๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => 40 Ayet 40 Hadis => Konuyu başlatan: Safiye Gül üzerinde 27 Aralık 2010, 12:01:14



Konu Başlığı: Helal ve haram
Gönderen: Safiye Gül üzerinde 27 Aralık 2010, 12:01:14
HELAL ve HARAM

 

Altıncı Ayet

 

وَلاَ تَقُولُوا لِمَا تَصِفُ اَلْسِنَتُكُمُ الْكَذِبَ هَذَا حَلاَلٌ وَهَذَا حَرَامٌ لِتَفْتَرُوا عَلَى اللهِ الْكَذِبَ اِنَّ الَّذِينَ يَفْتَرُونَ عَلَى اللهِ الْكَذِبَ لاَ يُفْلِحُونَ

 
"Lisanlarınızın yalan yere vasıflandırdığı şeyler hakkında "Şu helâldir ve şu haramdır" demeyiniz ki, Allah'a karşı yalan iftirada bulunmuş olursunuz. Şüphe yok ki, Allah'a karşı yalan da bulunanlar felâha eremezler."[94]


وَلَا تَقُولُوا demeyiniz ki لِمَا şeyler hakkında تَصِفُ vasıflandırdığı اَلْسِنَتُكُمُ Lisanlarınızın الْكَذِبَ yalan yere هذَا Şu حَلَالٌ helâldir وَ ve هذَا şu حَرَامٌ haramdır لِتَفْتَرُوا iftirada bulunmuş olursunuz عَلَى karşı اللّهِ Allah'a الْكَذِبَ yalan اِنَّ Şüphe yok الَّذينَ ki يَفْتَرُونَ عَلَى karşı اللّهِ Allah'a الْكَذِبَ yalan da bulunanlar لَايُفْلِحُونَ felâha eremezler

Ayetin Nüzulü ve Açıklaması

İbni Kesir, ayetin nüzul sebebi ile ilgili olarak; müşrikler cahiliye dönemlerinde uydurmuş oldukları ve kendilerine meşru gördükleri beş kere doğuran ve beşinci dişi olan deveyi putlara adanan ve serbest bırakılan develeri, erkekli dişili olmak üzere ikiz doğuran koyun veya develeri, on nesli dölleyen erkek deveyi bu şekilde haram sayarlardı. Bunun üzerine yüce Allah bu ayeti indirerek; Allah hakkında söyleye söyleye yalana alışmış olan dilinizi; "şu helaldır, bu haramdır demeyiniz" ayeti kerimesi nazil oldu.[95] Çünkü böyle söyleyenler Allah'a karşı yalan uydurmuş olurlar. Şer'i bir dayanağı olmayan her bir uydurma, geri dönüşü mümkün olmayan bir uçurumdur.     

Bu ayet açıkça, haram ve helâli belirleme hakkının sadece Allah'a ait olduğunu gösterir. Veya başka bir deyişle, kurallar koyma yetkisi sadece Allah'ındır. Bu nedenle helâl ve haramı belirlemeye yeltenen herkes O'nun haklarına tecavüz etmiş olur. Elbette ilâhî emri nihai otorite olarak kabul eden bir kimse, belirli bir şeyin veya hareketin haram mı yoksa helal mi olduğunu bundan çıkarabilir.

Haramı ve helâli belirleme yetkisini haksız yere üstlenmek iki nedenden ötürü Allah'a karşı yalan uydurmak olur:

1) Böyle bir kimse, Kitab'ı gözönüne almaksızın, kendisinin helâl ve haram dediklerinin Allah tarafından helâl ve haram kılındığını söyler veya:

2) Allah'ın helâli ve haramı belirleme yetkisinden vazgeçtiğini ve insanları hayatlarıyla ilgili hükümler koymada serbest bıraktığını söylemek ister. Tabii ki bu iddiaların her biri Allah'a karşı uydurulmuş bir "yalan" ve bir iftiradır.[96]

Geçmişteki insanların dinlerinden sapmalarını yüce Allah (cc) Kur'an-ı Kerim de şöyle beyan buyurur:

 

اِتَّخَذُوا اَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ اَرْبَابًا مِنْ دُونِ اللّهِ وَالْمَسيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَمَا اُمِرُوا اِلَّا لِيَعْبُدُوا اِلهًا وَاحِدًا لَا اِلهَ اِلَّا هُوَ سُبْحَانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ


 
"Onlar, hahamlarını, papazlarını ve Meryemoğlu İsa Mesih'i, Allah'tan başka Rabler edindiler. Halbu ki, onlar, ancak bir olan ve kendisinden başka ilâh bulunmayan Allah'â ibadet etmekle emrolunmuşlardı. Allah, onların koştukları ortaklardan münezzehtir."[97]

