Tehzibu't-Tehzîb

Tehzibu't-Tehzîb

Şerh Edebiyatını anlatırken kısaca biyografisini verdiğimiz îbn Hacer,[744] el-Mizzî'nin eserim ihtisar etmek suretiyle toplam olarak 12415[745] râvînin hal tercemesini ihtiva eden Tehzibu't-Tehzîb'ini yazmıştır.

îbn Hacer, ricalin cerh ve ta'dili, talebe ve hocalarıyla ilgili bilgileri kısaltmış, her şahsın rivayet ettiği hadislerden örnekleri ihtiva eden kısmı tamamen hazfetmiştir. Kısa hal tercemelerini aynen muhafaza etmiştir. Cerh ve ta'dil açısından önem taşımayan sözleri tamamen atmıştır. Bazı biyografilere de yeni ilâveler yapmıştır. Vefatlar konusundaki ihtilafları da mümkün mertebe hazfetmiş, maslahat gereği nadiren bu değişik görüşleri aynen korumuştur.

îbn Hacer, Tehzîbu'l-Kemâl'deki hiç bir şahsı çıkarmamış, aksine bazı şahısları ilâve etmiştir. Yine bazı biyoğrafilrede de "kültü" diyerek kendisi bilgi ilâvelerinde bulunmuştur.

Ayrıca, el-Mizzî'nin eserinde yer alan, Kütüb-i sitte İmamlarının şartlan sika râvilerden hadis rivayetinin teşviki ve Siyer-î Nebî ile ilgili bölümleri hazfetmiştir.

îbn Hacer bu çalışmasında, Tehzîbu'l-Kemal üzerinde kendisinden önce yapılmış Zehebî'nin Tezhîbu't-Tehzîb'inden ve Alaeddin Moğoltay'yın tkmalu Tehzîbi'l-Kemalınden de yararlanmıştır.

İbn Hacer yazdığı mukaddimede, el-Mizzî'nin eseri üzerinde ez-Zehebî tarafından yapılmış Tezhîbu't-Tehzîb ve el-Kâşif adlı iki çalışmayı kritik etmek-te birinciyi gereksiz yere uzatılmış, ikinciyi de istifade edilemeyecek ölçüde kısaltılmış bulmaktadır.

îbn Hacer, 12 cild halinde basılmış bulunan Tehzıbu't-Tehzîb'ini yine kendisi Takrîbut-Tehzîb adıyla kisaltmıştır. Bu ihtisar da basılmıştır.

Kütüb-i sitte ricali hakkında ibn Hacer'in bu iki kitabından rahatlıkla faydalanma imkânı bulunmaktadır.

Ayrıca ez-Zehebî'nin el-Kâşif i de matbu'dur.[746] Hafız Safıyyüddin Ahmed b.Abdillah el-Hazrecî tarafından ez-Zehebî'nin Tezhîbu't-Tehzîb'i üzerinde Hulâsatu Tezhibi Tehzîbi'l-Kemal adıyla yapılan bir özet büyük bir cild halinde Mısır'da 1301 tarihinde basılmıştır. [747]

[744] Tehzîbu't-Tehzîb'in sonunda (XII, 498-504), İbn Hacer'in biyografisi ve eserlerinin alfabetik isim listesi bulunmaktadır.

[745] Basılı nüshadaki rakamların toplamı 12185'tir. 3043'ü künyelere ait XII. cilddedir. 9142'sl ise, alfabetik sıradaki rical sayısıdır.

[746] Kahire, 1392/1972

[747] Kütüb-i sitte ricali ile ilgili Tehzibul-Kemal'i esas alan bu ve öteki çalışmalar hakkında bilgi için bk. et-Tahhan, Usulu't-tahrîc, s. 181-198.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın