Dünya çapında kongre ve istişâreden dönen hacılar

Hac yoluna düşen bir hacı adayı şunu görür, düşünür, konuşur, meşveret eder: Bu mübarek beldelerde, Hz. Âdem'den (as) başlayıp, âhirzaman peygamberi Hz. Muhammed'e (asm) kadar gelip geçen 124 bin peygamberin, 124 milyon evliyanın, 100 bini aşkın Sahâbînin iyilik ve güzelik uğruna vermiş olduğu mücâdelelerin hâtıraları vardır. Zâlim ve haksızlara karşı direnmeleri vardır, insanları hak yola dâvet etme kavgası vardır. Bütün bu hâtıralar hacının dünyasında tekrar tazelenir, pekişir.
   
* Hac, insana yeni yeni ufuk ve fikir kapıları açar.

* Hac aynı zamanda kültür alış-verişidir. Memleketinden kalkıp hacca giden insanlar pek çok belde, bölge, iklim, coğrafya, insan ve kültürlerle karşılaşırlar. Güzel âdet, örf, gelenek, yeni yeni icâd ve keşifleri görür; güzellikleri tesbit ederler. Memleketlerine döndüklerinde onları hem anlatırlar, hem de mümkün olanlarını uygularlar.

* Hac, zamanı kullanma sanatını öğretir. Çünkü, vakfe ve tavaf, belli bir zaman dilimi içinde yapılmalıdır.

* Hac, dünya çapında bir kongre ve meşverettir. Dünyanın muhtelif yerlerinden gelen milyonlarca insan, idâreci, eğitimci, âlim, fikir adamı, sanatkâr, tüccar, zengin, dirâyetli kişiler, meşakkat ve problemlere tahammül edebilenler bir araya gelmektedir. Hac boyunca, birbirleriyle, bazan husûsî, bazan umumî mahfil, platform ve mekânlarda karşılaşır; birbiriyle fikir alışverişinde bulunur; İslâmî, insânî meseleleri tartışır, tecrübelerini birbirine aktarır; ürettikleri fikirleri, malları ve sanat eserlerini değiş-tokuş eder, yeni usûl ve prensipleri birbirlerine gösterirler.

* Hac, ilmî, fikrî, nefsî, sosyal bir cihad eğitimidir. Hacı adayı, hac hazırlıklarına başladığı andan itibaren bu cihadı yaşamaya başlar. Sonra diğer hac menâsiki, zikir ve duâlarla, bu cihadın rûhî, fıkrî ve itikâdî unsurları teşekkül eder. Meşakkat ve sıkıntılara katlanan ve içtimâî şuura ulaşan hacılar, âile, cemiyet, din, dâvâ, iyilik, güzellik ve insanlık için her türlü meşakkatlere katlanırlar. Çünkü, hacda meleke haline gelir, ruhlarına yerleşir.
Bütün ibâdetlerde olduğu gibi, hac ibâdetinin de, Allah indinde makbûl olması ve binlerce hikmetleri meyve verebilmesi için, "ihlâs" ile yapılması şarttır. Yânı, sırf Allah rızası ve O'nun emrini yerine getirmek maksadıyla yapılmalıdır.


Ali FERŞADOĞLU