> Forum > ๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ > Hadis Eserleri > Hadis Edebiyatı  > III. Tedvinu'l-Hadis
Sayfa: [1]   Aşağı git
  Yazdır  
Gönderen Konu: III. Tedvinu'l-Hadis  (Okunma Sayısı 3917 defa)
09 Haziran 2011, 14:57:12
Hadice
Tecrübeli Üyeler
*
Çevrimdışı Çevrimdışı

Mesaj Sayısı: 5.945


« : 09 Haziran 2011, 14:57:12 »



III. Tedvinu'l-Hadis (veya «Cem'ul-ehâdis»)

Burada sözünü edeceğimiz konu, kolayca anlaşılacağı gibi hadislerin yazı­ya geçirilmesi olayına bağlı ve fakat ondan ayrı bir mevzudur.

Tedvîn, sözlük anlamı olarak, dağınık malzemenin bir araya toplanması demektir.

Hadis tarihi içindeki ıstılâhî anlamı ise, dillerde ve değişik yazı malzeme­leri üzerinde dağınık halde bulunan hadis metinlerinin herhangi bir sınıflan­dırmaya tâbi tutulmaksızın bir araya getirilmesidir. Bu demektir ki, tedvîn;

a. Henüz yazıya geçmemiş rivayetleri yazıya geçirmek,

b.Eskiden yazılmış veya yeni yazıya geçirilmiş olan hadis metinlerini ayı­rıma tabi tutmadan bir araya toplamak... gibi iki ayrı işi ifade etmektedir.

Ayrıca tedvin edilen malzemenin, müdevvin tarafından bizzat yazılmış olması gibi bir şart da söz konusu değildir. Müdevvin, kendi yazdıkları ile birlikte başkalarının yazdıklarını da pek tabiî olarak toplayabilir.

Aslında, dikkat edilirse kitabet, tedvin ve tasnif kelimelerinde ortak nokta «toplamak» tır. Ama bu üç terim, anlam, kapsam, sistem ve zaman bakımından farklı «toplama» işlemlerine delâlet etmektedir. Şöyle ki:

Kitabet, herhangi bir sahâbînin, bizzat Hz. Peygaber'den duyduğu hadis­leri kendisi için yazıp bir araya getirmesi olayıdır. Bunlar, hatırlamak maksa­dıyla tutulmuş özel notlar («müzekkirât») dır. Hadisleri yazı ile tesbit eden sahâbîlerden herhangi birinin, bir başka sahâbînin rivayetlerini yazma girişi­minde bulunduğuna dair herhangi bir bilgiye sahip değiliz. Sahâbîleri, ellerin­de hadis yazılı vesikalar dolaştırırken de görmekteyiz.

Abdullah b. Amr, meşhur sahifesi için «Bu benim Rasulullah'tan işittiğim es-Sahifetu's-sâdıkadır. Benimle Rasulullah arasında bu hadisleri bana ulaş­tıran herhangi bir kişi yoktur» demiş, [45]kitâbet'in çok özel anlamda bir «topla­ma» demek olduğunu göstermiştir.

Bu anlamdaki bir tedvin («kitabet») Hz. Peygamber ve sahabe devrine ait bir hadisedir.

Kitabet anlamındaki bu tedvin, kapsam olarak «kendi işittiğ hadisler»!, herhangi bir sistem'e bağlı olmaksızın Hz. Peygamber ve Ashâb Devri sınırları içinde kalarak yapılan «en dar anlamda» bir «toplama»dır.

Tedvîn, yukarıda da işaret ettiğimiz gibi, muhtelif sahâbiler tarafından rivayet edilmiş olan hadisleri yazıp bir araya toplamak demek olduğu kadar, aynı zamanda başka başka sahâbîler tarafından yazılmış sahifeleri toplayıp bir araya getirmektir de. Sınırı ise, «ulaşılabilen her sahâbî, bulunabilen her hadis veya vesika»dır. Böylece tedvîn, belli herhangi bir sisteme bağlı olmasa bile zaman olarak Büyük Tabiîler Devri diyebileceğimiz I. hicrî asrın sonları II. asrın hemen başlarına ait bir «umumî ve resmî toplama» olayıdır.

