Sayfayı Yazdır - Nemimenin Tedavisi

Nemimenin Tedavisi

Nemimenin tedavi yollan, gıybetin tedavisinde anlatılan çarelerdir: Koğucu, sana gelse, "falan kimse sana şöyle şöyle yaptı; şöyle şöyle dedi" derse, bu durumda sana altı şey yapmak düşer:

1- Onun sözüne inanmamalısın. Çünkü koğucu, ittifakla fasıktır ve şahitliği makbul sayılmaz. Nitekim Allah u Teala şöyle buyurdu:" Ey iman edenler, eğer fasıkın biri size bir haber getirirse onu inceleyin. Yoksa bilmeyerek bir kavme fenalık edersiniz de sonra yaptığınıza pişman olursunuz."[98] Yani bir fasık size bir haber getirirse, durumunu inceleyin. Acele etmeyin, yanlışlıkla bir kavme sataşmayasınız.

2- Koğucuyu çirkin olan o işinden vazgeçirmeli ve nasihat etmelisin. Çünkü bir münkeri engellemek vaciptir. Nemime ise münkerlerin büyüklerindendir. Nitekim Allah u Teala şöyle buyurdu:" Sizler, insanlar için çıkarılmış hayırlı bir ümmetsiniz. İyiliği emreder, kötülükten de nehyedersiniz ve Allah'a inanırsınız.[99]

3- Tevbe etmediği takdirde koğucuya Allah için buğzetme-lisin. Çünkü o kimse, asidir. Asiye buğzetmek ise vaciptir.

4- Aleyhinde konuştuğu için senin yanında bulunmayan durumunu bilmediğin kimseye kötü zan beslememelisin.

Çünkü müslüman bir kimseye kötü zan beslemek haramdır.

Zira Allahu Teala şöyle buyurmuştur:

" Zannın çoğundan sakınınız, muhakkak zannın bir kısmı günahtır."[100]

5- Koğucunun o sözünü araştırma cihetine gidip casusluk etmemelisin. Onun sözü, doğru mu, değil mi? Bu yolda bir araştırma yapmamalısın.

Çünkü, Allahu Teala buyurdu ki:

"Sakın tecessüs etmeyiniz"

Yani, kardeşinizin gizli yanını araştırmayınız.

6- Koğucuyu menettiğin nemmamlığı kendin yapmamalısın. Yani sen de, sana getirdiği bir haberi başkasına anlatmakla, aynı duruma düşmemelisin. Böyle yapmak da, koğuculuk-tur.

Seleften birisi bir arkadaşını ziyarete gider. Sohbet esnasında bir dostu hakkında dedikodu yapar ve onu çekiştirir. Bunun üzerine ziyaret olunan zatın canı sıkılır ve şöyle der:

Bu ziyaretinle bana yük oldun. Bana üç eziyet getirdin:

1- Sevdiğim kardeşime beni düşman ettin.

2- Huzurumu kaçırdın ve kalbimi bu işlerle meşgul ettin.

3- Seni, emin, güvenilir bir insan biliyordum. Onu da sarstın.

Resul-i Ekrem(s.a.v) şöyle buyurdu:

" Benim katımda en sevimliniz, ahlakça en güzel olan ve çevresi ndekilerle en güzel geçinenİzdir ki, onlar herkesi sever ve herkes te onları sever. Benim katımda en sevimsizleriniz ise koğuculuk yapan, dostların arasını açan ve temiz kimselerde kusur arayanlardır."[101]

Rivayet ediliyor ki, Ömer b. Abdulaziz'e bir adam gelerek: "Senin hakkında falan kimse şöyle dedi" der. Bunun üzerine Ömer b. Abdulaziz şöyle dedi:

"İstersen bunu tahkik edelim. Eğer yalancı çıkarsan şu ayetin hükmü altına girersin; "Eğer bir fasık, size bir haber getirirse inceleyin."[102] Eğer duyduğun doğru çıkarsa, şu ayetin hükmü altına girersin. "Halkla çok alay eder ve haber gezdirmek suretiyle çokça koğuculuk yapar.[103]

Her iki halde de mesulsün. Eğer istersen, tetkik etmeden seni affedelim de bu iş böyle kalsın!"

Adam şöyle dedi:

"Beni affet, ya emir el müzminin' Bir daha böyle bir şey yapmayacağım"'

Kendisine dedikodu ulaşan kimseye düşen, onu tasdik etmemek, aleyhinde konuştuğu söylenen kimseye karşı kötü zanda bulunmamak, söyleneni araştırmaya kalkmamak, laf getireni ayıplayıp, bunu bir daha yapmamasını söylemek, eğer vazgeçmezse ona öfkelenmek ve nemmamın söylediğini yaymaya kalkışmamaktır. Aksi takdirde kendisi de nemmam olur.

Hasan Basri diyor ki:

"Bir başkasının sözünü sana ulaştıran; senin sözünü de bir başkasına ulaştırır. Yani koğucu yüz verilecek insan değildir. Ona hiçbir surette güvenilmez. Ona nasıl nefret duyulmasın ki, yalandan, gıybetten, iftiradan, hainlikten, karıştırmaktan, çekememezlikten, hile ile insanların arasını bozmaktan hiçbir vakit kurtulamaz. Koğucu, Allah u Teala'nm birleştirmek istediğini ayırmak için uğraşan ve yeryüzünde bozgunculuk yapan kimsedir. Nitekim Allah u Teala şöyle buyurmuştur:

"Yol, ancak insanlara zulmeden ve yeryüzünde haksız yere

tecavüz ve haksızlıkta bulunanların aleyhinedir. İşte can yakıcı azab bunlaradır."[104]

Eğer kardeşiniz hakkındaki hüsnü zannımızm su-i zanna, sevgimizin nefrete ve dostluğumuzun düşmanlığa dönüşmesini istemiyorsak koğucuyu konuşturmamalıyız.

İbni Mesud (r.a) anlatıyor: Resul-i Ekrem(s.a.v) buyurdu ki:" Bana kimse ashabımın birinden ( canımı sıkacak ) bir şey getirmesin. Zira ben, sizin karşınıza, içimde hiçbir şey olmadığı halde çıkmak istiyorum."[105] Hadiste Resul-i Ekrem(s.a.v), Ashabından herhangi biri hakkında hoşuna gitmeyecek bir söz, bir davranış veya kötü bir sıfatın kendisine ulaştırılmasını, ashabı hakkındaki hüsnü zannını rencide edecek bir şikâyetin olmamasını talep etmektedir.

Lokman Hekim oğluna dedi ki:

" Senin arkadaşların o kimseler olsun ki, sen onlardan onlar da senden ayrıldıkları zaman, ne sen onlann aleyhine, ne de onlar senin aleyhinde konuşsunlar."

Dilimin ve nefs-i emmarenin şerrinden Allah u Tealaya sığınırım.

Velhamdu lillahi rabbil alemin.

[1] Ahmed

[2] Buharı ve Müslim

[3] Buhari

[4] Tirmizi

[5] Tirmizi

[6] İbn-i Ebi Dünya

[7] Taberani

[8] İbn-i Ebi dünya

[9] İbn-i Mace

[10] Tirmizi

[11] Tirmizi

[12] Heraiti

[13] Müslim, 4/2001 ; Tirmizi, 4/239

[14] Tirmizi, Ebu Davud

[15] Tirmizi, Ebu Davud

[16] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/506

[17] İbn-i Ebi Dünya

[18] Taberani

[19] Hücurat:12

[20] Et-Tergib ve't-Terhib,3/506

[21] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/505

[22] Hücurat:12

[23] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/506, Taberani

[24] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/504, Beyhaki

[25] Müslim, 2/889

[26] Buhari ve Müslim

[27] Ebu Davud, Tirmizi

[28] İbn-i Eb-i Dünya

[29] Ebu Davud

[30] Taberani

[31] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/509, İbn-i Hibban

[32] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/518, Isbahani

[33] Kırk Hadis Şerhi

[34] Kırk Hadis Şerhi

[35] Tirmizi, 4/327

[36] Müslim

[37] Beyhaki

[38] Hücurat:12

[39] Taberani

[40] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/239

[41] Hucurat:12

[42] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/511, Ahmed

[43] Ebu Davud, 4/271

[44] El-Mihaccet El-Beyza, c.5, $.251

[45] Tirmizi

[46] Kırk Hadis Şerhi

[47] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/513, İbn-i Cerir

[48] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/510, Beyhaki

[49] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/507, Taberani

[50] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/508, Taberani

[51] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/510, Ahmed

[52] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/500, İbn-i Hibban

[53] Ahmed

[54] Hücura

[55] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/515, Isbahani

[56] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/507, Ebu DAvud

[57] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/507, Ahmed, Beyhaki

[58] Cami ej- Ahbar, s.171

[59] Kırk hadis şerhi

[60] EI-Mi^a'ccet El-Beyza, c.5, s.264

[61] İfham (he ile)anlatmak; ifham (ha ile) ikna ile iskât etmek

[62] Sizden biri, ölü kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı?" Hucurât Sûresi, 49:12

[63] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/503, Taberani

[64] Nebeil8

[65] Beyhaki, Nesai, ibn-i Ebi Dünya

[66] İbn-i Mace

[67] İbn-i Ebi Dünya

[68] Bezzar

[69] İbn-i Mace, 2/850

[70] Tirmizi, 4/378

[71] Tirmizi, 4/378

[72] Heraiti

[73] Buhari ve Müslim

[74] Mümin:l-2

[75] Buhari ve Müslim

[76] Buhari ve Müslim

[77] İbn-i Ebi Dünya, Kırk Hadis Şerhi

[78] Buhari ve Müslim

[79] Müslim ve Tirmizi

[80] Peygamler Tarihi, Mustafa Asım Koksal

[81] Et-Tergib ve't-Terhib,3/515,Taberani

[82] Müslim,4/1997

[83] Buhari ve Müslim

[84] Nur:12

[85] Nur:16

[86] Buhari ve Müslim

[87] Nisa:59

[88] Hücurat:6

[89] İbn-i Ebi Dünya

[90] Buhari ve Müslim

[91] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/497, Taberani

[92] Ahmed

[93] Buhari ve Müslim

[94] Buhari ve Müslim

[95] Nesai, Ahmed

[96] İbn-i Ebi Dünya

[97] Et-Tergib ve't-Terhib, 3/498, Taberani

[98] Hücurat:6

[99] Al-iİmran:llü

[100] Hücurat:12

[101] Taberani, Bezzar

[102] Hücurat:6

[103] Kalem:ll

[104] Şura:42

[105] Tirmizi, Ebu Davud

๑۩۞۩๑ Kitap Dünyası - İlim Dünyası Kütüphanesi ๑۩۞۩๑ => Gıybet => Konuyu başlatan: Zehibe üzerinde 11 Haziran 2010, 14:02:11