|
Konu Başlığı: es-Suyûti ve Te&rîbu'r-râvî'si Gönderen: Hadice üzerinde 05 Haziran 2011, 15:26:41 5. es-Suyûti ve Te&rîbu'r-râvî'si el-CâmVu's-sağır adlı eseri dolayısıyla biyografisine kısaca temas ettiğimiz Celâleddin es-Suyûti (911/1505)'nin Hadis Usûlü konusundaki eseri Tedrîbu'r-râvî fî şerhi Takrîbi'n-Nevevî"dir. İbnu's- Salah'ın Ulûmu'l-hadis'ini bin beyitte anlatmış ("Elfiye") olan Suyûti, aynı eserin Nevevî tarafından yapılmış ihtisarına şerh yazmak yolunu niçin seçtiğinişöyle özetlemektedir: "Şeyhu'l-îsîâm Ebû Zekeriyya en Ne-vevî'nin et-Takrîb ve't-teysîr'inin faydası büyük, değeri yüksek fevâidi yaygın, öğrenciler için maddeleri bol bir kitap olduğunu; fakat bunca vasıflarına rağmen, telifinden bu yana, kimsenin ona şerh yazmamış olduğunu gördüm. Herhalde bu hizmet, Allah Teâlâ'nın kulları içinden dilediği birine sakladığı lutfu-dur, zaten O'nun dilemediğinin var olması da mümkün değildir, dedim. Böylece Takrîb'e, mânâlarını yeterince açıklayan, lafızlarını doğru olarak tesbit eden, aslı ("ülûmu'l-hadîs") ile arasındaki -fazlalık veya noksanlık kabilinden- görülen farklılıkları ihmal etmeyen, i'tirazları dikkate alan, gerekiyorsa müdâfaa eden ve ona başka yerde toplu halde bulunmayan bir takım mebahis ve fevaidi ekleyen, daha önce kimsenin ortaya koymadığı bir şerh yazmak hususunda içimde kuvvetli bir azim peydah oldu. Neticede de Allah'a dayanarak ve ondan yardım dileyerek bu işe giriştim. Bunu, husûsi olarak Takrîb'e, umumî olarak da İbnu's-salah muhtasarları ve bu bilim dalına ait Öteki kitablara yazılmış bir (genel) şerh olmak üzere kaleme aldım.[622] Bizzat Suyûti tarafından dile getirilen bu muhtevasından Ötürü Tedrîb, muteber hadis usûlü eserleri arasındaki yerini almış bulunmaktadır. Suyûti, "fevâid" dediği hadis ilmi ile ilgili tarifler, hadisçiler, Usûl kitapları ve yazarları, ve hadis ilmine ait neviler ile alakalı mülahazalardan oluşan mu-kaddime'den sonra şerhe başlamaktadır. [623] Suyûtî, Tedrib'in son kısmına da hadis ilimlerinin nevilerini 65'den 93'e iblağ eden değerlendirmelerini eklemiş bulunmaktadır. [624] Tedrîb, Abdulvahhab Abdüllatifin tahkiki ile ilk kez Kahire'de 1379/1959'da basılmıştır. Başka neşirleri de bulunmaktadır. [625] [622] Tedrîbu'r-râvî, s. 4. [623] Mukaddime'den önce, eseri neşre hazırlayan Abdülvehhab Abdülatif in, Suyûtî, Nevevi ve Tedrib'i tanıtan 32 sayfalık uzunca bir takdimi yer almaktadır. [624] bk. Tedrîb, s. 533-546. [625] Doç. Dr. İsmail Lütfi Çakar, Hadis Edebiyâtı, İfav Yayınları: 187-188. |