Ahmed Şahin
   
Camiye çıplak ayakla girilmez, çorapsız namaza durulmaz mı?

Okuyucum şimdiye kadar pek alışmadığı bir ikazla karşılaşınca biraz şaşırmış halde konuyu bize sorma gereği duymuş.

Diyor ki:

-Son günlerde camiye çıplak ayakla girenlere ikazlar yapılmakta, çoraplı olarak girilmesi konusunda hatırlatmalarda bulunulmaktadır. Halbuki geçmişimizde öyle ikazları hiç duymadık. İstediğimizde camiye çıplak ayakla da giriyor, yine çıplak ayakla da namazlarımızı kılıyorduk. Hatta annemin namazlarını evde çorapsız, yani çıplak ayakla kıldığını da biliyorum. Annem için caiz olan çıplak ayakla namaz kılmak, erkek oğlu için neden caiz olmasın?.. Şafiilerin çoğunlukta oldukları doğu şehirlerinde pek çok kimse namazını çorapsız kılmaktadır. Konuya sizin bakışınız nasıldır merak ediyorum!..

Çıplak ayakla camiye girilmez, namaz kılınmaz mı?

***

Cevap: Meseleye sıhhi ve tıbbi mahzurları hesaba katmadan bakacak olursak okuyucumun haklı olduğunu düşünebiliriz. Gerçekten de camiye çıplak ayakla girmek, namazı çorapsız halde kılmak yasaklanamaz. Tarih boyunca camilere çıplak ayakla da girilmiş, çıplak ayakla da namaz kılınmıştır. Halen de kılınmaktadır. Bu konuda dini açıdan kesin bir yasak olduğu söylenemez. Konuya ait şu iki tespiti hatırlamak bile yeterli olabilir.

Ebu Davud'daki kayıtlarda şöyle deniyor:

"-Resulullah (sas) Hazretleri Mekke'nin fetih gününde nalınlarını çıkarıp sol yanına koyarak (çıplak ayakla) namaz kıldı."

Ayrıca sahabeden birçok zat da şu tespiti ekliyor: "Biz Resulullah (sas) Hazretleri'nin hem çıplak ayakla hem de nalınları giyinik halde namaz kıldığını biliyoruz."

Bu kayıtlardan da anlaşılıyor ki, gerektiği takdirde yalın ayakla da çorapla da namaz kılmak caizdir, (tıbbi bir mahzur söz konusu olmadığı yerlerde) mekruh da değildir.

Nitekim İmam-ı Nevevî, bu gibi farklı görüşleri ifade ettikten sonra der ki:

-Şafii mezhebinde en kuvvetli görüşe göre, çıplak ayakla namaz kılmak müstehaptır. Hanefilerde ise çoraplı kılmak daha sevaplı görülmüştür.

Anlaşılan, fıkıh açısından mesele geniş boyutlu tutulmuş, tek görüşe kilitlenilmemiştir. İhtiyacın gerektirdiği yerlerde Şafii kardeşlerimizden çorapsız kılanlar görülmekte, gerektirmediği yerlerde ise Hanefiler çorapla kılmayı daha uygun ve isabetli bulmaktalar.

Ancak bugünkü tıp ilmi, cemaatin çoğaldığı camilerde, üzerine secde edilen halılara terli ve ıslak ayaklarla basılarak deri ve mantar hastalıkları bulaştırma ihtimalini sıhhi açıdan mahzurlu gördüğünden, camiye çıplak ayakla girilerek terli ve ıslak ayaklarla halılara basılmasının hijyenik mahzurlarına işarette bulunmaktadır.

Demek ki dini açıdan bir yasak olmasa da sıhhi ve tıbbi açıdan bugünkü şartlar içinde konu incelenince toplu halde namaz kılınan mekânlara çıplak ayakla değil, temiz çoraplarla girilmeye ihtiyaç duyulmaktadır. Böyle bir tedbire de yanlış gözüyle bakılmaması gerekmektedir.

"Annem namazını çorapsız kılıyor, ben erkek oğlu çorapsız kılamayacak mıyım?" kıyaslamasına gelince: Bilindiği üzere, namazlarda hanımların elleri, yüzleri ve sarkan eteğin altında kalan ayakları (çoğunluğa göre) avret değildir. Yani kapatılması mecburi olan yerlerden sayılmamıştır. Dolayısıyla hanımlar namazlarını evlerinde çorapsız kılabilmekteler. Ancak onlar da camiye erkekler gibi çıplak ayakla gelseler aynı hatırlatmaya onların da muhatap olabilecekleri ihtimali akla gelmektedir.

Anlaşılan odur ki, kendi evlerimizde özel seccadelerimizde dilediğimiz gibi hareket ederken, camilerde toplu halde secde ettiğimiz halılara terli ve yaş ayaklarla basmama dikkati göstermeli, temiz çorabımızla dolaştığımız camilerimizi temiz tutmakla da görevli olduğumuzu düşünmeliyiz.

Ayrıca bu gibi hijyenik konularda hassas olan cemaati de rahatsız etmemeye dikkat etmeliyiz, diye düşünmekteyim.

Tabii konu, yoruma açıktır. Farklı yaklaşımlar da söz konusu olabilir. Nitekim mezheplerimizde de birbirine yakın da olsa farklı yaklaşımlar söz konusu olmuştur...