Tasnif ise, tedvîn edilmiş («müdevven») malzemenin, ya sahâbî râvisine ya da ilgi alanlarına göre beli bölüm ve bâblarda «toplanması»nı ifade etmekte­dir. Tasnif, zaman olarak, tedvîn'den sonraki bir döneme ait «kitaplaştırma» anlamında bir toplama» faaliyetidir.

Değişik kapsamda da olsa, «toplama» anlamını daima korumuş olan bu üç terim'e «tedvin» olarak bakılabileceği dikkate alınırsa, çağdaş yazarlardan Suphi Salih'in şu sözleri daha bir netlik ve anlam kazanır :

«.. .Adına hadis tedvini veya hadis tedvin gayreti denen şeyi ilk defa duy­mak için, Halife Ömer b. Abdilaziz devrine bakmak zorunda değiliz. Hadis ted­vinini pek erken asırda başladığını söylemek için, Goldziher ve Sprenger gibi müsteşriklere uyarak, içinde yaşadığımız asra bakmamız da icab etmez. zina kitaplarımız, haberlerimiz ve tarihî vesikalarımız hadislerin, -bu iki müsteşri­kin dediği gibi- ikinci hicret asrının başında değil, daha Hz. Peygamber zama­nında yazıya geçtiğini, şüpheye yer bırakmayacak şekilde göstermektedir.[46]

"Toplamak" anlamında birleşen bu üç terimden Tedvîn, kendisinden ön­ceki Kitabet Safhası mahsûllerini derlemek, kendisinden sonraki Tasnif çalış­malarını başlatmak açısından Hadis Edebiyatı için pek önemli bir başlangıçtır. Öylesine ki Beyhâki, "Büyük Hadis imamlarının eserlerinde Tedvîn ve Tasnife tâbi tutulmamış herhangi bir hadis ileri sürülecek olursa, o hadis kabul edil­mez[47] demiştir.

Öte yandan tedvin'in, sadece hadisler için değil aynı zamanda Hadis ilim­leri için de tedvin anlamı taşıdığı da düşünülebili. [48]

Hadis tarihi içinde, hadis edebiyatı'na başlangıç teşkil eden resmî[49] ve sis­temli bir tedvin faaliyetinin hicrî birinci asrın sonları ve II. asrın başlarında Ömer b. Abdilaziz (101/719)'in emriyle başladığı kabul edilmektedir. O'nun Medine Valisi, Ebu Bekr b. Hazm'a (120/738) ve ülkenin her tarafına («ilâ ehli'l-âfâk») gönderdiği resmi yazı şudur :

«Hz. Peygamber'in hadislerini, sünnetlerini (Amra bnt. Abdirrahman'ın rivayetlerini) araştır ve yaz; zira ben, ilmin kaybolmasından ve âlimlerin yok olup gitmelerinden endişe ediyorum.» [50]

Tedvin faaliyetinin en meşhur ismi İbn Şihâb ez-Zuhrî (124/742) dir. [51]îbn Şihâb için «hadisi ilk tedvin eden kişi» denilmektedir.[52]

Hiç şüphesiz ez-Zühri'nin bu işte ilk oluşu, «resmî mânâda ilk müdevvin ol­ması» şeklinde anlaşılmalıdır. Yoksa daha önce, yukarıda işaret ettiğimiz an­lamlar içinde hadisleri tedvin etmeye çalışanlar daima olagelmiştir. Zührî'nin «Bu ilmi benden önce kimse tedvin etmemiştir»[53] sözü de «resmî planda kendi­sinden önce bir müdevvinin bulunmadığı anlamındadır.

Nitekim Halife Ömer b. Adilaziz'in emrini ilk gerçekleştiren ez-Zührî'dir. Ebû Bekr b. Hazm. derlediklerini göndermeden Halife vefat etmiştir. Neticede de Ibn Hazm'ın topladıkları kaybolmuştur. [54]

Emevî Halefesi Velid b. Yezid'in öldürülmesinden sonra, Mervan ailesi için ez-Zührî'nin yazdığı hadislerin kitablar halinde hayvanlarla taşındığı gö­rülecek ve Zühri'nin tedvin konusundaki çalışmalarının boyutları hayranlık uyandıracaktır. [55]

Zührî'nin bu yazdıkları arasında sahabe kavilleri de bulunmaktaydı. Çün­kü Zührî bunları da «Sünnet» içinde mütâlâa ediyordu. [56]

Tedvin, sünnet malzemesini herhangi bir ayırım sözft konusu olmaksı­zın ve yok olmaktan korumak maksadıyla yazılı olarak bir araya getirmek şek­linde gerçekleştirmiştir.

Tedvin, II. hicrî asrın ilk çeyreğinde bitmiş, tasnif dönemi onu takip etmiş.[57]


[45] bk. Koçyiğit, Hadis Tarihi, 199-200.

[46] S. Salih, Hadis İlimleri, s. 26

[47] Îbnu's-Salah, Mukaddime, s. 109.

[48] bk. Koçkuzu, Hadis İlimleri ve Hadis Tarihi, s 255.

[49] bk. Accâc, es-Sünne kable't-tedvîn, s. 332.

[50] Buhârt, ilim 34; Dârimi, mukaddime 43; Hatib, Takyîdu'1-am, a. 105-106. Kottant, Hisâ-Ie s. 4; Accâc, es-Sünne kable't-tedvin, s. 328-337.

[51] ez-Zührf hakkında geniş bilgi için bk. Koçyiğit, «tbn Şihâb ez-Zührt», Hah. Fak. Der. c, XXI, s. 51-84 Ankara, 1976

[52] bk. Kettanî, Risale, 4.

[53] bk. a.g.e., s. 5.

[54] bk. tbn Hacer, Tehzibu't-Tehzîb, XH, 39.

[55] bk. Koçyiğit, Hadis Tarihi, s. 205 (Ebu Nuaym, HÜye III, 361'den naklen).

[56] Ibn Hacer, Tehzîbu't-Tehzîb, K, 448.

[57] Doç. Dr. İsmail Lütfi Çakar, Hadis Edebiyâtı, İfav Yayınları: 15-18.

[Bu mesajın devamını görebilmek için kayıt olun ya da giriş yapın
Bu Sayfayi Paylas
Facebook'a Ekle
Kayıtlı

Müslüman
Anahtar Kelime
*****
Offline Pasif

Mesajlar: 132.042


View Profile
Re: III. Tedvinu'l-Hadis
« Posted on: 29 Mart 2024, 03:13:06 »

 
      uyari
Allah-ın (c.c) Selamı Rahmeti ve Ruhu Revani Nuru Muhammed (a.s.v) Efendimizin şefaati Siz Din Kardeşlerimizin Üzerine Olsun.İlimdünyamıza hoşgeldiniz. Ben din kardeşiniz olarak ilim & bilim sitemizden sınırsız bir şekilde yararlanebilmeniz için sitemize üye olmanızı ve bu 3 günlük dünyada ilimdaş kardeşlerinize sitemize üye olarak destek olmanızı tavsiye ederim. Neden sizde bu ilim feyzinden nasibinizi almayasınız ki ? Haydi din kardeşim sende üye ol !.

giris  kayit
Anahtar Kelimeler: III. Tedvinu'l-Hadis rüya tabiri,III. Tedvinu'l-Hadis mekke canlı, III. Tedvinu'l-Hadis kabe canlı yayın, III. Tedvinu'l-Hadis Üç boyutlu kuran oku III. Tedvinu'l-Hadis kuran ı kerim, III. Tedvinu'l-Hadis peygamber kıssaları,III. Tedvinu'l-Hadis ilitam ders soruları, III. Tedvinu'l-Hadis önlisans arapça,
Logged
Sayfa: [1]   Yukarı git
  Yazdır  
 
Gitmek istediğiniz yer:  

TinyPortal v1.0 beta 4 © Bloc
|harita|Site Map|Sitemap|Arşiv|Wap|Wap2|Wap Forum|urllist.txt|XML|urllist.php|Rss|GoogleTagged|
|Sitemap1|Sitema2|Sitemap3|Sitema4|Sitema5|urllist|
Powered by SMF 1.1.21 | SMF © 2006-2009, Simple Machines
islami Theme By Tema Alıntı değildir Renkli Theme tabanı kullanılmıştır burak kardeşime teşekkürler... &
Enes