Bu âyet nâzil olduktan sonra, daha önce Hıristiyan olarak Şam'a gitmiş bulunan Adıy b. Hatim et-Tâi Medine'ye geldi ve Hz. Peygamber'e âyeti okuyarak; Hıristiyanların rahip ve hahamlarına ibadet etmediklerini, dolayısıyla burada ne anlatılmak istendiğini sordu. Nebî (a.s.) şöyle buyurdu: "Onlar helalı haram, haramı helal yaptılar. Hıristiyanlar da onlara uydular. İşte bu, onlara ibadet etmeleridir."[98]

Sonuç olarak; ahkâmu'ş-şer'iyye: İslâm'ın ortaya koyduğu bütün şer'i hükümler. İslâmî hükümlerin bütününü içine alan hükümler manzumesi olarak kabul edilen şer'î hükümler; itikâdî, amelî ve ahlâkî olmak üzere üç kısma ayrılır: Bunlardan itikâda dair olan hükümler genellikle Allah'ın birliği ve varlığına dayalı olan aklî ve mantıkî hükümlerdir. Akîdeye dair olup ayet ve hadislerle ispat edilen şer'î hükümler ise, ahiret hayatı ve meleklerin varlığı gibi gaybe dayalı hususlardır.

Ameli hükümlere gelince genellikle insanın ruhunu, akıl ve nefsini eğiten emirlerdir. Bu türlü emir ve hükümler insanı Cenâb-ı Hakk'a daha iyi bir kul yapma hedefini güderler. Ayrıca insanlar arasındaki sosyal, ekonomik, siyasî, mâlî ilişkilerin düzenlenmesinde de etkili bir rol oynayan, yine şer'î hükümlerdir.

Ahlaki hükümler ise; insanın bütün mahlukat ile olan ilişkilerinde Allah'ın emirlerine itaat ederek, şefkât ve merhamet duygularının gelişmesinde etkili olan emir ve yasaklar manzumesidir. Şer'î hükümler gerek dünya ve gerekse ahiret hayatı ile ilgili olarak çeşitli usûllerle insanı eğiten ve daha mutlu bir toplumun oluşmasını sağlayan ilâhî emirlerdir. Mümin bir insan her ne olursa olsun bunlara uymak zorundadır.

Yukarıda da izah edildiği üzere Allah'a karşı iftira iflahı mümkün olmayan bir uçurumdur. Çünkü aşağıda da açıklanacağı üzere Allah ve peygamber üzerine yalan uydurmak affedilemeyecek bir suçtur.

Bunun sebebi ise söylenen yalanın dinmiş gibi insanlara aksetmesidir. Geçmişteki Yahudi ve Hristiyanların sapmasının sebebi işte buradaki inceliği anlamamalarından kaynaklanmıştır. Çünkü Allah ve peygamberlerinin söylemediği bir şeyi onlara malederek insanlara takdim ettiler. Buna uyan insanlarda haktan mahrum kaldılar.

Helal ve haram hududunu tespitini yapan yüce dinimiz aşağıdaki hadiste de geçeceği üzere artık helal ve haramın sınırını çizmiştir. Artık bize düşen görev, helal ve haramı tesis ve tespit etmek değil, tespit edilmiş olanlara tabi olmaktır. Bu hem dünyamız hem de ahretimiz için kurtuluştur.

Yüce Allah bu mazlum ümmeti böyle bir uçumdan koruyup muhafaza etsin inşaallah… 

Altıncı Hadis

 

 قَالَ رَسُولُ اللّهِ: اَلْحَلاَلُ مَا أحَلَّ اللّهُ في كِتَابِهِ، وَالْحَرَامُ مَا حَرَّمَ اللّهُ في كِتَابِهِ، ومَا سَكَتَ عَنْهُ فَهُوَ عَفْوٌ، فَلاَ تَتَكَلَّفُوا السُّؤَالَ عَنْهُ.


Allah Resulullah (a.s) buyurdular ki: "Helal, Allah Teala’nın kitabında helal kıldığı şeydir. Haram da Allah Tealanın kitabında haram kıldığı şeydir. Hakkında sükut ettiği şey ise affedilmiştir. Onun hakkında sual külfetine girmeyiniz."[99] 

قَالَ buyurdular ki رَسُولُ Resulullah (a.s) اللّهِ Allah اَلْحَلاَلُ Helal مَا şeydir أحَلَّ helal kıldığı اللّهُ Allah Teala’nın في كِتَابِهِ kitabında، وَالْحَرَامُ Haram da مَا şeydir حَرَّمَ haram kıldığı اللّهُ Allah Tealanın في كِتَابِهِ kitabında، ومَا şey ise سَكَتَ sükut ettiği عَنْهُ Hakkında فَهُوَ عَفْوٌ affedilmiştir، فَلاَ تَتَكَلَّفُوا külfetine girmeyiniz السُّؤَالَ sual عَنْهُ Onun hakkında.

Hadisin Vürûdu ve Açıklaması

Vürûdu: Buharî, Nu'man İbnu Beşir (radıyallahu anhümâ)'dan naklediyor: Hz.Peygamber (a.s)’a neyin helal ve neyin haram olduğunu sordular. Bunun üzerine: "Resulullah (aleyhissalâtu vesselâm) buyurdular ki: "Şurası muhakkak ki, haramlar apaçık bellidir, helaller de apaçık bellidir. Bu ikisi arasında (haram veya helal olduğu)  şüpheli olanlar vardır. İnsanlardan çoğu bunları bilmez. Bu durumda, kim şüpheli şeylerden kaçınırsa, dinini de, ırzını da muhafaza etmiş olur. Kim de şüpheli şeylere düşerse harama düşmüş olur, tıpkı koruluğun etrafında sürüsünü otlatan çoban gibi ki, her an koruluğa düşebilecek durumdadır. Haberiniz olsun, her melikin bir koruluğu vardır, Allah'ın koruluğu da haramlarıdır. Haberiniz olsun, cesette bir et parçası var ki, eğer o sağlıklı olursa cesedin tamamı sağlıklı olur,  eğer o bozulursa, cesedin tamamı bozulur. Haberiniz olsun bu et parçası kalptir."[100]

Hadis, dinimizde eşya hakkında üç hükmün mevcudiyetini haber veriyor:

1) Eğer bir şeyin yapılmasına hükmedilmiş, terkine vaad beyan edilmiş ise bu açık helaldir.

2) Bir şeyin terkine hükmedilmiş yapılmasıda beyan edilmiş ise bu da açık haramdır.

3) Bir şey hakkında bunlardan birine hükmedilmemişse o da şüphelidir. "Helal olan, apaçık bellidir" sözü "açıklanmasına ihtiyaç yoktur, herkes onu aynıyla, vasfıyla, zahir delillerle bilmede müşterektir" demektir. Üçüncü kısım, hakkındaki kapalılık sebebiyle şüphelidir, haram mı, helal mi olduğu bilinemez. Hadis-i şerifin beyanına göre durumu böyle şüpheli olandan kaçınmak gerekmektedir. Çünkü nefsülemirde haram idiyse ondan kaçınmakla ona bulaşmaktan beri olmuş olur". Helal idiyse, (ittika) kasıtla onu terk etmiş olmaktadır (ki helalin terki zarar vermez). Eşya hakkında "helal"  veya "haram" hükümleri bazan beraberce reddedilir. Bunlardan biri öncelik kazanamazsa, o şey hakkındaki hüküm, üçüncü kısma girer.

Fıkıh usulü bilginlerine göre dinî hükümler iki kısma ayrılır:


Birincisi teklifi hükümlerdir: Bir işin yapılmasını ya da yapılmamasını gerektiren veya ikisi arasında tercih etmekte serbest bırakan hükümlerdir. Bir işin yapılmasını gerektiren hükümlere farz ve mendup, yapılmamasını gerektirene haram ve mekruh, muhayyer bırakılan hükme de mübah denir.[101]

İkincisi ise vaz'î hükümlerdir: Bunlar, ibadet ve muamelelerin sıhhati için gerekli olan şartları gösteren hükümlerdir. Bir fiil işlenirken dinî kurallara uygun olup olmadığı bu tür hükümlerle anlaşılır. Meselâ alışverişin sahîh olmasıyla ilgili hükümler bu kabildendir.[102]


Konu Başlığı: Ynt: Helal ve haram
Gönderen: Kayin üzerinde 23 Mayıs 2013, 22:30:36
helal ve haram,,,birbirine yakın ve bi o kadarda zıt olan bu hükümleri hakkıyla benimseyip,amel etmeyi,korkmayı,uzaklaşmayı rabbim nefsimize kolay eylesin..haramdan uzak,helalle bütünleşmiş bi hayat...bir son nasip olur inşALLAH....


Konu Başlığı: Ynt: Helal ve haram
Gönderen: SeLiNaY 8 üzerinde 25 Ocak 2016, 14:49:31
Selamun Aleykum
 Bizler bu yalan dünyada ahiret hayatımız için yaşıyoruz .. Ve yaşarken ahiret hayatını da dusunmemi gerekir . Çünkü bizler bu dünyada yaptığımız en ufak bir şey. İçin bile olsan ahirette bizlere hesap sorulacak . bu dünyada helal olan yiyecekleri tüketmeli ve hamamlardan uzak durmaliyiz.
Allah razı olsun


Konu Başlığı: Ynt: Helal ve haram
Gönderen: Mustafa/Samed üzerinde 25 Ocak 2016, 17:04:08
Ve Aleykümüsselam. Her şeyden helal yönde harcamalıyız. Paylaşım için Rabbim razı olsun.


Konu Başlığı: Ynt: Helal ve haram
Gönderen: Yağmur Gmş üzerinde 25 Ocak 2016, 17:33:07
Bismillah...
Bir insanın hak ettiği mala sahip olması o malın o kişiye helal olmasıdır. Haram ise insanın hak etmediği mala sahip olmasıdır. Allah`ım sen bizleri helal olanlardan alı koyma. Bizleri hep helal olanlar ile karşılaştır.
Allah cc. razı olsun.


Konu Başlığı: Ynt: Helal ve haram
Gönderen: Sevgi. üzerinde 25 Ocak 2016, 17:48:24
  Esselâmü Aleyküm Ve Rahmetüllah. Allah ( Celle Celalühu ) biz kulları için bu dünyadaki helâl ve haramın sınırını çizmiştir. Ohalde bizlere düşen görev , helâl ve haramı tesis ve tespit etmek diğil, tesbit edilmiş olanlara tabi olmaktır. Bu hem dünyamızı hem de Ahiretimiz için bir kurtuluş olur. 
  Paylaşım için Rabbim Razı olsun kardeşim...


Konu Başlığı: Ynt: Helal ve haram
Gönderen: İkraNuR üzerinde 25 Ocak 2016, 18:30:15
selamun aleyküm.
Allah c.c. helal yemeyi helal para kazanmayı nasip etsin.
Allah c.c. razı olsun.


Konu Başlığı: Ynt: Helal ve haram
Gönderen: Ceren üzerinde 25 Ocak 2016, 19:28:06
Aleykumselam.Helal ve harama dikkat esen ve allahin emir ettigi sekilde rizai ilahide yasayan kullardan olalim inşallah....


Konu Başlığı: Ynt: Helal ve haram
Gönderen: Alican B8 üzerinde 25 Ocak 2016, 19:33:24
Selamun Aleyküm. bizlerin malı çok olup haram olacağına az olup helal olur inşAllah. Bizler helal ve harama çok dikkat etmeliyiz. Kazandığımız parayı çalıp çırpmak yerine alın teri ile çalışarak kazanmalıyız. Rabbimin emrettiği şekilde yaşarız inşAllah. Rabbim paylaşım için razı olsun.


Konu Başlığı: Ynt: Helal ve haram
Gönderen: Rabia 7 üzerinde 25 Ocak 2016, 21:51:24
Ve aleykümselam. Haram yememeye dikkat etmeliyiz ve haram işleri yapmamalıyız. Bazı insanlar alın teriyle çalışacağına hırsızlık yapıyor. Bütün işlerimiz helal yaparız inşALLAH. (AMİN) .


Konu Başlığı: Ynt: Helal ve haram
Gönderen: Ceren üzerinde 28 Aralık 2017, 19:45:58
Aleykumselam.rabbim bizleri onun yoluna giden ona ınan ve onun istediği şekil helal dairede yaşayıp haramdan uzak unahdan uzak yaşayıp rahmete erişen kullardan eylesin inşallah. ...


Konu Başlığı: Ynt: Helal ve haram
Gönderen: Ayşegül Yıldırım koü üzerinde 02 Aralık 2018, 01:09:45
"Âlimin âbide üstünlüğü, benim sizin en aşağı derecede olanınıza üstünlüğüm gibidir. Şüphesiz ki Allah, melekleri, gök ve yer ehli, hatta yuvasındaki karınca ve balıklar bile insanlara hayrı öğretenlere dua ederler." (Tirmizî, İlim 19)

İNŞALLAH SİZLERE DE YERDE VE GÖKTE DUA EDENLER OLUR. ENNAS HOCAM VE EMEĞİ GEÇENLERDEN ALLAH RAZI OLSUN.


Konu Başlığı: Ynt: Helal ve haram
Gönderen: Mehmed. üzerinde 02 Aralık 2018, 02:32:36
Ve aleykümüsselam Rabbim bizleri helalden ayırmasın Rabbim paylaşım için razı olsun


Konu Başlığı: Ynt: Helal ve haram
Gönderen: Ceren üzerinde 02 Aralık 2018, 15:36:05
Esselamu aleyküm.Rabbim bizleri helal dairede yasayan haramdan uzak kalan ve Allahın rahmetine kavuşan kullardan olalım inşallah...


Konu Başlığı: Ynt: Helal ve haram
Gönderen: Ceren üzerinde 01 Mayıs 2022, 04:47:09
Esselamu aleyküm.rabbim bizleri helal dairede yaşayan haramdan kaçınan ve kuruluşa erisen kullardan eylesin inşallah...