçilerin Unuttuğu Bir Hadisi Kendi Kendilerinde Rivayet Etmeleri

Hadisçilerin Unuttuğu Bir Hadisi Kendi Kendilerinden Rivayet Etmeleri

Bazen Hadisçilerden birisi rivayet ettiği bir hadisi unutabilir.O hadis kendisinden ezberlenir ve kendisine tekrar hatırlatılınca o hadisi bilemez ve bu durumda bu hadisi rivayet etmiş olduğu kendisine bildirilir.O da-sünnete olan rağbeti ve sağlam bir hadise olan hırsı sebebiyle-hadisi,kendisinden işiten kimseden rivayet eder.

Rabîa b.ebî Abdirrahman'm,Süheyl b.ebî Sâlih'deruönun babasmdan,onun da dedesinden onun da Ebû Hurayra'dan rivayet ettiği "Rasûlul-lah,bir şâhid ve onun yemini ile hükümde bulundu [349]rivayeti bu tip bir rivayettir.

Rabîa ( -136) [350] dedi ki:"Suheyl'e[351] bu hadisi hatırlattım.onu hatırlamadı.Bundan sonra o.bu hadisi benden , kendisinden.babasından ve Ebû Hurayra'dan olmak üzere rivayet ederdi."

İbnuUyeyne( -198}[352]nin,Vekî '(129-197) [353] ve EbûMuâviye ( -195) [354]den rivayet ettiği iki hadis de böyledir.Bu hadislerden birisi İbnu ebi Nu-ceyh'den,o da Mucâhid'den rivayet edilmiştir.

(İbnu Kuteybe):Bu hadisi bize Muhammed b. Harun tahdis etti.o da dedi ki:Bize İbnu Uyeyne,Ebû Muâviye 'den o, İbnu ebî Nuceyh'den.o da Mucâhid'den haber verdi. (Mucahid) (52.et-Tûr:9) âyeti hakkında "yani semâ döner çalkanır' emiş tir.

Yine Amr (b.Dinar) dan ,o da İkrime rden( 105) [355] (V (33.el-Ahzab: 26) kelimesinin 'kaleler.." manasına geldiğini rivayet etmiştir.

İbn Uyeyne'ye bu iki hadis soruldu .bunlan bile-medi.ve bunlan Vekî ve Ebû Muâviye1 den, ve kendisinden rivayet etti İbnu Uleyye (110-193)[356]İbnu Uyeyne'den.o da Amr b.Dinâr'dan (45-125) [357] o da Ömer b.Abdilaziz'den ( -101), [358]onun "İkrah (zorlama)ile yapılan boşamanın bir hüküm ifade etmeyeceğini[359] kabul ettiği-nfrivayet etti.İbnu Uyeyne'ye, bu hadisi sordujbnu Uyeyne bu hadisi bilemedi.Bundan sonra artık bu hadisi İbnu Uleyye'den ve kendisinden rivayet etmeğe başladı.

EBÛ MUHAMMED:Mu'temir b.Süleyman ( -187) [360] şöyle derdi:Munkız [361] bana,benden (ben) Eyyûb'dan o da el-Hasen (u'l-Basri)'den'Vayh"ın rahmet (acıma)bildiren bir kelime olduğunu,rivayet etti.. [362]

[349] HAN:l/248,315,323;3/305; S/28S.

[350] Bkz.s.m

[351] Uejsuheyl b.ebî Salih ,Ebü Yezîd.el-Medenî. Ömrünün sonlanna doğru hafızasına bozukluk arız olmuştur.Halife el-Mansur devrinde vefat etmiştir.(Tehzîb:4/263) (M)

[352] Sufyân b.Uyeyne b.ebî Imrân Meyraûn el-HiIâlî.Meşhur hadis imamlanndan .Kendisinden eş-Şafiî,İbnu Maîn ve İbnu Râhaveyh rivayet etmiştir.(Tabakâtu'l-huf-

[353] Bkz.s. 12.9

[354] Ebû Muâviyeti'd-darîr,Muhammed b.Hâzim et-Teymî el-Kûfî.Hâfız.Şu'be'den.Hişâm b.Urve'den rivayet et-miştir.kendisinden ise Ahmed b.Hanbeljbnu'l-Medînî ve İbnu Râhaveyh rivayet etmiştir.(Tabakâtul-huffaz:122î (M)

[355] Ikrimc,Ebû Abdülah.İbnu Abbâs'ın kölesi.Ash Ku-2fy Afrika'nın Berbcrîlerindendir. Kendisi "Kırk sene ilim tah-su ettim.îbn Abbas içerde iken, ben evininin kapısında fetva ^erirdim." demiştir.(Tabakâtu'l-Huf£âz, 37; Tehzîbu'-Tenzîb, X/275)(M)

[356] İsmâÜ b.İbrahim b.Uleyye.el-Esedî.Ebû Bişr.Şul)e ve Sufyân es-Sevrî'den rivayette bulunmuş,kendisinden de Ahmed b.Hanbel.Ibnu Râhuye ve başkaları rivayet etmiştir. Hafız, sika,sadûk bir zat idi.(Tabakâtul-Huffaz: 133;Tehzi-bu(t-Tehzib:l/ 275) (M)

[357] Axxa'b.Dinar el-Mekkî,Ebû Muhammed el-Cumahî. Ebû Hurayra.Câbir.ve ibnu Ömer'den rivayette bulunmuş-tur.Kendisinden İbnu Uyeyne.Şu'be ve Ebû Hanlfe rivayet et-miştir.(Tabakâtu'l-Huffaz: 43; Tehzîbu't-Tehzib: 7/28) (M)

[358] Ömer b.Abdilaziz b.Mervan b.el-Hakem.el-Emevî.Emîru'l-Mü'minin,meşhur Emevî halifesi.Enes b.Mâlik'den.Saîd b.el-Museyyib'den rivayet etti .Kendisinden ez-Zuhrî,Ebû Seleme b.Abdirrahman rivayet etmiştir.(Ta-bakâtu'l-Huffaz: 46; Tehzîb : 7 / 47S) (M)

[359] Krş.BUH: 68/11.

[360] Mu'temir b.Süleyman b.Tarhân et-Teymî.el-Basrî (Tabakâtul-Huffaz: 114) (M)

[361] Munkız b. Ab di .rahman b.Dİsâr el-Hilâlî .Abbasîler devrinde yaşamıştır.Zındıklıkla itham olunmuştur. [Bkz.el-Beyan ve't-Tebyîn: 3/227 (Dipnot)] (M).

[362] İbn Kuteybe, Te’vilu Muhtelifi’l Hadisi Müdâfaası, Kayıhan Yayınları: 158-160.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın