|
Konu Başlığı: es-Suyûtî ve el-Câmi'u's-sağîr'i Gönderen: Hadice üzerinde 06 Haziran 2011, 14:30:58 1. es-Suyûtî ve el-Câmi'u's-sağîr'i Yüzlerce eserin müellifi olan Abdurrahman b. Ebi Bekr b. Muhammed, Celâleddin es-Suyûtî (911/1505)'nin hadis alanındaki eserlerinden olan el-Cami'u's-sağîr min ehâdîsi'l-beşîr ve'n-nezîr' i, yine müellife ait Cem'u'l-cevâmi' adlı bütün hadisleri bir araya toplamak maksadıyla telife başlanmış ve fakat yarım kalmış olan eserin telhisidir ve 10031 hadis ihtiva etmektedir. Kısa ve özlü («veciz») hadislere tahsisi edilen el-Câmi'u's-sağîr' de ahkâm hadisleri hemen hemen hiç bulunmamaktadır, Osmanlı ulemasının büyük rağbetine mazhar olmuş bulunan esere, uydurmacı ve yalancı kişilerin yalnız başlarına rivayet ettikleri hiç bir hadis alınmamıştır. Hadisler ilk kelimelerine göre alfabetik olarak sıralandığı için senedler tamamen hazfedilmiştir. Her hadis metninden sonra, hadisin bulunduğu kaynakla birer remiz ile gösterilmiştir. Bizim bu çalışmamızda tanıttığınuz bir çok esere ait kısaltmaları da ihtiva etmekte olması sebebiyle bu remizleri ve işaret ettikleri eserleri alfabetik sıra içinde sunuyoruz: et-Tirmizî el-Buhârî fi't-tarih el-Buhârî el-Buhâri fî'1-edeb el-Hatîb îbnHıbbânfîsahîhihi Ebu Nuaym fi'1-hilye Ahmed b. Hanbel fi müsnedih i ) Ebu Davud îbn Ebî Şeybe Said b. Mansur fî sünenin et-Taberânî fVl-kebîr fi'1-evsat fi's-sağtr Ebu Yala fî müsnedih Abdurrezzakfi'l-câmi'(el-Musannef îbn Adiyy fî'1-kâmil el-Ukaylî fi'd-duafâ Abdullah b. Ahmed b. Hanbel fî zevâidih ed-Deylemî fî Müsnedi'l-firdevs el-Buhârî ve Müslim birlikte ed-Dârekutnî el-Hâkim fi'1-mustedrek Müslim en-Nesâî îbn Mâce el-Beyhakî fi şuabi'1-îman el-Beyhakî fi's-sünen Ebû Davud, et-Tirmizî, en-Nesâî, Îbn Mâce Ebû Davud, et-Tirmizî, en-Nesâî[437] Hadis metinlerinden sonra, yukarıdaki kısaltmalarla gösterilen kaynakların, o hadisi hangi sahâbîden olmış olduğuna da ayrıca işaret edilmiştir. Her haksin sıhhat durumu da rumuzlarryla gösterilmiştir. Müellif, ile başlayan fiilî hadisler için özel bir bab açmış ve bu tür hadislerin Hz. Peygamberin fizik Özellikleri («şemail ») demek olduğunu da kaydetmiştir. [438] Yine Hz. Peygamberin koyduğu yasakların anlatımını da «bâbu'n-nevâhî»de diye başlayan hadisleri sıralamak suretiyle vermiştir. [439] Her harften sonra el-muhallâ bi haze'l-harf diye Lâm-i tarifli olarak o harfle başlayan hadisleri sıralamıştır. el-Câmi'u-s-sağîr'in Baskıları ve Şerhleri el-Câmiu's-sağîr bir çok kez basılmıştır. [440] Yazılmış olan şerhler içinde[441]Abdurraûf el-Münâvî (1032/1623)'nin yer yer müellife itirazlar da ihtiva eden şerhi Feyzu'l-kadîr şerhu'l-Câmi'i's-sağîr' i özlü ve önemlidir. Hadis metinlerini rakamlı ve harekeli olarak sayfa başlarında ihtiva eden Feyzul-kadîr 6 cild halinde matbu'dur. el-Câmi'us-sağîr' i bu şerh ile birlikte kullanmak isabetli bir davranış olacaktır. Ayrıca yine Suyûtî tarafından ez-Ziyâde ala kitâbi'l-Câmî'i's-sağîr adıyla hazırlaan eser, Yusuf en-Nebhâni tarafından Câmi'u's-sağîr' e ilâve edilmiş ve bu yeni esere el-Fethu'l-kebîr fi zammı z-ziyade ile'l-Cami'i's-sağtr adı verilmiştir. Alfabetik olarak oluşturulmuş olan bu eserde, hadislerin sıhhat durumlarını gösteren rumuzların hazfedilmiş olmasının sebebi anlaşılamamıştır.[442] [437] Bu kısaltmalar, mukaddimede müellif tarafından verilmiştir. [438] bk. Feyzu'l-kadîr, V, 68. [439] bk. a.g.e., VI, 301 [440] bk.îAXI,261 [441] bk. K. Çelebi, Keşf, I, 560-561 [442] Doç. Dr. İsmail Lütfi Çakar, Hadis Edebiyâtı, İfav Yayınları: 128-131. |